آیا معامله گناه است؟
اخیراً در فضای مجازی اصواتی به عنوان مواد مخدر شنیداری انتشار یافته که شنیدن آنان اثراتی همانند و بلکه بیشتر از مواد مخدر و مشروبات الکلی دارند با این اوصاف ؟ 1- آیا شنیدن این اصوات دارای حرمت شرعی می باشد ؟ 2- در صورت بروز حالت نامتعارف ناهوشیاری و نابهنجاری( ناشی از گوش دادن )، آیا اعمال مجازات شرعی (حد یا تعزیر) صحیح می باشد ؟
بنا بر آیا معامله گناه است؟ نظر معظم له؛ بر فرض وجود خارجی چنین اصواتی که دارای اثرات مذکور باشد، شنیدن آن اصوات حرام است و دارای تعذیر می باشد.
اینجانبان متصدی و کارگزار و زمامدار و مجلس دار عزاداری در تکیه ای در یکی از شهرستان ها هستیم. حسب الوظیفه تصمیم بر این داشتیم که چندین شب عزاداری اباعبدالله الحسین (علیه السلام) را در تکیه بر پا کنیم، عده ای با آوردن این بهانه که اگر مراسم برگزار شود، موجب تبعات و گناه می شود مثلاً افراد فاسد چشم چرانی می کنند یا محتمل است که اشخاصی از این مراسمات سوء استفاده و گناه کنند، پیشنهاد به تعطیلی عزاداری اباعبدالله (علیه السلام) داده اند. آیا اینکه ممکن است بر حسب برگزاری عزاداری در حسینیه احتمالاً عده ای فاسق در این مجلس هم حضور یابند و گناه خود را انجام دهند بر ما که متصدی و کارگردان عزاداری هستیم، حجیت دارد که عزاداری را منحل کنیم؟ حکم واجب بر ما چیست؟
این نوع احتمال دادن خود یک وسوسه شیطانی است. برپایی شعائر حسینی و مراسم عزاداری اهل بیت (علیهم السلام) از اهم امور دینی است و بهتر است که از ورود این افراد به دسته عزاداری و هیئت منع نکنید و راه نصیحت و اصلاح ایشان را با کلمات شایسته و رفتار محبت آمیز در پیش گیرید.
اگر زنی به صورت چند ماهه صیغه مردی شده و سپس نخواهد به رابطه ادامه دهد، آیا می تواند مهریه خود را ببخشد یا مهری که گرفته را پس دهد و خود را یک طرفه از زوجیت مرد برهاند یا اینکه اتمام رابطه زوجیت موقت، منحصر به اتمام مدت یا بذل مدت توسط مرد است و ربطی به بذل مهریه یا استرداد آن ندارد؟
عقد موقت تنها به وسیله تمام شدن مدت و یا بذل مدت توسط زوج فسخ می شود، مگر آنکه در ضمن عقد، وکالت در بذل مدت از مرد گرفته شده باشد.
در صورتی که بین زن و شوهری ملاعنه رخ دهد و شوهر نفی ولد کند.
1ـ رابطه محرمیت این کودک با ملاعن چگونه است؟ آیا در صورتی که کودک دختر باشد، در آینده می تواند با او ازدواج کند؟
2ـ رابطه محرمیت این کودک با بستگان نسبی و رضاعی و سببی مرد لاعن چگونه است؟ آیا می تواند این دختر با برادران مرد لاعن یا پدران او ازدواج کند؟
3ـ در صورتیکه مرد پس از ملاعنه و نفی ولد پشیمان گردد و رجوع کند، رابطه محرمیت این کودک با ملاعن و بستگان نسبی و رضاعی و سببی این مرد چگونه است؟
1) این کودک با ملاعن محرم است و نمی تواند با او ازدواج کند.
2) این کودک با بستگان مرد ملاعن محرم نیست و می تواند با آن ها ازدواج کند.
3) در صورتیکه واقعاً فرزند این مرد باشد یعنی مرد بین خود و خدای خود او را فرزند خود می داند، با بستگان آن مرد نیز محرم است.
همانگونه كه استحضار داريد در روزهای ماه محرم اغلب افراد نسبت به پخش نذری از قبيل شير، شربت و اطعام اقدام می نمايند. با عنايت به خشكسالی بوجود آمده، می خواستيم اين نذورات را در غالب جيره خشک غذايی و آب معدنی به آن منطقه ارسال نمائيم كه عده ای مردد هستند كه آيا از نظر شرعی صحيح می باشد يا خير، فلذا از آن مرجع عاليقدر تقاضا داشته تا حكم شرعی را بيان فرمايند.
چنانچه صیغه خاص نذر ـ که در رساله علمیه ذکر شده ـ خوانده باشد، واجب است در همان مصرف نذر که نامبرده شده، مصرف نمایند؛ لیکن اگر صیغه خاص نذر خوانده نشده باشد، جایز است در قالب جیره غذائی و آب معدنی و . مصرف شود.
آیا انجام تغییرات ساختمانی در بنای مسجدی که واقف طبق وقفنامه و اسناد رسمی و محضری، تنها بنام مسجد وقف نموده ولاغیر؛ و اجاره دادن آیا معامله گناه است؟ فضای آشپزخانه و زیرزمین و. آن مسجد، برای انجام امور اقتصادی و تجاری و درآمدزایی (کترینگ و تهیه و عرضه غذا و نوشیدنی)، جایز است؟
چنانچه واقف تصریح نموده باشد که نباید بناهای مذکور را برای انجام امور اقتصادی و تجاری و غیره اجاره داد؛ در این صورت جایز نیست وگرنه اشکالی ندارد.
1ـ استفاده از دستگاه موسیقی سنتی که در سالیان گذشته تا به امروز به صورت ساز و دهل مخصوص مراسم تعزیه خوانی بوده و احیای این شعیره را به دنبال دارد، چه حکمی دارد؟ 2 ـ استفاده از لباس طرح قدیم مخصوص شبیه خوان های مرد در نقش زن در تعزیه که به صورت چادر های عربی قدیمی (قجری) و روبند های مخصوص(برقه) به منطقه استان هرمزگان بوده، چه حکمی دارد؟ 3 ـ آیا اجرای مجلسی در وصف عروسی حضرت قاسم که به صورت حزین برگزار می گردد، محل اشکال است یا تایید؟
1) چنانچه آن موسیقی مناسب مجالس اهل فسق و فجور نباشد و موجب هتک حرمت شعائر حسینی نشود، اشکال ندارد؛ اما اگر مناسب مجالس فسق و فجور باشد و یا مناسب مجالس عزاداری نباشد، اشکال دارد.
2) اشکال ندارد.
3) اگر این عمل مستند به یکی از کتب مقتل باشد و با رعایت حرمت شعائر باشد، اشکال ندارد.
اگر قاتل در قتل عمد قبل از قصاص و استیذان از حاکم برای قصاص فوت کند و در میان ورثه مقتول صغار باشد با توجه به حرمت هدر دمای مسلمین و عمومات دال بر احترام به دم، آیا می توان از ماترک قاتل دیه مطالبه کرد؟
آیا شرط حسن انجام کار در معامله در فقه وجود دارد یا نه؟
طبق نظر معظم له: بله و در صورتیکه چنین شرطی در معامله وجود داشته باشد، مشروط له می تواند در صورت تخلف طرف مقابل معامله با او را به هم بزند یا اگر قرارداد اجاره باشد، می تواند از اجرت او کم نماید.
در یک معامله ای بین شخصی به عنوان فروشنده و خریدار غبن ثابت شده است و غابن(فروشنده) قبول کرده که تفاوت قیمت را به مغبون(خریدار) بدهد و این کار هم صورت گرفته است. در چنین صورتی آیامغبون باز هم خیار غبن دارد یا خیر؟
چنانچه فروشنده تفاوت قیمت را داده و خریدار هم آن را به عنوان تفاوت قیمت و ترک فسخ پذیرفته و دریافت نموده است، دیگر خیار فسخ به عنوان غبن ندارد.
چنانچه در بندی از قرار داد پیش فروش مسکن کلیه خیارات به جز تدلیس از طرفین اسقاط گردیده باشد و در بندی دیگر حق فسخ برای فروشنده جهت عدم صدور موجودی چک ها و وجه التزام پیش بینی شده باشد کدام بند مورد ملاک است و آیا وجود تناقض در قرارداد باعث ابطال شرط فسخ می گردد؟
تناقضی در قرارداد وجود ندارد، چون بند اول عام است و بند دوم خاص؛ در نتیجه حق فسخ برای فروشنده در مفروض سؤال وجود دارد.
آیا شرعاً و عقلاً بدون تشخیص و تعیین ارزش عوضین معامله، در فرضی که عوضین معامله آثار هنری و فاقد قیمت مشخص سوقیه هستند، امکان تشخیص حدوث غبن در معامله ممکن است؟
معیار تشخیص غبن آن است که غالب مردم از این تفاوت مقدار قیمت (قیمت بازار و شیء فروخته شده)، مسامحه نمی کنند.
آیا فسخ معامله به ادعای غبن، بدون ارزیابی و تعیین ارزش عوضین معامله، عقلاً و شرعاً مشروع است؟
خیر جایز نیست و تنها در صورت رضایت بایع، اقاله اشکال ندارد.
اینجانب مالک قطعه زمینی به مساحت 1100 متر هستم که روی سطح شیب دار با شیب هفتاد درجه قرار دارد. چند وقت پیش متراژ ششصد متر از آن را به ابعاد به فردی فروختم و در قولنامه متعهد شدم که خریدار اقدام به نقشه برداری از این قطعه با دوربین نماید و اگر متراز آن با توجه به افقی بودن سطح نقشه کم شد از باقیمانده زمینم جهت جبران کسری آن واگذار نمایم تا متراز واقعی ششصد متر شود. نقشه برداری انجام شد و متراز واقعی ملک پانصد متر شد اما چون فکر نمی کردم تا این حد سطح شیبدار باعث اختلاف متراز شود معامله را علیرغم عدم رضایت خریدار بر هم زدم. آیا از لحاظ شرعی کار درستی انجام داده ام؟
معامله مزبور صحیح است و حق فسخ در فرض مذکور در سؤال برای فروشنده، مشروع نیست.
در عقد بیعی که در آن موعد مقرری جهت حضور در دفترخانه جهت پرداخت الباقی ثمن معامله تعیین و شرط شده؛ در صورت عدم اعلام حضور در موعد مقرر، در دفترخانه معامله منفسخ است. 1- آیا شرط فوق صحیح و منشاء اثر است؟ 2- در صورت صحت شرط، آیا به محض تحقق شرط ، انفساخ ایجاد می شود؟ و یا حصول آن منوط به انشاء یا اعلام فسخ از ناحیه مشروط له یا تنفیذ دادگاه است؟ 3- در صورت صحت و تحقق شرط، آیا عقد از زمان وقوع آن منحل می شود یا از لحظه انفساخ؟ 4- در این صورت حکم منافع و نمائات حاصله چیست؟
1) شرط فوق صحيح و منشأ اثر نيست و تنها در صورت شرط عدم تأخیر از طرف فروشنده معامله قابل فسخ است و فسخ باید ابراز شود و انشاء و اعلام گردد.
2) جواب از پاسخ سؤال قبل روشن شد.
3) عقد از زمان ابراز فسخ، منفسخ می شود.
4) منافع و نماءات ثمن که در زمان بعد از وقوع عقد و قبل از فسخ حاصل شده است ملک بایع است و منافع و نماءات مثمن که در زمان مذکور حاصل شده است ملک مشتری است.
حکم شرعی ارز دیجیتال چیست؟
با توجه به ناشناخته بودن ارزهای دیجیتال یکی از پرسش هایی که همواره ذهن معامله گران را به خود مشغول کرده است “حکم شرعی ارز دیجیتال چیست؟” می باشد. برای آشنایی با این موضوع باید ابتدا به شناسایی ریشه های ارز دیجیتال بپردازیم که البته در دوره آموزش ارز دیجیتال در مشهد و دوره آموزش آنلاین ارز دیجیتال پارسیان بورس بصورت کامل به این موارد پرداخته شده است. ارزهای دیجیتال مانند اتریوم و بیت کوین که با عنوان پول های غیرمتمرکز شناخته می شوند.
غیر متمرکز به این معنی است که برای تولید این پول ها مرکزی وجود ندارد. اولین پول دیجیتال بیت کوین است که به عنوان یک پول دیجیتال کامل با سیستم پرداخت جدید شناخته شده است. بیت کوین اولین شبکه پرداخت غیر متمرکز نقطه به نقطه است که به وسیله ی کاربرانش بدون نیاز به هیچ نوع واسطه ای شکل گرفته است.
ریشه های رمز ارزها بازمی گردد به تاسیس شرکت دیجی کش در سال 1990 توسط دیوید چاوم که دیجی کش را با کمک علم رمزنگاری به وجود آورد و برای بانک ها یک بستر را ایجاد کرد که به کمک آن قابلیت انتقال ارزش به شکل دیجیتال و الکترونیکی را فراهم می آورد.
بررسی حکم شرعی ارز دیجیتال
حکم شرعی ارز دیجیتال
حکم شرعی ارز دیجیتال مانند بیت کوین براساس اصول چهارگانهی معاملات مورد بررسی قرار میگیرد. براساس این اصول وجود یا عدم وجود ضرر غرر اکل مال به باطل ربا است که در ارتباط با رمز ارزهای دیجیتال حکم غرر است که آیت اله لنکرانی به آن اشاره کرده است. در این مبحث مسئلهی مال به باطل مورد پژوهش و بررسی قرار میگیرد.
یکی از مهم ترین اشکالاتی که برای رمز ارزها مطرح میشود این اشکال را معمولاً پیروان اهل سنت مطرح میکنند این اشکال به بحث قمار در استخراج مربوط میشود. به این دلیل که استخراج کنندگان در هر لحظه نمیدانند که در مقابل منابع مصرفی جایزهی بلاک را دریافت خواهند کرد یا خیر این موضوع به عنوان یک مساله و به شکل یک احتمال باقی مانده است.
قاعدهی بدون ضرر و بدون ضرار در اسلام از فقه فردی به صورت اولی به فقه حکومتی وارد میشود که بیانگر این موضوع است که در طرف یا طرفین در هیچ معاملهای نباید از سمت معامله متضرر شوند که این امر قابلیت تعمیم به سطح حکومتی و اقتصاد را نیز دارد.
با این تفاسیر قیمت یک ارز دیجیتال مانند بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال بهتر از هر کالای دیگری در سطح جهانی به وسیلهی عرضه و تقاضا کنترل و تعیین میشوند. بنابراین در سطح فردی ضرری متوجه فرد نمیباشد به این دلیل که افراد از قیمت آگاه هستند. در غیر این صورت شرط غرر در معامله برقرار خواهد بود.
ضررهای عمومی از حضور ارزهای دیجیتال برای جامعه قابل اثبات نیستند. همان طور که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد، ارزهای دیجیتال از ویژگی های خاصی برخوردار هستند که از نظر اسلام مورد قبول است. اما ارزهای فعلی که در دنیا وجود دارند فعلاً فاقد این ویژگی ها هستند.
یکی دیگر از عواملی که برای ابطال معامله با بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال و حرام بودن آن مطرح میشود این است که ادعا میشود با انجام این معاملات با دشمنان مسلمانان و امثال آن که میتواند به عنوان قاعدهی نفی فی سبیل برای ارائه کردن حکم شرعی له یا علیه ارزهای دیجیتال استفاده میشود.
در ادامهی قاعدهی نفی سبیل که بر مسدود کردن و امکان تسلط دیگران بر جامعهی مسلمین نظارت دارد که به وسیلهی ارزهای دیجیتال است میپردازد.
یکی از قدرتمند ترین جواب ها به این شبهات قاعدهی شرعی «البینه علی المدعی» میباشد که به عبارت دیگر میتوانیم بگوییم که مدعیان این شبهات در مورد حکم شرعی ارزهای دیجیتال تا زمانی که علت واضح و دقیقی برای اثبات این مدعا نداشته باشند، نمیتوانند به این شبهات استناد کرده و حکمی را در جهت رد رمز ارزهای دیجیتال صادر کنند.
با توجه به اینکه ساختار غیر متمرکز و توزیع شده بیشتر شبکه های بلاکچین از قابلیت رصد و مشاهده برخوردار هستند. با توجه به این موارد این است مالکیت در بلاکچین به شکل خصوصی است و یک حکومت خارجی به صرف اینکه ارزهای دیجیتال و ماینر کردن آن در اختیار مردم آن کشور است این امکان را ندارد که بر کشورهای تسلط داشته باشد.
در مورد ماهیت اکوسیستم بلاکچین در شباهت با خود شبکه یک نوع توزیع شدگی را بیان می کند که طرف های مختلف که در شبکه حاضر هستند در برخی موارد منافع متضادی را در پی دارد.
به عنوان مثال صاحبان ارزهای دیجیتال، استخراج کنندگان، صرافی های ارزهای دیجیتال، توسعه دهندگان بلاکچین، کیف پولهای ارزهای دیجیتال و همهی طرف های درگیر در یک اکوسیستم قرار دارند که هیچ کدام از آن ها بدون حضور حداقلی دیگران امکان فعالیت ندارند.
یک مثال دیگر که میتوانیم اشاره کنیم این است که تسلط داشتن بر مخزن کد بیت کوین این امکان را به وجود نمیآورد که بر شبکه بلاکچین بیت کوین نیز مسلط شوند. در ارتباط با رعایت مصلحت مسلمانان هم هیچ ادله یا ادعا له ای بر علیه رمز ارزهای دیجیتال در تقابل با مصلحت مسلمین وجود ندارد.
نظر مراجع تقلید در مورد حکم شرعی ارز دیجیتال چیست؟
حکم شرعی ارز دیجیتال
یک استفتاء در ارتباط با حکم شرعی رمز ارزها در سال 1396 منتشر شده است که برخی از مراجع تقلید یک حکم شرعی پیرامون استفاده از رمز ارز بیت کوین در معاملات انجام گرفته است که نتیجهی آن به شرح ذیل میباشد.
در حالت کلی نظرات مراجع مختلف را در ارتباط با حکم شرعی ارز دیجیتال و کریپتوکارنسی را میتوانیم به 3 دستهی مختلف تقسیم کنیم. برخی از افراد هیچ نظری ندارند و دو دستهی دیگر مخالف یا موافق هستند. برخی از موافق یا مخالفان نظرات خود را بدون دلیل یا با دلیل ذکر میکنند.
نکتهی مهمی که در این زمینه وجود دارد این است که همان طور که قبلاً اشاره کردیم باید بنا بر تفکیک حوزه و با توجه به کارکردهای ارزهای دیجیتال نسبت به ارائهی حکم های شرعی که در مورد آن ها وجود دارد اقدام کنید.
نظرات مراجع تقلید در مورد حکم شرعی ارز دیجیتال
حکم شرعی ارز دیجیتال
براساس نظر آیت الله مکارم شیرازی حکم معاملات برای ارزهای دیجیتال به دلیل ابهامات زیادی که در این زمینه وجود دارد دارای اشکال است.
آیت الله نوری همدانی: وی به صراحت اظهار داشته است که وارد شدن به این معاملات دارای اشکال است.
آیت الله هاشمی شاهرودی: وی اظهار داشته که با توجه به ابهاماتی که در ارتباط با این نوع معامله وجود دارد استفاده از این پول جایز نمیباشد.
برخی از فقها مانند آیت الله خامنه ای در این مورد نظری ارائه نکرده اند و ایشان عقیده دارند که رعایت قوانین رسمی کشور در این زمینه لازم الاجرا است.
بررسی دیدگاه موافق علما با حکم شرعی ارز دیجیتال
حکم شرعی ارز دیجیتال
با توجه به مخالفت هایی که در ارتباط با حکم شرعی ارز دیجیتال وجود دارد برخی از علما نیز نظر موافقی نسبت به این مسئله دارند و از نظر آن ها استفاده از ارزهای دیجیتال فاقد اشکال شرعی می باشد. تعدادی از علما بر این عقیده هستند که استفاده از رمز ارزها مانعی ندارد. براساس یک قاعدهی قانونی کلی که همه ی علما بر آن توافق دارند که به «الأصل فی المعاملات الإباحة» مشهور است.
با توجه به این قاعده کلی در معامله های تجاری براساس اصل کلی رفتار میشود و همه چیز جایز میباشد. مگر اینکه به اثبات برسد که برخلاف قوانین شرعی باشد.
با توجه به قاعدهی کلی که در بالا بیان شد استفاده از رمز ارزها از لحاظ قوانین اسلامی مشکلی ندارد. هر چیزی که دارای ویژگی های زیر باشد میتواند عملکرد پول را داشته باشد که این ویژگی ها شامل:
پاسخ های حضرت آیت الله مکارم شیرازی به ۲۸ پرسش درباره پورسانت، دلالی، خرید وفروش اموال مسروقه، تجارت الکترونیک،فروش ملک و…
شفقنا – حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی به ۲۸ پرسش درباره موضوعات مختلف خرید و فروش ،معامله ،وکالت درخرید،پورسانت، فروش اموال مسروقه و ضبط شده و… پاسخ داده اند.
به گزارش شفقنا متن پرسش های مطرح شده و پاسخ های این مرجع تقلید شیعیان بدین شرح است:
دلّالی در فروش کالا [دلالی یا وکالت در معامله]
پرسش :سودی که دلال از فروش کالای دیگران می برند چه حکمی دارد؟
پاسخ :هرگاه جنسى را به کسى دهد و بگوید این جنس را به این قیمت براى من بفروش و هر چه زیادتر فروختى مال خودت باشد معامله صحیح است و مقدار زیادى مال دلّال مىباشد، همچنین اگر بگوید این جنس را به این قیمت به تو فروختم و او بگوید قبولکردم، هرچه زیادتر از آن قیمت بفروشد مال خود اوست.
وکالت در خرید [دلالی یا وکالت در معامله]
پرسش :آیا می توان در قبال خرید کالا برای دیگری بر روی قیمت خرید چیزی اضافه کرد و به او بفروشیم؟
پاسخ :اگر شخصی کالایی را برای دیگری، به عنوان وکیل (یعنی از طرف او) بخرد باید به همان مقداری که خریده بدهد؛ و می تواند حق الوکاله خود را دریافت کند. ولی اگر به صورت خرید و فروش باشد یعنی به این عنوان که این جنس را هزار تومان به تو می فروشم باشد می تواند هزار تومان بفروشد؛ حتی اگر کمتر از این مقدار خریده باشد.
پرداخت پورسانت به مامور خرید ادارات [دلالی یا وکالت در معامله]
پرسش :آیا دادن حق الزحمه به مامورین خرید شرکت ها و ادارات که بخاطر خرید برای شرکت یا اداره مراجعه می کنند صحیح است؟
پاسخ :چنانچه خرید از آنجا به نفع شرکت یا اداره باشد، و فروشنده از محلّ سود خود چیزى بپردازد و چیزى به قیمت اجناس در فاکتورها اضافه نکند اشکالى ندارد.
فروش ملک اجاره داده شده [قدرت تحویل داشتن]
پرسش :فروش ملکی که مالک آن را اجاره داده است چیست؟
پاسخ :مالک مىتواند ملکى را که به دیگرى اجاره داده بفروشد و اجاره آن باطل نمىشود و استفاده از آن ملک در مدّت اجاره مال مستأجر است، امّا اگر خریدار نمىدانسته که آن ملک را اجاره دادهاند، یا گمان مىکرده مدّت اجاره کم است، پس از اطّلاع مىتواند معامله را فسخ کند.
کوتاهی فروشنده در گرفتن پول آیا معامله گناه است؟ [قدرت تحویل داشتن]
پرسش :اگر فردی در حدود چندین سال پیش جنسی را برای کسی برده و پولش را نگرفته و حالا آمده و تقاضای پول به قیمت حالا نموده و دریافت کننده جنس فوت نموده وراث باید چکار کند؟
پاسخ :در صورتی که در گرفتن وجه خود کوتاهی کرده باشد باید همان مبلغ را بگیرد و اگر آنها کوتاهی کرده اند باید نرخ متوسط تورم را بپردازد.
چگونگی تحویل مال در معامله [قدرت تحویل داشتن]
پرسش :نحوه تحویل آیا معامله گناه است؟ مال در معامله چگونه باید باشد؟
پاسخ :هرگاه جنسى را نقد بفروشند هر کدام از خریدار و فروشنده بعد از معامله مىتواند جنس یا پول خود را مطالبه کند و آن را تحویل بگیرد، تحویل دادن خانه و زمین و مانند اینها به این است که آن را طورى دراختیار خریدار بگذارند که بتواند در آن تصرّف کند و تحویل دادن اشیاء منقول مانند فرش و لباس به این است که آن را طورى در اختیار خریدار بگذارند که اگر بخواهد به جاى دیگرى ببرد مانعى نباشد.
تلف مبیع قبل از تحویل به مشتری [قدرت تحویل داشتن]
پرسش :طبق قاعده «تلف المبیع قبل قبضه من مال بایعه» اگر مبیع قبل از قبض تلف شود، ثمن به مشترى باز مى گردد. برخى از حقوقدانان معتقدند این قاعده برخلاف اصل است. لطفاً بفرمایید اصل مذکور چیست؟
پاسخ :اصل آن است که بعد از اتمام معامله، مبیع منتقل به ملک مشترى مى شود، و اگر بایع در حفظ آن کوتاهى نکرده باشد، به عنوان امانت دار، مسؤول تلف آن نیست، و تلف از ملک مالک (یعنى مشترى) واقع خواهد شد. ولى شارع مقدّس در این جا اصل را شکسته، و بایع را ضامن شمرده است.
به سرقت رفتن کالای خریداری شده در حین معامله [قدرت تحویل داشتن]
پرسش :شخصی از مغازه ای یک کیسه برنج خریده، در حال پرداختن وجه معامله بود که دزدی وارد شده کیسه برنج خریداری شده را دزدیده و فرارمی کند حال سوال این است که آیا خریدار ضامن آن جنس می باشد یا نه؟
پاسخ :در صورتی که خریدار تحویل گرفته و دزد برده است خریدار ضامن است.
عمل نکردن به تعهد به جهت گران شدن جنس [قدرت تحویل داشتن]
پرسش :فروشنده ای متعهد شده دو تن قلع بفروشد که 360 کیلو از آن را فروخته و فاکتور کرده است اما باقیمانده آن را بخاطر گران شدن قلع، نمی دهد. حکم این معامله ، نسبت به کل دو تن و نسبت به این 360 کیلو که فاکتور نموده چیست؟
پاسخ :در صورتی که خریدار ، پول معامله را پرداخته و بیع انجام شده ، فروشنده موظف است جنس را تحویل دهد.
معامله کالاهای ضبط شده از قاچاقچیان [مالک داشتن]
پرسش :کالاهایى که از قاچاقچیان کشف مى شود یا کالاهایى که بعد از مدّتى انبار شدن در گمرکات با قیمت مناسب در اختیار بعضى از افراد قرار مى گیرد استفاده از آنها چه حکمى دارد؟
پاسخ :هرگاه مجتهد جامع الشّرایط به عنوان تعزیر از آنها بگیرد سپس بفروشد، خریدن آن اشکالى ندارد.
فروش ملک مشاع بدون اطلاع شرکاء [مالک داشتن]
پرسش :چند نفر به صورت مشترک مالک زمین دیمى هستند. دو نفر از شرکا سهم خود را به صورت مفروز با تعیین حدود آن به فردى فروخته اند. مورد معامله از قسمت مرغوب و بیشترین بخش ملک مورد معامله است. شریک دیگر نسبت به این معامله معترض است. آیا چنین معامله اى، که حقوق سایر شرکاء در آن لحاظ نشده، صحیح است؟
پاسخ :معامله ملک مشاع تنها به صورت مشاع جایز است. و اگر بدون توافق با سایر شرکاء مفروز کرده باشند، معامله باطل است، مگر این که آنها رضایت دهند.
خرید و فروش اموال غصبی [مالک داشتن]
پرسش :خرید و فروش اموال غصبی چه حکمی دارد؟
پاسخ :خرید و فروش مال غصبى، حرام و باطل است و فروشنده باید پول را به خریدار برگرداند، ولى خریدار حق ندارد آن مال غصبى را به غیر صاحبش بدهد مگر آن که صاحبش معامله را اجازه دهد و اگر صاحب آن را نمى شناسد باید به نظر حاکم شرع عمل کند.
شرایط جنس مورد معامله [مالیت داشتن]
پرسش :شرایط جنسی که مورد معامله قرار میگیرد چیست؟
پاسخ :جنسی را که می فروشند و چیزی را که عوض آن می گیرند چند شرط دارد: 1- باید مقدار آن معلوم باشد، به وسیله وزن، یا پیمانه، یا شماره و عدد. 2- توانایی بر تحویل آن داشته باشند، بنابراین فروختن حیوانی که فرار کرده، صحیح نیست، حتی اگر چیزی به آن ضمیمه کنند (بنابر احتیاط واجب). 3- صفات و خصوصیاتی که در آنهاست و در ارزش جنس و میل مردم به معامله اثر دارد معین نمایند. 4- شخص دیگری در جنس یا عوض آن حقی نداشته باشد، بنابر این مالی را که نزد کسی گرو گذاشتهاند بدون اجازه او نمی توان فروخت و نیز خریدار می تواند به جای پول، منفعت ملک خود را بدهد، مثلًا فرشی از کسی بخرد و در عوض آن منافع یک ساله خانه خود را به او واگذار کند. خریدار و فروشنده در تعیین نرخ کالا آزادند، ولی اگر این آزادی در مواردی سبب فساد و اختلال نظام اقتصادی جامعه اسلامی گردد، حکومت اسلامی در چنین مواردی می تواند تعیین نرخ کند و مردم را به آن ملزم سازد.
خرید و فروش اجناس مصادره شده در گمرک [مالک داشتن]
پرسش :لطفا بفرمایید که آیا می توان اجناسی که در گمرک مصادره می کنند را خرید و فروش کرد؟
پاسخ :اگر گمرک برای این کار از طرف مجتهد مجاز نباشد اشکال دارد ولی اگر از طرف مجتهد مجاز باشد، خرید آن کالاها اشکالی ندارد.
خرید کالا با احتمال سرقتی بودن آن [مالک داشتن]
پرسش :خرید اجناس از کسانى که احتمال داده مى شود کالایشان سرقتى باشد، چه حکمى دارد؟
پاسخ :در صورتى که احتمال قابل ملاحظه اى باشد اشکال دارد.
«غشّ» در معامله [معلوم بودن]
پرسش :خرید و فروش اجناس تقلبی چه حکمی دارد؟
پاسخ :فروختن اجناس تقلّبى که خریدار از وضع آن خبر ندارد موجب بطلان معامله می گردد مانند فروختن شیر مخلوط با آب یا روغنى که آن را با پیه یا چیز دیگرى مخلوط کرده اند که به این عمل «غشّ» مى گویند و یکى از گناهان کبیره است؛ از پیغمبر اکرم صلى الله علیه و آله نقل شده است که فرمود: «کسى که در معامله با مسلمانان غِش کند، یا به آنها ضرر برساند، یا تقلّب و حیله نماید از ما نیست و هر کس با برادر مسلمانش غِش کند خداوند برکت را از روزى او مىبرد و راه معاش او را مىبندد و او را به خودش وامى گذارد.
معامله جنس تقلّبى [معلوم بودن]
پرسش :اگر فروشنده جنس تقلبی را به مشتری نشان دهد و مشتری که از تقلبی بودن آن اطلاع نداشته آن را خریداری کند و بعدا از تقلبی بودن آن آگاه شود تکلیف چیست؟
پاسخ :هرگاه جنس تقلّبى مانند روغنى را که با چیزی غیر از روغن مخلوط کرده بفروشد، چنانچه آن را معیّن کرده، مثلًا بگوید این روغن را مىفروشم مشترى هر زمان متوجّه شد مىتواند معامله را فسخ کند، ولى اگر آن را معیّن نکند، بلکه بگوید فلان مقدار روغن را مىفروشم امّا هنگام تحویل دادن جنس تقلّبى تحویل دهد، مشترى مىتواند آن را پس بدهد و جنس سالم بگیرد.
خرید و فروش اجناس شانسی [معلوم بودن]
پرسش :خرید و فروش لپ لپ و از این نمونه که شانسی است چه حکمی دارد؟
پاسخ :چنانچه پول، در مقابل مقدار معلوم باشد اشکالی ندارد.
شرط علی الحساب بودن ثمن [معلوم بودن]
پرسش :اگر ضمن انجام معامله ملک شرط شود که ثمن دریافتی بصورت علی الحساب بوده و خریدار تعهد نماید در صورتی که در آینده املاک مجاور و مشابه را با قیمت بالاتری خریداری نمود تفاوت مبلغ را به فروشنده (اولیه) بعنوان تتمه ثمن پرداخت کند، بیع و شرط چه حکمی دارند؟
پاسخ :ثمن معامله باید مشخص باشد و به صورت مبهم و مردد باطل است ولی می تواند معامله را با ثمن معینی قطعی کند ولی شرط ضمن العقد نماید که اگر چنین و چنان شد فلان مبلغ به فروشنده بدهد.
عدم تطابق صفات کالای فرخته شده با کالای مورد نظر مشتری [معلوم بودن]
پرسش :اگر مشتری کالایی که دارای صفات خاصی باشد از فروشنده بخواهد ولی فروشنده مطابق آن را به فروشنده نداده باشد حکم معامله چیست؟
پاسخ :هرگاه مشترى به پارچه فروش بگوید: پارچه اى مىخواهم که رنگ آن ثابت باشد و او پارچه اى بدهد که رنگ آن ثابت نیست، مشترى مىتواند معامله را فسخ کند.
خرید جنس بدون مشاهده آن [معلوم بودن]
پرسش :آیا می توان جنسی را که قصد خرید آن را داریم بدون دیدن معامله کرد؟
پاسخ :جنسى را که با دیدن معامله مىکنند، مانند خانه و اتومبیل و بسیارى از انواع فرشها، معامله آن بدون مشاهده صحیح نیست.
ثمن شناور در بیع [معلوم بودن]
پرسش :آیا از لحاظ فقهی انعقاد عقد بیع با قرار دادن ثمن به صورت شناور صحیح است؟ در صورتی که مثلا عقدی منعقد شود و ثمن به صورت صریح قید نگردد بلکه شیوه تعیین (فرمول) آن بیان شود به صورتی که میزان آن در آینده موجب جهالت نباشد چه حکمی بر آن مترتب است؟
پاسخ :معامله هنگامی شرعاً انجام می گیرد که ثمن و مثمن، هر دو مشخص باشند.
خرید و فروش اوراق قرضه [معلوم بودن]
پرسش :یکی از مهمترین راه های کنترل تورم، مدیریت حجم نقدینگی است که در بانک های مرکزی کشورهای توسعه یافته این امر با خرید و فروش اوراق قرضه توسط بانک مرکزی انجام میشود و بانک وجوه حاصل از فروش اوراق را مسدود میکند. بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران میتواند اوراق اعتباری جدیدی (در کنار اسکناسها) ایجاد کند که تفاوتهایی با اسکناس دارد (مثل مدت اعتبار معین و درجه نقدینگی کمتر و …) و با خرید و فروش آنها حجم نقدینگی و تورم را مدیریت نماید. انتشار این اوراق و خرید و فروش این اوراق از نظر حضرتعالی چه حکمی دارد؟
پاسخ :در صورتیکه واقعاً مشارکت در پروژه هایی باشد مانعی ندارد.
معاملات مشاع زمانی [معلوم بودن]
پرسش :اخیراً معاملاتی به صورت « مشاع زمانی » انجام می شود؛ نه مشاع در مقابل مشاع مکانی. مثل این که خانه ای به صورت مشاع پنجاه پنجاه به زید و عمرو تعلق دارد. مشاع زمانی یعنی هر چند هر دو نفر مالک ملک هستند ولی به این صورت که ملک از لحاظ استفاده شش ماه برای یکی، و شش ماه برای دیگری است. این به دلیل عدم نیاز به مکان مورد نظر در طول سال است. بنابراین، دو یا حتّی ده نفر می توانند با هم منزلی را بخرند تا هر کدام در زمان خاصّی از آن استفاده کنند. آیا این گونه معاملات صحیح است؟
پاسخ :این نوع معاملات آیا معامله گناه است؟ چون از جمله عقودی است که در میان عقلا رواج پیدا کرده و شرایط عامّه (عقل و بلوغ و اختیار و معیّن بودن ثمن و مثمن) را دارد، شامل عموم قاعده « اوفوا بالعقود » شده و صحیح است.
مالکیت اشخاص حقیقی و حقوقی در معامله [خریدار و فروشنده ]
پرسش :آیا در نحوه مالکیت، فرقی بین اشخاص حقیقی و حقوقی در معامله وجود
پاسخ :شخصیّت هاى حقیقى و حقوقى هر دو مالک مىشوند و مىتوانند طرف معامله واقع گردند، بنابراین هر موسّسه خیریّه یا انتفاعى که تأسیس گردد و داراى شخصیّت حقوقى شود، با اشخاص حقیقى از این نظر تفاوت نمى کند.
معامله اجناسی که منافع آن به صهیونیست ها می رسد [خریدار و فروشنده ]
پرسش :آیا مواد خوراکی یا هر نوع جنس دیگری که تحت لیسانس یهود یا کشورهای کفر مانند آمریکا باشد و یا از آن کشورها خریداری شده را مسلمان می تواند برای استفاده خود تهیه کند؟
پاسخ :اگر یقین دارند که سود آن شرکتها، متعلّق به صهیونیستها و اسرائیل وآمریکا یا انگلیس است که نوعی کمک به این ظالمان باشد در این صورت خرید و فروش آن جایز نیست، ولی آنچه با اجازه دولت وارد می شود، می توانند بخرند نیز استفاده از آنچه قبلا بدون آگاهی تهیّه کرده اید مانعی
بیع فضولی [خریدار و فروشنده ]
پرسش :اگر چیزی را بدون اطلاع صاحبش بفروشند و بعدا صاحبش به معامله رضایت دهد تکلیف چیست؟
پاسخ :اگر بعداً راضى شود و اجازه دهد معامله صحیح است.
آیا خرید و فروش اینترنتی از نظر شرعی جایز و حلال است
به نظر میرسد با ازدیاد و فراگیر شدن اینگونه معاملات در سطوح مختلف با گونه های متفاوت آن در جامعه، تجارت و بازاریابی الكترونیكی به مثابه معاملات تلفنی و كلامی به یك رویه عادی و بدیهی تبدیل گردد و از مخالفتهای شرعی با آن بشدت كاسته شود.
● تعریف فقهی خرید و فروش؟
▪ وقتی دو نفر یا دو طرف یكی به قصد فروش و دیگری به قصدخرید جنسی را در مقابل جنس یا پول با هم معاوضه كنند به طوری كه مال فروشنده درتملك خریدار و پول یا جنس خریدار در تملك فروشنده قرار بگیرد و شرایط معامله مثل اختیار و بلوغ و آگاهی نیز مراعات شده باشد عمل خرید و فرش صورت گرفته است و اصطلاحا یك معامله صحیح وشرعی بعمل آمده است.
در معاملات اینترنتی و تجارت الكترونیكی شرایط صحیح بودن آن با معاملات عادی و مكتوب نیز هیچ تفاوتی ندارد.
بر همین اساس خرید محصولات ازطریق فروشگاههای اینترنتی اگر شرایط معامله مراعات گردد هیچ منع شرعی ندارد و معامله صحیح میباشد.
البته همانطور كه از تعریف خرید و فروش و شرایط معامله بر میاید در اینگونه معاملات نباید هیچ گونه ابهامی وجود داشته باشد.
▪ چیزی كه معمولا در فتاوی برخی علمای فقه به آن اشاره و از آن در معاملات اینترنتی بیم میرود و یكی از دلایل اصلی فتوای بر حرمت فعالیتهایی مثل بازاریابی چند سطحی یا همان (mlm) از نظر آنان است،ابهاماتی است كه در معاملات این چنینی وجود دارد و دلیل آن این است كه چون معامله در دنیای حقیقی صورت نمی پذیرد و به صورت مجازی است و از سویی كالای خریداری شده در هنگام معامله مشاهده عینی نمی شود و آنی به دست خریدار نمی رسد از این رو این احتمال وجود دارد كه محصول خریداری شده همان كالایی نباشد كه وصف آن در هنگام معامله رفته است یا اینكه كالای خریداری شده با كیفیت پایین و قیمت آن گرانتر از بازار بدست خریدار برسد.لذا در این مواردِ احتمالی از نظر آن فقیهان تضییع حق شده است.
البته لازم است یاد آوری كنیم كه امروزه خرید و فروش حتی بصورت تلفنی و از راه دور و بدون مشاهده كالا صورت میپذیرد و بدلیل وجود «تركیب دو عنصر اعتبار و اطمینان» بین دو طرفِ آیا معامله گناه است؟ معامله هیچ اشكالات شرعی و قانونی نیز به نفس كار وارد نمیشود و معاملات تلفنی به یك رویه عادی و بدیهی در جامعه ما تبدیل شده است امّا چون معاملات اینترنتی و بازاریابی الكترونیكی هنوز به یك رویه در جامعه تبدیل نگشته است از اینرو بیم از وجود ابهامات و واقعی نبودن معاملات و در نهایت تضییع حقوق افراد در نزد برخی از صاحبان فتوا، سبب احتیاط به دوری و یا منع تجارت و بازاریابی الكترونیكی از سوی ایشان شده است.
به نظر میرسد با ازدیاد و فراگیر شدن اینگونه معاملات در سطوح مختلف با گونه های متفاوت آن در جامعه، تجارت و بازاریابی الكترونیكی به مثابه معاملات تلفنی و كلامی به یك رویه عادی و بدیهی تبدیل گردد و از مخالفتهای شرعی با آن بشدت كاسته شود.
▪ از دیگر مواردی كه در فتاوی شرعی نسبت به معاملات الكترونیكی حساسیت بوجود آمده است شرط احراز مالكیت است كه در تعریف خرید و فروش فقهی و مقاله قبلی(شرط احراز مالكیت در نتورك ماركتینگ و تجارت الكترونیكی)بر آن تاكید شده است.
در كلیه معاملات اعم از مكتوب و شفاهی و الكترونیكی بایستی عوض و معوض در تملك طرفین معامله در آید به این نحو:كالایی كه خریداری میشود میبایست از تملك فروشنده خارج و به مالیّت و تملك خریدار در آید بطوری كه فروشنده و یا دیگری توان هیچگونه دخل و تصرف نداشته باشد. و البته همینطور است نسبت به معوض آن مثلا پولی كه خریدار پرداخت میكند میبایست به تملك فروشنده در آید و خریدار بدون دلیل موجّه حق باز پس گیری پول خود را ندارد مگر اینكه با شروطی در قرارداد قید شده باشد.
فراموش نشود برخی كالاهای خریداری شده در بازاریابی اینترنتی بصورت خدماتی و آموزشی است كه آنن در اختیار فرد قرار نمیگیرد اما باید بگونه ای باشد كه فرد بعد از انعقاد قرارداد در هر وقت كه مورد نیازش باشد بتواند استفاده كند. مثلا فرد در شهری كه اقامت دارد (موقت یا دایم فرقی نمیكند) باید بتواند از خدماتی مثل اماكن تفریحی و یا خدمات درمانی و یا گذراندن دوره آموزشی كه در قرارداد اولیه ذكر گردیده هر وقت كه اراده كرد استفاده نماید لذا نیاز به دریافت آنی آن در زمان معامله نیست.
▪ نكته دیگر اینكه در اینگونه معاملات باید امكان فسخ معامله در صورت معلوم شدن فساد یا ایجاد ابهام در معامله و عدم رعایت مفاد قرارداد از سوی دیگری تضمین گردد و الاّ در صورت عدم امكان فسخ در چنین مواردی معامله از نظر شرعی باطل و باید عوض و معوض باز گردانده شوند.
حکم شرعی باینری آپشن حلال است یا حرام؟ (از دیدگاه مراجع تقلید)
این سوالات یکی از متداول ترین سوالات است که بین معامله گران مسلمان بسیار رایج است و به دنبال جواب آن هستند.
در اینجا در این مقاله، ما قصد داریم به بحث در مورد قانون شریعت و حلال و حرام بودن این تجارت پرطرفدار بپردازیم.
یکی از موضوعاتی که کمتر بدان توجه شده، انطباق معاملات فضای مجازی با اصول و مبانی فقهی و شرعی است. همانطور که کسب رزق و روزی حلال در فضای حقیقی دارای اهمیت است، بدست آوردن رزق و روزی حلال در فضای مجازی به علت پیچیدگی های فضای مجازی به مراتب دارای اهمیت بیشتری است.
بازار داغ تجارت آنلاین
نزدیک به دو دهه ی گذشته با داغ شدن بازار تجارت آنلاین باینری آپشن، یک دوره جدید برای معامله گران فارکس در صنعت مالی و سرمایه گذاری ایجاد شد. اصلا مهم نیست نژادها و اعتقادات معامله گران چیست، یک چهارم کل جمعیت جهان مسلمانان هستند. انتظار می رود که اگر معاملات باینری آپشن حلال باشد، بسیاری از معامله گران مسلمان هم به تجارت این بازار نوپا بپیوندند.
آیا باینری آپشن قمار است یا خیر؟
روش باینری آپشن به این صورت است که باید فرد معامله گر پیش بینی کند آیا بهای فلان ارز و یا فلان منبع انرژی و فلزات گرانبها در زمان و تاریخ مشخص افزایش پیدا میکند یا خیر که اگر حدس و پیش بینی او درست از آب درآید سود میکند وگرنه کل مبلغ سرمایه گذاری خود را از دست میدهد. شاید این نوع روش کسب درآمد برای بسیاری از افراد چنین سوالی را به وجود آورد که باینری آپشن قمار است. اما برای پاسخ به چنین نظر و سوالی ابتدا باید ببینیم قمار چیست و آنها را با هم مقایسه کنیم.
چگونگی انجام معاملات در باینری آپشن
برای آشنایی بیشتر با چگونگی انجام شدن معاملات در باینری آپشن، یک مثال نقل میکنیم.
از شما پرسیده میشود: قیمت سهام شرکت N امروز یکم ژوئن ۲۰۱۹ ساعت پنج بعد از ظهر، ۳۵ دلار و ۵۰ سنت است، به نظر شما این سهام در تاریخ دوم ژوئن ۲۰۱۹ ساعت پنج بعد از ظهر، ۳۶ دلار خواهد بود؟ شما میتوانید پیشبینی کنید که بله قیمت ۳۶ دلار خواهد بود و یک نرخ نیز برای پیشنهاد خود ایجاد کنید؛ مثلا ۲۰۰ دلار. در روز دوم ژوئن، اگر سهام بالای ۳۶ دلار رفته باشد، شما چیزی حدود ۷۰ درصد سود میکنید؛ یعنی علاوهبر اینکه ۲۰۰ دلار خود را دریافت میکنید، ۱۴۰ دلار هم به علت حدس صحیح، آید شما میشود. ولی اگر حدس شما صحیح نباشد و قیمت سهم به ۳۶ دلار نرسد، دویست دلار شما از دست میرود.
قوانین ربا، بهره و سود در بانکداری اسلامی ایران
قوانین ربا:
ربا عبارت است از بهره از پیش تعیین شده. پول یا مالی به کسی قرض داده شود و شرط گردد که وام گیرنده در سررسید، مبلغ یا درصد معینی علاوه بر اصل را تادیه کند، استقراض ربوی انجام شده و مطابق نص صریح قرآن کریم، این معامله حرام و باطل است. از این رو، بهره ای که از پیش تعیین نشده باشد غیرشرعی نیست و در اسلام پذیرفته شده است.
قوانین سود:
به سهم کارفرمایی گفته می شود. دستمزد خدمات و خطرات کارفرمایی سود نامیده می شود. نباید آن را با بهره است اشتباه گرفت.
قوانین بهره:
عبارت است از سهم یا اجرت سرمایه از حاصل تولیدی که این سرمایه در آن ذی مدخل بوده است. این قلم نه فقط شامل بهره سرمایه پولی شخص کارفرما است، بلکه شامل بهره سرمایه های استقراضی نیز هست.
همانطور که با اصطلاحات بانکداری اشنا شدید، بهره گرفتن از قرض در اسلام حرام است. لذا پر واضح است که گرفتن بهره شبانه در معاملات فارکس و باینری آپشن که بلند مدت هستند، برای مسلمانان ممنوع یا به اصطلاح حرام است. از سوی دیگر ربا یا بهره برای مسلمانان ممنوع است و یک گناه بزرگ شناخته می شود. بسیاری از بروکرهای فارکس این موضوع را می دانند و درنظر می گیرند. به خاطر همین آنها یک سیستم بازرگانی جدیدی را ایجاد کردند. یعنی یک حساب معاملاتی متفاوت برای مسلمانان ارائه می دهند که در آن بهره ی برای انجام معاملات در نظر گرفته نمیشود
نحوه معاملات سیستم باینری آپشن
One Touch:
در این نوع ، تریدر پیش بینی می کند که قیمت یک سهم به قیمت تایین شده بوسیله بروکر خواهد رسید (قبل از پایان زمان معامله). قیمت سهم لازم نیست که بالاتر برود ، فقط کافیست یک تماس کوچک با آن قیمت مورد نظر کارگزار داشته باشد.
برای مثال مقدار EUR/USD در جمعه 1.3500 است. گزینه بالا (call option) یعنی قیمت تا اخر هفته آینده افزایش پیدا می کند تا حداقل به 1.3800 برسد. گزینه پایین (put option) یعنی مقدار EUR/USD در طی هفته آینده کاهش میابد تا حداقل به 1.3200 برسد. در این معامله باینری شما پیش بینی می کنید که قیمت به کدام یکی از این سطوح خواهد رسید.
No Touch:
این نوع معامله درست شبیه One Touch است. تریدر امیدوار است قبل از پایان زمان انقضا معامله ، قیمت سهم یا کالا از یک مرزی عبور نکند.
برای مثال سهام گوگل $540 است ، پلتفرم بروکر می گوید قیمت عدم تماس (No Touch) سطح 570$ است. اگر قیمت به 570 دلار نرسید در مدت زمان مشخص شده ، شما معامله را برده اید.
Ladder:
نردبان هم نوعی باینری آپشن است که معامله گر انتظار دارد که قیمت سهم قبل از پایان زمان معامله بالاتر یا پایین تر از مقداری باشد که کارگزار معین کرده. سود این معامله می تواند از 1% تا 500% باشد.
مقایسه باینری آپشن و قمار
در باینری آپشن هم شما 100 درصد مطمئن نیستید که در تجارت و معاملهای که انجام میدهید؛ برنده شوید. هیچ تضمینی وجود ندارد. هر لحظه ممکن است کل مبلغی که برای سرمایه گذاری در این روش کسب درآمد هزینه کرده اید؛ از دست بدهید. با این حال شاید کمتر کسی از مردم بداند تجارت باینری آپشن تا حد زیادی بستگی به مطالعه و مقایسهی نمودارها و تحلیلهای مالی است.
ویژگی های قمار
- سرمایه گذاری احساسی و عاطفی است.
- ریسک و خطر بسیار بالا است.
- قماربازان کاملا به شانس تکیه میکنند.
- نتیجهی پیش بینی اغلب غیر ممکن است.
- قمار بازان اغلب وسوسه میشوند
ویژگی های باینری آپشن
- سرمایه گذاری هوشمندانه و منطقی است.
- خطر و ریسک قابل درک و استدلال است.
- معامله گر در این روش تمایل به تحلیل و استدلال مالی دارد.
- نتیجه به عنوان یک احتمال آماری محسوب میشود.
- معامله گران از نظر ذهنی در وضعیت بسیار خوبی قرار دارند.
حکم شرعی کسب پول از باینری آپشن
در معاملات باینری آپشن هیچ کالایی رد و بدل نمیشود و سیستم معامله صرفا بر پایه یک سری معاملات صوری ارزی است؛ به این معنا که معاملهگران صرفا با حدس
زدن افزایش یا کاهش قیمت سهام، سود یا زیان میکنند و هیچ دخل و تصرفی در سهام شرکتها و همچنین در رشد یا ضعف اقتصاد ندارند. با توجه به این مقدمات، میتوان باینری آپشن را نوعی بازی دانست. از طرف دیگر، این معاملات بر مبنای برد و باخت است و بازنده در ازای باخت متحمل ضررهایی میشود. پس میتوان گفت که باینری آپشن از مصادیق قمار محسوب میشود و درآمد حاصل از آن حلال نیست.
استفاده از باینری آپشن مطابق با فتوای مراجع تقلید
نظر آیت الله سید علی خامنهای
آیت الله العظمی «سیدعلی خامنه ای» رهبر معظم انقلاب و از مراجع معظم تقلید شیعیان در پاسخ به استفتائی حکم شرعی کسب درآمد با “باینری آپشن” را بیان کردند.
سوال: نوعی روش برای کسب درآمد در فضای مجازی به وجود آمده است که به روش باینری آپشن شناخته میشود؛ معاملهگران این سیستم باید مطابق با تحلیل و سابقه آشنایی خود با بورس کالاها، قیمت برخی سهامها را در آینده نزدیک حدس بزنند. اگر این حدسها صحیح باشد، تا حدود ۹۰ درصد سود میکنند، ولی اگر این حدس اشتباه از آب در بیاید، معاملهگر مقداری پول از دست میدهد. کسب درآمد از این طریق، چه حکمی دارد؟
پاسخ: کسب درآمد با این شیوه صحیح نیست و شما درآمد حاصل شده از این طریق را مالک نمیشوید.
نظر آیت الله مکارم شیرازی
سوال: در این روزها، گونهای از معامله در فضای مجازی رواج پیدا کرده است که معاملهگران بر مبنای حدسی که درباره افزایش یا کاهش قیمت سهمها میزنند، ضرر یا سود خواهند کرد. این شیوه معامله به سبب اینکه براساس تحلیلهای آماری و سابقه آشنایی با بازار بورس شکل میگیرد، تفاوت بزرگی با قمار دارد. آیا کسب درآمد از این طریق جایز است؟
پاسخ: با در نظر گرفتن این مسئله که ارز یا کالای معامله شده در چنین بازاری، قابلیت تحویل دادن به مشتری را ندارد، معامله صورت شرعی نمیپذیرد و جایز نیست.
جلسه هم اندیشی حکم شرعی باینری آپشن
بحث مطرح شده در جلسه هم اندیشی در دفتر آیت الله سیستانی با حضور نمایندگان ویژه ایشان و مجتهدین معظم (حفظهم الله تعالی) / استفتاء شفاهی از چند تن از نمایندگان مراجع معظم تقلید / سخنرانی مطرح شده توسط حجت الاسلام و المسلمین سید اباصالح راجی در رسانه ی ملّی با موضوع باینری آپشن
اساس فعالیت باینری آپشن Binary Options بر پیش بینی سطح قیمت ها و تفاضل آنها با هم می باشد، در این نوع فعالیت به جای خرید و فروش واقعی ارز اقدام به معاملات صوری ارز می شود .
لذا این فعالیت از مصادیق «قمار و برد و باخت مالی» و نوعی «اکل مال به باطل» محسوب شده و حرام است.
و در حرمت قمار فرقی بین اینکه بازنده کافر یا مسلمان باشد نیست، البته به فتوای تعدادی از فقهاء معظم تقلید از جمله آیت الله العظمی سیستانی، اگر محرز است که طرف بازنده «کافر غیر محترم المال» است، تصرف در مالی که از این راه حرام به دست آمده جایز است، هرچند بر فرد شرعاً واجب است از این شغل حرام انصراف داده و خارج شود. [3]
سخن آخر
لطفا توجه داشته باشید که بیگ اینکام هیچ جبهه ای در مورد حلال بودن یا حرام بودن معاملات باینری آپشن یا فارکس نمی گیرد و در این مورد اظهار نظر نمی کند. در این مورد من هیچ مجوز مذهبی ندارم.
افراد باید توجه داشته باشند که لقمه حرام آثار سوء در پی دارد و راه کج به منزل نمی رسد، نباید این موضوع را به خود القاء کنیم که چون ما از فضای مجازی استفاده می کنیم، کسی متوجه ما نیست. باید توجه داشته باشیم چشم های مختلفی ناظر انسان است و جرائم کشف می شوند و باعث بی آبرویی برای خودمان می گردد. این مسائل عذاب اخروی به دنبال دارد و باعث پشیمانی انسان می شود.
دیدگاه شما