تعدیل مثبت یا منفی سود

شکل زیر نمودار تعدیل شده شرکت ایران خودرو است. در این حالت گپ‌های قیمتی حذف شده و روند نمودار به‌صورت پیوسته است.

عبارت ها و اصطلاحاتی که باید در مورد سهام بدانیم

بر طبق قانون تجارت ایران شرکت ها می توانند سهام خود را با قیمتی بالاتر از قیمت اسمی در بازار عرضه کنند و ما به تفاوت آن را به اندوخته شرکت واگذار کنند و یا بین سهامداران تقسیم کنند.

به این تفاوت قیمت اسمی و قیمت بالاتری که در سازمان بورس در حال معامله و خرید و فروش است صرف سهام گفته می شود.

بسیاری از شرکت ها هستند که برای تامین مالی خود و پر کردن اندوخته شرکت از روش صرف سهام بهره می گیرند.

لازم به ذکر است که همه شرکت ها مجاز نیستند که از روش صرف سهام استفاده کنند چرا که قوانین و شرایط مختص به خود را دارد.

به طور مثال برای صرف سهام نیاز به یک ضامن است که که متعهد شود آن قسمتی از سهام که در بازار به فروش نرفته است را بخرد.

اگر شرایط شرکت به شکلی باشد که سهام وکیوم (مدیریتی) تزلزل داشته باشد، این امکان وجود دارد که کنترل شرکت از دست سهامداران عمده خارج شود.

نکته قابل توجه این است که صرف سهام به عنوان سود برای شرکت در نظر گرفته نمی شود بلکه در ستون دارایی ها در ترازنامه قرار می گیرد.

سود انباشته چیست؟

سود انباشته یکی از ابزارهایی است که شرکت برای تامین مالی از آن استفاده می کند. شرکت ها معمولا همه سود خود را تقسیم نمی کنند و مقداری از سودی را که بین سهامداران تقسیم نکرده اند به عنوان سود انباشته ذخیره می کنند.

شرکت ها می توانند افزایش سرمایه از این محل بدهند و در سایت کدال منتشر می شود که یک نماد افزایش سرمایه از محل سود انباشته خواهد داشت.

صورت سود و زیان شرکت ها

در این گزارش می توان سود و زیان شرکت را در دو سال متفاوت با هم مقایسه کرد.

درآمدهای عملیاتی شرکت، درآمدی که از فروش محصولات به دست آورده است، بهای تمام شده درآمدهای عملیاتی، مبلغی که برای تولید محصول هزینه شده است و در نهایت سود به دست آمده گزارش می شود.

هزینه های مالی شرکت، درآمدهای غیر عملیاتی، هزینه های اداری و عمومی، سود عملیاتی و …. از جمله هزینه های مثبت و منفی هستند که با کسر کردن هزینه ها از مبلغ سود، سود نهایی شرکت حاصل می شود.

بنابراین در گزارش های سود و زیان شرکت ها می توان به راحتی از میزان سود دهی آن ها آگاه شد.

حراج پیوسته و ناپیوسته

یکی تعدیل مثبت یا منفی سود از عبارات و اصطلاحاتی که در گزارشات ناظر بازار با آن زیاد مواجه می شویم، اصطلاح حراج پیوسته و ناپیوسته است.

حراج ناپیوسته: منظور از حراج ناپیوسته این است که معمولا در یک بازه زمانی سی دقیقه ای تنها ثبت سفارش انجام می شود و تا زمانی که این سی دقیقه به پایان نرسد هیچ معامله ای انجام نشود.

پس از به پایان رسیدن این بازه زمانی در صورتی که قیمت خریداران و فروشنده ها با هم یکسان باشد امکان کشف قیمت و انجام معاملات وجود دارد.

حراج پیوسته: تفاوت حراج پیوسته با حراج ناپیوسته این است که در حراج پیوسته نیازی به تعیین کردن زمان مشخص و ثابتی برای ثبت سفارش نیست و هر زمانی که قیمت خریدار با فروشنده ها یکسان باشد معاملات انجام می شود.

EPS چیست؟

EPS مخفف اصطلاح Earning per share به معنای سود هر سهم است. برای به دست آوردن این عدد کافی است که کل سود شرکت پس از کسر مالیات به تعداد سهام تقسیم کرده آن گاه سود هر سهم حاصل می شود.

سود پیش بینی شده: سودی است که شرکت برای سال مالی پیش رو تخمین می زند.

سود تحقق یافته: سودی است که در سال مالی گذشته به هر سهم تعلق گرفته است.

تعدیل کردن سود: گاهی سود به دست آمده در پایان سال مالی کمتر و یا بیشتر از سود پیش بینی شده است.

تعدیل کردن سود به این معنا است که بررسی و تحلیل های لازم روی این موضوع صورت بگیرد و مشخص شود که سود پیش بینی شده کمتر شده است یا بیشتر.

تعدیل مثبت یا منفی ای که بیش از بیست درصد باشد منجر به متوقف شدن سهم می شود و سازمان بورس نماد را متوقف می کند.

DPS چیست؟

DPS مقدار سودی است که شرکت در بین سهامداران به طور نقدی تقسیم می کند.

این که از میزان سود حاصل شده چه مقدار و یا چه درصدی به صورت نقدی توزیع شود و چه درصدی از آن در شرکت باقی بماند تصمیمی است که در مجمع عادی سالیانه توسط هیئت مدیره به مجمع پیشنهاد داده می شود و سپس به تصویب سهامداران می رسد.

هر دو عدد dps و eps در سایت tsetmc قابل مشاهده هستند. به طور مثال اگر یک نماد در سایت tsetmc جست و جو شود مشاهده می شود که دو سربرگ با عناوین eps و dps ظاهر می شود.

در تصویر زیر سربرگ eps برای نماد فولاد مشاهده می شود. تمامی گزارش ها سه ماهه، شش ماهه و نه ماهه در این بخش منتشر می شود ( این گزارش ها در سامانه کدال نیز قرار می گیرند).

در تعدیل مثبت یا منفی سود این بخش می توان دید که سود پیش بینی شده در دوره های گذشته تا چه اندازه به سود واقعی و تحقق شده شرکت نزدیک است.

همچنین در طول یک سال مالی شرکت می تواند سه یا چهار دوره سود پیش بینی شده آن سال مالی را حتی با قانون جذب تغییر دهد.

اگر برای نماد فولاد در تصویر زیر آخرین پیش بینی ها را تحلیل کنیم می بینیم که در تاریخ ۲۵ اسفند سال ۱۳۹۶ شرکت پیش بینی کرده است که به مبلغ ۲۵۳ ریال سود خواهد ساخت، سه ماه پس از شروع سال مالی سود واقعی کسب شده ۱۲۱ ریال است و در ستون “پوشش” اعلام کرده است که ۴۰ درصد از سود پیش بینی شده را محقق کرده است.

همچنین در ستون رشد ۱۹.۳۷ درصد تعدیل مثبت اعلام کرده است. از سه ماه اول به بعد شرکت اعلام می کند که ۳۰۲ ریال سود در سال مالی خواهد داشت و این روند برای سه ماه بعدی تکرار می شود.

استراتژی توان تعدیل

در گذشته نه چندان دور ، سایت سازمان بورس اوراق بهادار تهران ( تابلوی بورس ) از گزینه تحلیلی بسیار کاربردی و مناسبی به نام EPS استفاده می نمود که به پیش بینی تحقق سود شرکت در دوره های آینده فعالیت آن می پرداخت .

این گزینه باعث می شد تا تمامی استفاده کنندگان در لحظه بدانند اولا شرکت مورد نظرشان چه عددی را برای سود دوره سه ماهه آینده خود
پیش بینی نموده است و ثانیا در حال حاضر از نظر نیل به این هدف در چه وضعیتی است .

عدد EPS به خودی خود فقط یک عدد بود و تحلیل و بررسی آن نیازمند آن بود که ببینیم فروش ماهیانه در شرکت مورد نظر در چه وضعیتی قرار دارد .
از طرفی نیز در گزارشات ماهیانه ای که در سامانه کدال از شرکتهای بورسی منتشر می شود فقط عددی به عنوان میزان ریالی و تعدادی فروش محصولات شرکت در آخرین ماه فعالیت آن منتشر و مابقی اطلاعات بصورت تجمیعی و بصورت اطلاعات فروش از ابتدای سال مالی جاری و سال مالی گذشته بیان می شود .

در تصویر فوق محل قرار گیری عدد EPS درسایت سازمان بورس اوراق بهادار را ملاحظه می کنید .
البته این عدد در حال حاضر طبق توضیحی که در ذیل آن آمده است به صورت پیش بینی ۱۲ ماهه بیان شده و بیان گر پیش بینی سود پایان دوره شرکت است ولی در گذشته این عدد هر سه ماه با فعالیت شرکت ها تعدیل می شد .
از این رو بررسی توان تعدیل به شیوه قبلی ممکن نیست زیرا اولا محاسبات و نمایش EPS در تابلو بورس تغییر کرده است تعدیل مثبت یا منفی سود و ثانیا شرکتها با تعدیل مثبت و یا منفی مواجه نیستند ولی بررسی میزان فروش شرکتها هنوز هم به خوبی سودآوری شرکتها در آینده را می تواند پیش بینی نماید .

بررسی و تحلیل EPS شرکتهای بورسی

تحلیل و بررسی دقیق فروش ماهیانه شرکتها نیاز مند این است که اطلاعات منتشر شده از فروش شرکتها بصورت جمع بندی شده و به تفکیک هر ماه بصورت نموداری بیان شود با رشد و یا کاهش میزان فروش شرکتها به خوبی قابل اندازه گیری باشد تا بتوان از طریق آن فروش شرکتها را بررسی و سپس دستیابی شرکت به سود پیش بینی شده آن را برآورد نمود.

در این مرحله نرم افزار دایره طلایی سهام در دسترس تحلیلگران و سرمایه گذاران فعال ارائه گردید تا از طریق نمودارهای گرافیکی آن تحلیل EPS به سادگی امکانپذیر باشد .

سازمان بورس شرکتهای بورسی را ملزم نموده بود که هر ۳ ماه یکبار گزارشی مبنی بر دستیابی به سود پیش بینی شده شرکت ارائه نمایند و از طریق آن در صورتی که شرکت از پیش بینی خود بیشتر و یا کمتر موفق به سودسازی شده بود تعدیل در قیمت سهم آن شرکت اعمال شده سهم شرکت در بورس متوقف و با تعدیل مثبت و یا احیانا منفی بازگشایی می شد و سهامداران نیاز به تحلیل یا نرم افزارمناسبی داشتند تا این تعدیل را پیش بینی و از تعدیل مثبت شرکتها سود عاید خود نمایند ، از طرف دیگر نیز جلوگیری از زیان ، ناشی از قرار گرفتن در تعدیل منفی شرکت امکانپذیر می شد .

دانلودنرم افزار دایره طلایی سهام با۴۸ ساعت تست رایگان

استراتژی توان تعدیل در نرم افزار دایره طلایی سهام

پس از ورود به بخش استراتژی توان تعدیل در نرم افزار دایره طلایی سهام بخشهای مختلف توان تعدیل شرکتها طبق تصویر فوق پیش روی شما خواهد بود که می توانید استانداردهای تایید و برتری استراتژی توان تعدیل را بررسی و تحلیل نمایید .

با توضیحات بالا و آنچه لزوم بررسی مبالغ فروش و مولفه های آن در شرکتهای بورسی را روشن می کند ، نرم افزار تحلیل بنیادی سهام دارای بخشی برای انجام ساده و سریع این تحلیل می باشد و در تصویر فوق نیز آن را مشاهده می کنید .

با استفاده از این بخش و انجام استراتژی توان تعدیل تحلیل بنیادی از فروش شرکتها در قالب نمودار های کامل و تفکیکی فروش ماهیانه شرکتها مطلع شده و پیش بینی آنچه که سودآوری شرکتها در آینده است ساده تر و قابل فهم تر خواهد بود .

تایید و برتری استراتژی توان تعدیل

با توجه به آنچه تا اینجا گفته شد لازم است استانداردهایی برای عبور شرکتهای بورسی از فیلتر استراتژی توان تعدیل بیان کنیم .
لذا تایید و برتری توان تعدیل شرکتهای بورسی با ملاک های زیر ممکن خواهد بود .

۱ – تایید توان تعدیل

شرکت باید بتواند میانگین میزان فروش خود در فصل جاری را به میزان ۴۰% نسبت به دوره مشابه سال گذشته آن بهبود بخشیده باشد .
در تصویر زیر مشاهده می کنید این بخش از استراتژی توان تعدیل در شرکت مورد نظر اعمال شده است .

۲ – برتری نرخ فروش

شرکت باید بتواند میانگین نرخ فروش محصول استراتژیک خود را در (فصل) مورد بررسی نسبت به فصل گذشته در همان سال را به میزان مناسبی بهبود بخشیده و بالاتر برده باشد .
در تصویر زیر مشاهده می کنید این بخش از استراتژی توان تعدیل در شرکت مورد نظر اعمال شده است .

۳ – برتری میزان فروش

شرکت باید بتواند میزان فروش محصول استراتژیک خود در فصل جاری را نسبت به فصل مشابه در سال گذشته به میزان ۱۰ درصد بهبود بخشیده باشد .
در تصویر زیر مشاهده می کنید این بخش از استراتژی توان تعدیل در شرکت مورد نظر اعمال شده است .

لازم به ذکر است مورد اول این استراتژی به عنوان تایید آن تلقی می شود و دو مورد بعدی برتری این استراتژی هستند .
لذا وجود و انطباق مورد اول در شرکتهای بورسی لازم است ، ولی دو مورد بعدی در صورت وجود ، تاییدی بر شرایط خوب شرکت مورد بررسی در استراتژی توان تعدیل شرکت موردنظر می باشد .
در حالت کلی وجود ۳ شرط بالا به عنوان استانداردهای استراتژی توان تعدیل است که شرکت مورد نظر زا از این فیلتر عبور داده و از نظر تحلیل استراتژی توان تعدیل در وضعیت مناسبی قرار می دهد .

دانلودنرم افزار دایره طلایی سهام با۴۸ ساعت تست رایگان

نتیجه گیری

با جمع بندی کلیه مطالب گفته شده در این مقاله کاملا مشخص است که بررسی میزان فروش شرکتهای بورسی از چه نظر دارای اهمیت است .
برای انجام سریع و ساده این تحلیل ها و کنار هم قرار دادن نتایج گزارشات منتشره در سایت کدال می توانید از نرم افزار دایره طلایی سهام استفاده نمایید.

این نرم افزار طوری طراحی شده است که بصورت خودکار تمامی موارد مورد نیاز برای تحلیل بنیادی شرکتهای بورسی اعم از استراتژی توان تعدیل و دو مورد دیگر تحلیل بنیادی شامل ( استراتژی روند سودآوری و استراتژی کانسلیم ) را دقیقا بررسی نموده و نتایج آن را در قالب نمودارهای گرافیکی و روان در اختیار کاربران قرا می دهد تا دید باز و روشنی از وضعیت بنیادی سهم سهم داشته باشند .

بدین ترتیب انجام تحلیل بنیادی که به فعالیتی سخت ، پیچیده و زمان بر مشهور است به عملی شیرین ، سریع و کاربردی تبدیل شده و بازده راندمان پرتفوی سرمایه گذاران را در بلند مدت تحت تاثیر قرار خواهد داد .

نمودارهای تعدیل شده و تعدیل نشده چه تفاوتی دارند؟

یکی از موضوعات مورد بحث تحلیلگران در تحلیل تکنیکال، استفاده از نمودارهای تعدیل شده یا تعدیل نشده است. استفاده از هرکدام از این نمودارها مزایا و معایبی دارد که در ادامه به بیان آن‌ها می‌پردازیم.

ممکن است برخی عوامل بنیادی در نمودارهای تکنیکالی یک سهم اثر داشته باشند. کاربرد نمودارهای تعدیل شده، برای در نظر گرفتن این عوامل بنیادی است. نمودارهای تعدیل شده در اثر وجود گپ‌های قیمتی ایجاد می‌شوند و دلایلی متعددی برای ایجاد گپ قیمتی وجود دارد که در ادامه به تعریف آن‌ها می‌پردازیم.

شکاف قیمتی

گپ یا شکاف قیمتی، قسمتی از نمودار یک سهم است که تقاضایی برای خرید و فروش وجود ندارد و بین قیمت‌های سهم تفاوت عمده‌ای وجود دارد. گپ‌های قیمتی به دلایل زیادی مانند افزایش سرمایه، تقسیم سود نقدی، گره‌های معاملاتی، تعدیل‌های مثبت یا منفی و … ایجاد می‌شوند.

نمودار تعدیل نشده

با فعالیت‌های مختلف یک شرکت سهامی، قیمت سهم در بازار سرمایه، دچار نوسان می‌شود. درصورتی‌که این نوسان قیمتی را در نمودار سهم در نظر نگیریم، تعدیل مثبت یا منفی سود نمودار تعدیل نشده است. در نمودار تعدیل نشده، گپ قیمتی و اثر رخدادهایی مانند افزایش سرمایه و تقسیم سود نقدی قابل‌مشاهده نبوده و تغییری در دارایی سهامداران دیده نمی¬شود و تنها نوسان قیمتی را می‌توان مشاهده کرد.

مزایا و معایب نمودارهای تعدیل نشده

نمودار تعدیل نشده تنها رفتار قیمتی سهم را نشان می‌دهد و تغییرات دارایی سهامدار در زمان افزایش سرمایه یا پرداخت سود نقدی در آن قابل‌مشاهده نیست. این موضوع ممکن است در برخی مواقع سبب گمراهی سهامداران شود و روند نزولی در قیمت را متوجه نشوند. از طرفی دیگر استفاده از ابزارهای تکنیکال مانند اندیکاتورها و اسیلاتورها در نمودارهای تعدیل نشده میسر نیست.

نمودار تعدیل شده

درصورتی‌که نوسان قیمتی شدید سهم را در نمودار سهم دخالت دهیم، نمودار را تعدیل شده می‌نامیم. در نمودارهای تعدیل شده گپ‌های قیمتی در گذر زمان قابل‌مشاهده است. عمده دلایل ایجاد گپ‌های قیمتی افزایش سرمایه و تقسیم سود نقدی هستند. در حقیقت نمودار تعدیل شده نموداری است که عوامل بنیادی مانند افزایش سرمایه و تقسیم سود نقدی از آن حذف شده است.

افزایش سرمایه یکی از مهم‌ترین دلایل ایجاد گپ قیمتی است که از طریق چهار روش عمده توسط شرکت‌ها انجام می‌پذیرد. افزایش سرمایه معمولاً سبب کاهش ارزش سهام شرکت می‌شود و در مقابل ارزش کاسته شده، به سهامدار حق تقدم، سهام جایزه یا … داده خواهد شد. کاهش ارزش سهام شرکت باعث ایجاد شکاف (گپ) و تأثیر بر نمودار قیمتی می‌شود. یکی دیگر از دلایل ایجاد گپ قیمتی و کاهش شدید قیمت در نمودار سهام شرکت‌ها، پرداخت سود نقدی پس از برگزاری مجمع عمومی عادی سالیانه است و نمودار قیمت سهام به میزان سود تقسیمی کاهش می‌یابد.

افزایش سرمایه و تقسیم سود نقدی، اتفاقات مالی بسیار مهمی در هر شرکت سهامی است که سبب می‌شود قیمت سهام شرکت تغییر کند. البته با توجه به این‌که میزان تغییر قیمت سهم به دلیل تقسیم سود زیاد نیست، تغییر در نمودار تعدیل شده و گپ قیمت، بزرگ نخواهد بود و ممکن است نمودار تعدیل شده با نمودار تعدیل نشده همانند هم باشند؛ اما تأثیر افزایش سرمایه بیشتر بوده و گپ قیمتی آن در نمودار سهم نیز بزرگ‌تر خواهد بود.

مزایا و معایب نمودارهای تعدیل شده

در نمودارهای تعدیل ، تاریخچه قیمتی سهم به دلیل حذف گپ‌های قیمتی مشخص نیست. بااین‌حال برای استفاده از اندیکاتورها و اسیلاتورها، لازم است تا نمودار تعدیل شده باشد. همچنین استفاده از خطوط حمایت و مقاومت راحت‌تر صورت می‌گیرد.

تعریف سود نقدی

شرکت‌هایی که در پایان سال مالی خود توانستند سود کسب کنند، در مجمع عمومی عادی سالیانه تصمیم می‌گیرند تا بخشی از این سود را به سهامداران خود پرداخت نمایند. با پرداخت سود نقدی به سهامداران، ارزش قیمت هر سهم به میزان سود تقسیمی کاهش می‌یابد.

جهت کسب اطلاعات بیشتر درزمینهٔ سود نقدی می‌توانید به مطلب «سود نقدی سهام در بورس: جذاب یا خسته‌کننده؟» مراجعه کنید.

افزایش سرمایه و روش‌های آن

همان‌طور که در مطلب «افزایش سرمایه شرکت‌ها در بازار سرمایه: راهنمای کامل» توضیح داده شد، افزایش سرمایه عبارت است از افزایش اسمی میزان سرمایه ثبت‌شده یک شرکت. در شرکت‌های سهامی نیز عبارت است از افزایش تعداد سهام منتشره توسط شرکت سهامی. افزایش سرمایه شرکت‌ها از منابع مختلف و به چهار روش تأمین مالی انجام می‌شود.

۱- افزایش سرمایه از محل سود انباشته
۲- افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی‌ دارایی‌های شرکت
۳- افزایش سرمایه از محل آورده نقدی و مطالبات حال شده
۴- افزایش سرمایه از روش صرف سهام

نمودارهای تعدیل نشده و تعدیل شده در سامانه معاملاتی آساتریدرآگاه

در سامانه معاملاتی آنلاین آساتریدرآگاه پس از جستجوی نماد، می‌توانیم از کادر بالای نمودار، نمودار را در حالت‌های تعدیل شده (افزایش سرمایه و سود نقدی) و یا تعدیل نشده قرار دهیم.
همان‌طور که در شکل زیر می‌بینید، نمودار نماد خودرو در حالت تعدیل نشده آمده است. در این حالت گپ‌های قیمتی ایجاد شده به علت افزایش سرمایه و تقسیم سود نقدی قابل‌مشاهده است. نقاط آبی، نشان‌دهنده زمان افزایش سرمایه و نقاط زرد، نشان‌دهنده زمان پرداخت سود نقدی است.

شکل زیر نمودار تعدیل شده شرکت ایران خودرو است. در این حالت گپ‌های قیمتی حذف شده و روند نمودار به‌صورت پیوسته است.

سخن آخر:

با توجه به مطالب عنوان‌شده می‌توان نتیجه گرفت که هدف تحلیل، به‌کارگیری نمودارهای تعدیل شده یا تعدیل نشده را مشخص می‌کند. هر تحلیلگر با توجه به نتیجه‌ای که قصد دارد از نمودار کسب کند و در نظر گرفتن مشخصات نمودارها، می‌تواند از نمودار تعدیل نشده یا تعدیل شده استفاده نماید.

ارزش سهام بعد از تعدیل سود چقدر می شود؟

به تمامی تغییرات سود پیش‌بینی شده شرکت‌ها در بورس، تعدیل سود می‌گویند.

سهامداران بازار سرمایه همچون سایر سرمایه‌گذاران پیش از سرمایه‌گذاری باید مجموعه‌ای از آموزش‌ها را فرا بگیرند. این روزها فعالیت در بورس بیش از هر زمان دیگری به دغدغه گروهی از افراد تبدیل شده است، به همین دلیل قصد داریم شما را با یکی از مفاهیم بازار سرمایه آشنا کنیم.

تعدیل سود سهام به این معنی است که شرکتی با توجه به تغییر در آیتم‌های موجود در صورت مالی اعم از فروش شرکت، بهای تمام شده محصول، درآمد حاصل از سرمایه‌گذاری سود خود را افزایش یا کاهش می‌دهد به گونه‌ای که اگر EPS (سود هر سهم یا EARNING PER SHARE) شرکت در طول سال تغییر کند به آن تعدیل EPS می‌گویند.

اگر سود شرکت در پیش‌بینی جدید افزایش داشته باشد اصطلاحا می‌گویند که شرکت تعدیل مثبت داشته و اگر هم EPS شرکت کاهش پیدا کند اصطلاحا می‌گویند که شرکت تعدیل منفی داشته است.

مثالی از تعدیل سود سهام:

به عنوان مثال پیش‌بینی سود شرکت ۲۰ تومان بوده است و در پیش‌بینی جدید شرکت سودش را ۳۰ تومان اعلام کرده. در این حال باید گفت که شرکت ۵۰% تعدیل مثبت داشته است.

تعدیل سود سهام

همانطور که در فرمول بالا توضیح داده شده است میزان تعدیل معادل ۵۰ درصد بوده است. حال اگر شرکت پیش‌بینی سود ۶۰ تومانی داشته باشد و در پیش‌بینی جدید سود خود را ۴۰ تومان اعلام کند در اینجا باید گفت که شرکت تعدیل منفی ۳۳% داشته است.

در خصوص تغییرات قیمت سهم بعد از تعدیل باید یک نکته را مورد توجه قرار داد. تعدیل‌های مثبت و یا منفی اثرات خود را بر قیمت سهم میگذارند و موجب افزایش و یا کاهش قیمت سهام می‌شوند.

به عنوان مثال سود شرکتی از ۱۴۵ تومان به ۱۶۰ تومان رسیده است. این بدین معنی است که شرکت تعدیل مثبت ۱۰% داشته است.

در صورت افزایش سود شرکت، در پیش‌بینی جدیدی که انجام می‌شود به آن تعدیل سود مثبت می‌گویند واگر سود شرکت کاهش یافته بود به آن تعدیل سود منفی می‌گویند.

برای روشن‌تر شدن موضوع شرکت الف را فرض کنید که در پایان سال ۹۸ پیش‌بینی کرده است که مبلغ ۵۰ تومان سود به ازای هر سهم کسب می‌کند، اما بعد از سپری شدن ۳ ماه از فعالیت خود با بررسی‌های انجام شده تعدیل مثبت یا منفی سود و بررسی عملکرد شرکت پیش‌بینی خود را به سمت ۷۰ تومان به ازای هر سهم تغییر داده، در صورتی‌که بعد از بررسی عملکرد ۶ ماهه شرکت به این نتیجه رسد که سود ۷۰ تومان قابل دسترسی نیست آن‌را به ۴۵ تومان کاهش می‌دهد که به آن تعدیل سود منفی می‌گویند.

جهش در سود بورسی‌ها

دنیای اقتصاد : فعالان بورس در روزهای اخیر شاهد ترافیک انتشار گزارش‌های عملکرد نیمه نخست سال شرکت‌ها بودند. پیش‌تر تحت‌تاثیر رشد قیمت‌ها در بازار جهانی و همچنین افزایش نرخ ارز، انتظار بهبود وضعیت سودآوری شرکت‌های بورسی وجود داشت. این پیش‌بینی‌ها با تعدیل مثبت سودآوری در گزارش‌های شش ماهه شرکت‌ها در برخی گروه‌های مهم و اثرگذار بازار محقق شد. عملکرد مناسب ۶ ماهه ابتدای سال در برخی گروه‌ها به‌خصوص صنایع فلزی و معدنی در مجموع از افزایش ۳۵ درصدی سود عملیاتی شرکت‌ها نسبت به دوره مشابه سال ۹۵ حکایت دارد. پیش‌بینی سود جدید شرکت‌ها نسبت به گزارش‌های سه‌ماهه نیز از رشد ۷ درصدی خبر می‌دهد. خبری که به معنای جهش سودآوری در شرکت‌های فعال بورس است. در شرایط کنونی نیز پیش‌بینی‌ها از افزایش نرخ ارز و نرخ فروش شرکت‌ها در کنار رشد قیمت‌ها در بازار جهانی مواردی هستند که می‌توانند افزایش سودآوری شرکت‌ها را حداقل به صورت اسمی تا پایان سال تداوم بخشند. «دنیای اقتصاد» تیر ماه در گزارشی تحت عنوان «نقطه چرخش سود بورسی‌ها»، چنین روندی را پیش‌بینی کرده بود. بر این اساس از ۲۲۵ شرکتی که گزارش نیمسال خود را اعلام کرده‌اند، فقط ۴۲ نماد تعدیل منفی داده و مابقی پیش‌بینی‌های سود خود را با افزایش یا بدون تغییر گزارش کرده‌اند.

فعالان تالار شیشه‌ای در روزهای اخیر شاهد ترافیک انتشار گزارش‌های عملکرد شرکت‌ها در نیمه نخست سال بودند. مطابق بررسی‌ها، ۹۴ درصد شرکت‌های ملزم به ارائه عملکرد در نیمه نخست سال، گزارش‌های خود را منتشر کردند. این گزارش‌ها که در برخی گروه‌ها با تعدیل‌های مثبت سودآوری همراه بوده‌اند، به افزایش ۸ درصدی سود عملیاتی و افزایش ۷ درصدی سود پیش‌بینی شده مجموع شرکت‌ها نسبت به گزارش‌های سه ماهه منجر شده است.

امری که جهش مناسبی در وضعیت سودآوری شرکت‌ها را نشان می‌دهد. پیش‌تر «دنیای اقتصاد» در گزارشی با عنوان «نقطه چرخش سود بورسی‌ها» گفته بود، در شرایط کنونی دلایلی وجود دارد که تحت تاثیر آنها می‌توان به بهبود وضعیت سودآوری شرکت‌ها امیدوار بود. دلایلی همچون تغییر جهت تورم، بهبود آمار رشد اقتصادی و انباشت نقدینگی در کشور و پتانسیل اصلاحنرخ ارز از جمله مواردی عنوان شدند که به اعتقاد کارشناسان می‌توانستند بر سودآوری شرکت‌های بورسی اثر مثبت بگذارند. این موضوع حالا با انتشار گزارش‌های عملکرد نیمه نخست سال تا حدودی محقق شده است.

بورس تهران با ثبت عملکرد درخشان در ۷ ماه نخست سال جاری و کسب بازدهی ۱۲درصدی به‌عنوان برترین بازار سرمایه‌گذاری در کشور شناخته شد و بیشترین سود را نصیب سرمایه‌گذاران خود کرد. رشد قیمت‌ها در بازارهای جهانی و به تبع آن تقاضا برایسهام گروه‌های کالایی در بورس تهران بیشترین اثر را در رشد عمومی قیمت سهام داشته است. وضعیت بازارهای جهانی و افزایش نرخ ارز انتظار‌ها برای گزارش‌های مثبت ۶ ماهه در سهام مربوطه را تقویت می‌کرد. پس از انتشار گزارش‌های مناسب به ویژه از گروه فلزی -معدنی در آخرین هفته مهرماه، شاهد تشدید تقاضا در سهام گروه‌های مربوط بودیم.

الزام شرکت‌ها برای انتشار گزارش‌های ۶ ماهه خود تا پایان مهر ماه، بازار سهام را در هفته گذشته تحت تاثیر خود قرار داد. بودجه‌هایی که عمدتا انتظار برای تعدیل‌های مثبت و مشاهده عملکرد مطلوب از آنها دور از انتظار نبود. ۹۴ درصد از بنگاه‌هایی که باید گزارش‌های خود را در زمان مقرر ارائه می‌دادند، گزارش‌های خود را منتشر کردند. گزارش‌های مربوط به عملکرد‌های نیمه نخست در مجموع با تعدیل‌های مثبت سودآوری همراه بود. بر این اساس از ۲۲۵ نمادی که عملکرد ۶ ماهه خود را ثبت کردند، تنها ۴۲ نماد با تعدیل منفی سود هر سهم شرکت همراه شدند. دیگر شرکت‌ها یا تعدیل مثبت در سودآوری داشتند یا پیش‌بینی سود خود را بدون تغییر ارائه دادند. (البته بخش عمده‌ای از این بنگاه‌ها تغییری در سودآوری نداشتند و بر سود هر سهم خود در پیش‌بینی قبلی تایید کردند.)

همچنین بر‌اساس گزارش‌های منتشر شده، سود عملیاتی کسب شده از مجموع ۲۲۵ شرکتی که اطلاعات خود را ارئه کرده‌اند، به بیش از ۳۹هزار و ۵۷میلیارد تومان رسیده است که این رقم در مقایسه با عملکرد ۳ ماهه نخست سال جاری، رشد ۸ درصدی نشان می‌دهد. ضمن اینکه سود مزبور در مقایسه با دوره مشابه سال قبل با ۳۵ درصد افزایش همراه شده است.به همین ترتیب پیش‌بینی سود خالص سال مالی منتهی به پایان اسفندماه ۹۶ بنگاه‌های مزبور براساس عملکرد ۶ ماهه به بیش از مبلغ ۳۱ هزار و ۳۷۰ میلیارد تومان رسیده که نسبت به سود خالص پیش‌بینی شده در دوره ۳ ماه نخست سال، ۷ درصد افزایش نشان می‌دهد. همچنین تا پایان شهریور ماه سود خالصی معادل ۱۲ هزار میلیارد تومان از سوی این ۲۲۵ شرکت محقق شده است.

«دنیای اقتصاد» در گزارش‌های قبلی خود به دفعات به بررسی عملکرد و پیش بینی وضعیت بنگاه‌های فعال در بورس پرداخته بود. در گزارشی با عنوان «نقطه چرخش سود بورسی‌ها» گفته شد، سال جاری را با توجه به پشت‌سر گذاشتن چند دوره رکود، می‌توان سالی متفاوت برای بازار سهام عنوان کرد؛ طی چند سال گذشته افت کم‌وبیش ممتد سودآوری شرکت‌ها به یک مانع عمده در مسیر رونق بورس تهران تبدیل شده است. با این حال دلایل زیادی وجود دارد که لااقل به لحاظ ریالی بتوان امیدوار به رسیدن به یک نقطه عطف در سال جاری در سودآوری بنگاه‌ها و تغییر روند این متغیر مهم بود. تغییر جهت تورم، بهبود آماررشد اقتصادی و انباشت نقدینگی در کشور و پتانسیل اصلاح نرخ ارز مواردی هستند که همگی می‌توانند بر سودآوری شرکت‌های بورسی اثر مثبت بگذارند. از آنجا که سودآوری مهم‌ترین عامل در تعیین قیمت سهام است، انتظار می‌رود با عبور از این دوران گذار، یک تغییر جهت بنیادی در بورس تهران رقم بخورد که زمینه‌ساز عبور شاخص از سقف دی ماه ۹۲ و ورود به یک دوران جدید از رشد ریالی ارزش سهام در افق میان‌مدت شود. به‌نظر می‌رسد این صعود در شرایط کنونی و با توجه به تعدیل‌های مثبت سودآوری شرکت‌ها در بازار سهام استارت خورده‌است.

در این راستا ناهید امامی از کارشناسان شرکت بورس اوراق بهادار تهران به ارائه توضیحات تکمیلی درخصوص عملکرد ۶ ماه نخست سال جاری شرکت‌های فعال در بازار پرداخت و گفت: از ۳۲۷ شرکت پذیرفته شده و فعال در بورس، ۲۴۰ شرکت با توجه به برخورداری از سال مال منتهی پایان اسفند ماه ۹۶، باید طبق دستورالعمل افشای اطلاعات، گزارش‌های مربوطه را ارسال کنند. این گزارش‌ها مربوط به عملکرد واقعی ۶ ماهه و گزارش پیش‌بینی براساس عملکرد واقعی ۶ ماهه حسابرسی نشده است که باید تا پایان مهرماه ۹۶ ارائه می‌شد. وی در ادامه افزود: در این میان بررسی اطلاعات ارسالی از سوی این شرکت تا پایان هفته گذشته نشان از آن دارد که از ۲۴۰ شرکت موظف به ارائه عملکرد، ۲۲۵ شرکت یعنی حدود ۹۴درصد از شرکت‌ها عملکرد‌های خود را بر سایت اطلاع‌رسانی کدال منتشر کردند.

امامی در ادامه به بررسی وضعیت سود عملیاتی و سود خالص پیش‌بینی شده در گزارش‌های این شرکت‌ها و مقایسه این اقلام با دوره‌ مشابه سال قبل به تفکیک صنایع پرداخت و گفت: بر اساس گزارش‌های منتشر شده، سود عملیاتی کسب شده از مجموع ۲۲۵ شرکتی که اطلاعات خود را ارائه کرده‌اند، به بیش از ۳۹ هزار و ۵۷میلیارد تومان رسیده است.وی در ادامه با اظهار این مطلب که این رقم در مقایسه با عملکرد ۳ ماه نخست سال جاری، رشد ۸ درصدی نشان می‌دهد، گفت: در این مقایسه صنعتحمل‌و‌نقل، انبارداری و ارتباطات با ۳۶ درصد افزایش سود عملیاتی، بیشترین نقش را در تغییر مثبت مزبور داشته است. امامی در ادامه به مقایسه عملکرد سال گذشته پرداخت و گفت: همچنین این مبلغ نسبت به دوره مشابه سال قبل یعنی سود عملیاتی سال مالی منتهی پایان اسفند ماه ۹۵ و براساس عملکرد ۶ ماهه، ۳۵ درصد افزایش را تجربه کرده است.به گفته این کارشناس، سود عملیاتی کسب شده از بنگاه‌های فعال در بورس در نیمه نخست سال ۹۵، معادل ۲۸ هزار و ۹۳۰ میلیون تومان بوده است. در این راستا صنعت فلزات اساسی بیشترین سهم در این تعدیل مثبت را داشته است. امامی در ادامه به بررسی سود عملیاتی عملکرد واقعی این شرکت‌ها در نیمه نخست سال جاری پرداخت و گفت: همچنین با توجه به پیش‌بینی‌های نخست بودجهشرکت‌ها و سودهای محقق شده توسط این شرکت‌ها در نیمه نخست سال جاری، مجموع بنگاه‌های مزبور توانستند ۴۲ درصد از سود عملیاتی موجود در بودجه خود را پوشش دهند.

امامی در ادامه اظهاراتش به بررسی سودهای خالص کسب شده از سوی این ۲۴۰ شرکت پرداخت و گفت: این شرکت‌ها سود خالص سال مالی منتهی به پایان اسفندماه ۹۶ را براساس عملکرد شش ماهه خود، مبلغ ۳۱ هزار و ۳۷۲ میلیارد و ۴۳۰ میلیون تومان پیش‌بینی کرده‌اند که نسبت به سود خالص پیش‌بینی شده در دوره ۳‌ماه نخست سال، ۷ درصد افزایش یافته است.وی ادامه داد: در این میان نیز صنعت فلزات اساسی با ۳۷ درصد تعدیل مثبت، تعدیل مثبت یا منفی سود بیشترین تاثیر را در رشد مزبور داشته است. همچنین این مبلغ نسبت به دوره مشابه سال قبل یعنی سود خالص سال مالی منتهی به پایان اسفند ماه ۹۵ براساس عملکرد شش ماهه، رشد ۳۵ درصدی یافته است. به گفته این کارشناس بازار سهام، سود خالص عملکرد واقعی این شرکت‌ها در نیمه نخست سال با پوشش ۳۸ درصدی نسبت به بودجه این بنگاه‌ها همراه شده است به‌طوری‌که تا پایان شهریور ماه سود خالصی معادل ۱۲ هزار میلیارد تومان را محقق ساخته‌اند.

در این میان امامی به بررسی شرکت‌هایی که در مهلت مقرر موفق به ارائه و انتشار گزارش نشدند، پرداخت و گفت: بخش عمده‌ای از عدم دریافت گزارش‌ها مربوط به نمادهای گروه بانکی بود.بر این اساس نمادهای «وکار»، «ونوین»، «وپاسار»، «وپارس»، «وپست»، «وتجارت» و «وبصادر» از جمله نمادهای بانکی بودند که گزارشی ارائه نکردند.وی ادامه داد: نمادهای «دانا»، «فاذر»، «سکارون »، «شبریز»، «شبندر»، «شپنا»، «شتران » و «آکنتور» نیز دیگر نمادهایی بودند که از ارائه گزارش عملکرد ۶ ماه نخست سال جاماندند.

بررسی روند گزارش‌های ارائه‌شده از سوی شرکت‌های فعال در بازار سهام نشان از آن دارد که در گروه استخراج زغال‌سنگ، بیشترین تعدیل مثبت سودآوری مربوط به معادن منگنز ایران است.

این شرکت با تعدیل مثبت ۱۲۹ درصدی، پیش‌بینی سود هر سهم خود را از ۳۴ ریال به ۷۸ ریال به ازای هر سهم افزایش داده است. همچنین در این گروه توسعه معادن روی ایران نیز تعدیل قابل توجه ۶۳ درصدی را به همراه داشت. به این ترتیب «کروی» پیش‌بینی سود هر سهم خود را از ۱۹۲ ریال به ۳۱۲ ریال افزایش داد.نماد معاملاتی باما نیز از دیگر شگفتی‌های این صنعت بود که با تعدیل مثبت ۵۶ درصدی سود هر سهم همراه شد.در گروه استخراج نفت و گاز و خدمات جانبی به جز اکتشاف نیز تنها نماد این گروه یعنی حفاری شمال اقدام به ارائه گزارش عملکرد ۶ ماهه کرد. این نماد پیش‌بینی سود هر سهم خود را بدون تغییر ۲۶۷ ریال اعلام کرد. در این گروه انتظار برای نماد تازه‌وارد «نفت و گاز پرشیا» وجود دارد. طبق شنیده‌ها این هفته شاهد عرضه ۱۰ درصدی سهام مزبور در بورس تهران خواهیم بود.نماد تازه وارد «های‌وب» نیز از دیگر نمادهایی بود که پیش‌بینی سود خود را بدون تغییر نسبت به گزارش ۳ ماهه ۳۸۶ ریال اعلام کرد. این شرکت در نیمه نخست سال موفق به پوشش ۱۸۵ ریالی معادل ۴۸ درصد از بودجه شد.

در گروه بانکی نیز همان‌گونه که عنوان شد، بیشتر نمادها به ارائه گزارش نپرداختند. در این میان تنها ۴ نماد بانک انصار، ملت،خاورمیانه و سینا، گزارش عملکرد تعدیل مثبت یا منفی سود ۶ ماهه خود را منتشر کردند. این گزارش‌ها نیز بسیار محتاطانه و در مجموع بدون تغییر بود، به‌طوری‌که دو نماد «وانصار» و «وسینا» بدون تغییر در پیش‌بینی سود همراه شده و دونماد دیگر نیز تعدیل مثبت بسیار اندک در حد ۵ ریال را به ثبت رساندند. در این میان بانک خاورمیانه از دیگر نمادهای هم‌گروه خود وضعیت به مراتب مساعدتری داشت و موفق به پوشش ۵۳ درصدی سود پیش‌بینی‌شده در بودجه شد.نمادهای صنعت بیمه نیز وضعیتی مشابه را تجربه کردند، این گروه نیز بعضا بدون تغییر در پیش‌ّبینی سود همراه شدند. در این میان وضعیت سودآوری بیمه آسیا و بیمه البرز از دیگر نمادها بهتر بود و به ترتیب با پوشش ۵۶ و ۵۰ درصدی هر سهم روبه‌رو‌ شدند.

در گروه خودرویی نیز عملکرد ۶ ماهه نمادها بیشتر با تعدیل منفی سود همراه بود. این در حالی است که دو لیدر اصلی گروه یعنی سایپا و ایران خودرو وضعیتی متفاوت از یکدیگر داشتند. در حالی «خساپا» با تعدیل منفی ۲۰ درصد مواجه شد و پیش‌بینی سود هر سهم خود را از ۱۴۱ ریال به ۱۱۳ ریال کاهش داد که در مقابل «خودرو» ۲ درصد تعدیل مثبت داد.در بقیه نمادهای گروه نیز وضعیت چندان مناسب نبود. در این گروه بیشترین تعدیل منفی را نماد لنت ترمز تجربه کرد. این نماد در حالی گزارش ۳ ماهه را با پیش‌بینی سود ۱۴ ریالی منتشر کرده بود که حال در گزارش ۶ماهه به زیان رسید.

بر این اساس زیان ۲۳۷ ریالی به ازای هر تعدیل مثبت یا منفی سود سهم «خلنت»‌ اعلام شد.در این میان فنرسازی خاور نیز وضعیتی مشابه داشت؛ نماد «خفنر» با تعدیل منفی ۴۷۹ درصدی مواجه شد. به این ترتیب نماد مزبور از پیش‌بینی سود ۴۲ ریالی در گزارش قبل، به زیان ۱۵۹ ریالی در گزارش ۶ ماهه رسید. ضمن اینکه «خفنر» در نیمه نخست سال موفق به زیان‌سازی ۲۸۱ ریالی به ازای هر سهم شد.نمادهای «خاذین»، «خاور»، «ختور» و «خنصیر» نیز از دیگر نمادهای خودرویی بودند که با تعدیل منفی در پیش‌بینی سود همراه شدند. البته در این میان نماد «خموتور» وضعیتی به مراتب مطلوب‌تر از دیگر نمادها داشت و نه تنها تعدیل مثبت ۸۸ درصدی را در پیش‌بینی سود هر سهم خود تجربه کرد، بلکه توانست در نیمه نخست سال ۵۲ درصد از بودجه خود را پوشش دهد. «خموتور» سود هر سهم خود را برای سال مالی منتهی به پایان اسفندماه ۹۶ با سرمایه ۲۰۴ میلیارد و ۱۲۰ میلیون ریالی، به‌طور خالص ۸۱ ریال به ازای هرسهم اعلام کرده است.

در گروه رایانه‌ای نیز بیشتر نمادهای این گروه بدون تغییر در پیش‌بینی سود خود، به ارائه گزارش ۶ماهه پرداختند. در این میان نماد «رانفور» با ۱۰ درصد تعدیل مثبت، نماد «سیستم» با ۷ درصد تعدیل مثبت و «مداران» نیز با ۷ درصد تعدیل مثبت همراه شدند. بیشترین میزان پوشش سودآوری به نماد «رکیش» با پوشش ۵۳ درصدی بودجه اختصاص یافت. دو نماد «آپ» و «پرداخت» نیز هر کدام به ترتیب ۴۷ درصد و ۴۵ درصد از بودجه سالانه خود را در نیمه نخست سال پوشش دادند.

بررسی روند گزارش‌های منتشر‌شده در گروه فلزات اساسی به جز در یک یا دو مورد چندان مطلوب نبود. در واقع انتظار برای گزارش‌های به مراتب مناسب‌تری از این گروه می‌رفت. در این گروه تنها فولاد مبارکه بسیار درخشان ظاهر شد و با تعدیل ۷۸ درصد، پیش‌بینی سود هر سهم خود را از ۳۰۲ ریال به تعدیل مثبت یا منفی سود ۵۳۸ ریال افزایش داد. ضمن اینکه «فولاد» موفق به تحقق ۲۹۸ ریال معادل ۵۵ درصد از بودجه خود در نیمه نخست سال شد.نمادهای «فباهنر»، «فاسمین»، «فجر»، «فخوز»، «فرآور»، «فملی» و «فنوال» نیز با تحقق بیش از ۵۰ درصدی سودآوری در ۶ ماه نخست سال همراه شدند. در این میان «فمراد» عملکردی به مراتب مساعدتر داشت و نه تنها کل بودجه ۳۶ ریال سود هر سهم را پوشش داد، بلکه از پیش‌بینی فراتر رفت و با تحقق ۱۷۸ درصدی سود هر سهم روبه‌رو‌ شد.

بررسی روند گروه دارویی نیز نشان از آن دارد که این گروه نیز بعضا بدون تغییر مثبت نسبت به گزارش‌های ۳ ماهه همراه شدند و گزارش‌های عملکرد نیمه نخست سال را بیشتر با روندی متعادل همراه ساختند. در این میان «ددام» در مقایسه با دیگر نمادها بسیار درخشان بود و تعدیل مثبت ۲۰۰ درصدی را به نمایش بگذارد. بر این اساس نماد مزبور پیش‌بینی سود هر سهم خود را از ۵ریال در گزارش ۳ ماهه به ۱۵ ریال در گزارش ۶ ماهه افزایش داد. این شرکت در نیمه نخست سال نیز ۶۷ درصد ازبودجه سالانه خود را محقق کرد. در این راستا «دروز» نیز با تعدیل مثبت ۸۸ درصد و پوشش سود ۴۷ درصدی در نیمه نخست سال همراه شد. این در حالی است که «دفارا» با تعدیل منفی ۷۹ درصدی‌، ضعیف‌ترین عملکرد را در میان دیگرنمادهای گروه داشت. ضمن اینکه این شرکت در نیمه نخست سال نیز با زیان ۵۵۴ ریالی مواجه شد.