سهام و اوراق قرضه

تفاوت اوراق قرضه و اوراق مشارکت چیست؟

اوراق قرضه اسنادی هستند که به‌موجب آن ناشر متعهد می‌شود مبالغ معینی (بهره سالانه) را در فاصله‌های زمانی مشخص به دارنده اوراق پرداخت کند.

به گزارش چابک آنلاین به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، سهامداران بازار سرمایه همچون سایر سرمایه گذاران پیش از سرمایه گذاری باید مجموعه ای از آموزش ها را فرا بگیرند. این روزها فعالیت در بورس بیش از هر زمان دیگری به دغدغه گروهی از افراد تبدیل شده است، به همین دلیل قصد داریم شما را با یکی از مفاهیم بازار سرمایه آشنا کنیم.

پیش از هر چیز لازم است بدانید در ایران اوراق قرضه منتشر نمی‌شود، در مقابل اوراق با درآمد ثابت از قبیل اوراق مشارکت، اوراق خزانه، صکوک شرکتی، اوراق مرابحه، اوراق استصناع و… که با قوانین بانکداری اسلامی تطابق دارد، منتشر می شود.

اوراق قرضه اسنادی هستند که به‌موجب آن‌ها ناشر متعهد می‌شود مبالغ معینی (بهره سالانه) را در فاصله‌های زمانی سهام و اوراق قرضه مشخص به دارنده پرداخت کرده و در زمان سررسید نیز اصل مبلغ را بازپرداخت کند. اوراق قرضه در کشور‌های خارجی یک ابزار بدهی میان‌مدت و بلندمدت برای تأمین مالی دولت‌ها و شرکت‌ها بوده و با تعهدات مشخصی همراه است.

دارنده اوراق قرضه هیچ نوع مالکیتی در شرکت ندارد و چیزی از بابت سود سهم که به سهامداران پرداخت می‌شود دریافت نمی‌کند.

دارندگان این اوراق برخلاف صاحبان سهام عادی، ادعای مالکیت یا حق رأی در شرکت ندارند و در واقع فقط وام‌دهندگان به ناشر هستند. آن‌ها پول خود را به ناشر قرض می‌دهند و در عوض بهره دریافت می‌کنند و در سررسید نیز اصل سرمایه خود را پس می‌گیرند.

اوراق قرضه از طریق پذیره‌نویسی به عموم ارائه می‌شود. پذیره‌نویسی معمولاً به‌صورت مذاکره‌ای و گاهی به‌صورت رقابتی است. در پذیره‌نویسی مذاکره‌ای، مدیریت شرکت و پذیره‌نویسان با بررسی وضعیت شرکت و بازاردر مورد انتشار اوراق قرضه تصمیم می‌گیرند.

این اوراق به طور عمده در بازار‌های خارج از بورس (OTC) سهام و اوراق قرضه دادوستد می‌شوند. بازار اوراق قرضه نسبت به بازار سهام از ثبات قیمتی بیشتری برخوردار است و عموما نوسانات آن تحت تأثیر نرخ بهره قرار دارد.

این اوراق دو ویژگی قابل‌توجه دارند؛ اول اینکه در بازار‌های بسیار بزرگ بدهی معامله می‌شوند و ثانیا حجم آن‌ها با سرعت بسیار زیادی در حال رشد است.سهام و اوراق قرضه

اوراق قرضه در دنیا برخلاف سهام، عمر محدود دو، پنج، ۱۰ و حتی ۳۰ ساله دارند و اعتبار آن‌ها در تاریخ تعیین شده که سررسید نام دارد، به پایان می‌رسد. اگرچه ورقه قرضه تاریخ‌های معینی برای پرداخت بهره به همراه دارد، اصل سرمایه (مبلغ اسمی ورقه قرضه) فقط در تاریخ سررسید بازپرداخت می‌شود.

ویژگی‌های اوراق قرضه

دارنده اوراق قرضه در واقع بستانکار شرکت است. او به‌عنوان بستانکار، حق دریافت اصل مبلغ اسمی و بهره آن را دارد و حقوق وی در سند قرارداد تعیین‌شده است. دارنده اوراق قرضه هیچ نوع مالکیتی در شرکت ندارد و چیزی از بابت سود سهم - که به سهامداران پرداخت می‌شود - دریافت نمی‌کند.

اوراق قرضه دارای سر رسید مشخص است. برخی از این اوراق در یک مقطع معین زمانی سررسید می‌شوند و برخی دیگر به‌تدریج سررسید می‌شوند.

اگر ناشر اوراق قرضه ورشکست شود، دارندگان اوراق قرضه در دریافت اصل‌وفرع سرمایه خود بر صاحبان سهام حق تقدم دارند. اگر شرکتی چند نوع اوراق قرضه منتشر کند، ترتیب اولویت آن‌ها در قرارداد‌های مربوط، قید می‌شود.

بعضی از شرکت‌ها برای ایجاد جذابیت و انگیزه بیشتر در سرمایه‌گذاران اقدام به انتشار اوراق قرضه با وثیقه می‌کنند؛ مثلاً ممکن است شرکت، زمین یا ساختمان خود را وثیقه اوراق قرضه قرار دهند. هرچند شرکت‌های مشهور و معتبر معمولاً اوراق قرضه را بدون وثیقه منتشر می‌کنند.

به‌طورکلی دارندگان اوراق قرضه در زمینه تصمیم‌گیری شرکت حق رأی ندارند، هرچند ممکن است که دارندگان انواع خاصی از این اوراق در مواردی از تصمیم‌گیری‌های شرکت (مثل انتشار و فروش اوراق قرضه‌های دیگر یا در موارد ادغام شرکت در شرکت‌های دیگر) حق رأی داشته باشند. البته اگر شرکتی شرایط مندرج در قرارداد اوراق قرضه را رعایت نکند، دارندگان اوراق مذکور می‌توانند بر بسیاری از فعالیت‌های شرکت اعمال قدرت کنند.

اگر اوراق قرضه در قالب عرضه خصوصی به خریدار فروخته شود، فقط ناشر و خریدار، طرف‌های قرارداد هستند، ولی اگر اوراق قرضه به‌طور عمومی به تعدادی زیادی از خریداران فروخته شود، غیر از طرف‌های قرارداد شخص دیگری نیز به‌عنوان امین به نمایندگی از دارندگان اوراق مذکور بر اجرای تعهدات شرکت نظارت می‌کند.

اوراق مشارکت

اوراق مشارکت (Participation Papers)، اوراق بهاداری است که بیانگر مشارکت دارنده آن در یک طرح است. در واقع شخص سرمایه خود را به یک شرکت، کارخانه و. می‌دهد تا بتواند طرح توسعه خود را اجرا و سود سرمایه‌گذار را نیز پرداخت کند.

مهم‌ترین جذابیت اوراق مشارکت در مقایسه با سایر انواع اوراق بهادار، تضمین پرداخت سود است.

به‌بیان‌دیگر اوراق مشارکت، اوراق بهادار معمولا با نامی است که با قیمت و مدت معین و برای تأمین بخشی از منابع مالی مورد نیاز طرح‌های مورد نظر دولت، شهرداری‌ها، شرکت‌های بزرگ دولتی و خصوصی و تحت نظارت بانک مرکزی جهت تأمین مالی آن‌ها منتشر شده و بازپرداخت آن توسط دولت یا بانک‌ها تضمین می‌شود؛ اوراق مذکور از طریق عرضه عمومی به سرمایه‌گذاران واگذار می‌شود.

تضمین پرداخت سود

مهم‌ترین جذابیت اوراق مشارکت در مقایسه با سایر انواع اوراق بهادار، تضمین پرداخت سود است، به این معنا که دارنده این اوراق اطمینان دارد که سود مشخص و تضمین شده‌ای را به‌عنوان سود علی‌الحساب، در فواصل زمانی معین، دریافت می‌کند.

ویژگی‌های اوراق مشارکت

قابلیت خریدوفروش در بازار ثانویه

بازده بدون ریسک برای سرمایه‌گذاران

مالکیت بدون حق رأی برای دارندگان اوراق

معافیت مالیاتی برای سرمایه‌گذاری در اوراق مشارکت

تضمین سود و اصل مبلغ سرمایه‌گذاری برای دارندگان اوراق

پرداخت سود دوره‌های معین با کوپن‌های ماهیانه، سه ماهانه یا سالانه

پرداخت سود به‌صورت علی‌الحساب و سود قطعی در سررسید

تعیین سود ۱۸ تا ۲۲ درصد برای اوراق مشارکت (ممکن است ارقامی دیگری نیز ارائه شود)
تفاوت‌های اوراق قرضه با اوراق مشارکت

تفاوت اوراق قرضه و اوراق مشارکت در این است که اولا در اوراق قرضه به‌دلیل تعیین بهره مشخص، ماهیت آن مطابق با قوانین بانکداری اسلامی نیست و ثانیا در اوراق قرضه برای وام گیرنده، محدودیت خاصی ایجاد نمی‌کنند، در حالی‌که وجوه دریافتی در اوراق مشارکت حتما باید در طرح‌های مشخص تولیدی، عمرانی یا خدماتی به کار گرفته شود و سود قطعی آن پس از پایان طرح، محاسبه و به سرمایه‌گذار پرداخت شود.

توجه داشته باشید که ناشران اوراق قرضه در بازار‌های جهانی دارای رتبه‌بندی ریسک سرمایه‌گذاری هستند؛ اوراق قرضه دولتی معمولا کم‌ریسک و با بهره پایین است و در مقابل اوراق قرضه شرکت‌های خصوصی، با توجه به رتبه‌بندی آن شرکت‌ها، دارای نرخ بهره بالاتری نسبت به اوراق دولتی هستند. بدیهی است شرکت‌هایی که ریسک بالاتری دارند، نرخ بهره اوراق قرضه آن‌ها بالاتر و احتمال «نکول» آن‌ها نیز بیشتر است.

افزایش بازده اوراق قرضه دولتی و کاهش سهام ایالات متحده

افزایش بازده اوراق قرضه دولتی و کاهش سهام ایالات متحده

در حالی که بازدهی اوراق قرضه دولتی افزایش یافت، سهام ایالات متحده روز پنجشنبه در بحبوحه نتایج مالی بانک‌های بزرگ کاهش یافت.

شاخص S&P 500 با ۱.۲% کاهش به ۴۳۹۲.۵۹ در هفته معاملاتی کوتاه رسید. میانگین صنعتی داوجونز ۰.۳% عقب نشینی کرد و به ۳۴۴۵۱.۲۳ رسید، در حالی که نزدک کامپوزیت با ۲.۱% کاهش به ۱۳۳۵۱.۰۸ رسید.

هر سه شاخص اصلی سهام در این هفته با کاهش ۲.۶ درصدی نزدک کامپوزیت، S&P 500 با ۲.۱ درصد و داو با ۰.۸ درصد کاهش یافتند.

در میان بخش‌ها، فناوری و خدمات ارتباطی در روز پنج‌شنبه با افت مواجه شدند، در حالی که انرژی با رشد ثابتی که شرکت‌های خدمات شهری روز خود را به پایان رساندند، افزایش اندکی داشت.

پس از درآمدهای بانک های بزرگ، وضعیت مالی آن‌ها کاهش یافت. گلدمن ساکس (GS)، مورگان استنلی (MS) و سیتی گروپ (C) نتایج سه ماهه اول را منتشر کردند که نسبت به سال گذشته کاهش یافته بود اما از برآوردهای وال استریت پیشی گرفت. ولز فارگو و شرکت (WFC) در پایان بازار ۴.۵ درصد کاهش یافت زیرا درآمد سه ماهه اول به اجماع تحلیلگران ناکام ماند.

بازدهی اوراق قرضه دولتی ۱۰ ساله آمریکا با ۱۳.۸ واحد افزایش به ۲.۸۳ درصد در روز پنجشنبه رسید که بالاترین سطح روزانه خود از دسامبر ۲۰۱۸ است.

بهای معاملات آتی نفت خام وست تگزاس اینترمدیت با ۲.۰۷ دلار افزایش به ۱۰۶.۳۲ دلار در هر بشکه رسید.

در داده‌های اقتصادی، خرده‌فروشی ایالات متحده در ماه مارس ۰.۵ درصد افزایش یافت، که کمتر از رشد ۰.۶ درصدی پیش بینی شده توسط بلومبرگ و پس از افزایش ۰.۸ درصدی اصلاح شده ماه قبل انتظار می‌رفت. مدعیان اولیه بیکاری در هفته منتهی به ۹ آوریل به ۱۸۵،۰۰۰ افزایش یافت که بالاتر از ۱۷۰،۰۰۰ مورد پیش بینی شده در نظرسنجی جمع آوری شده توسط بلومبرگ بود.

شاخص اولیه تمایل مصرف‌کننده دانشگاه میشیگان از ۵۹.۴ در ماه مارس به ۶۵.۷ در آوریل افزایش یافت و در نظرسنجی بلومبرگ از انتظارات برای کاهش به ۵۹ پیشی گرفت.

هر اونس طلا با ۹ دلار و ۴۰ سنت کاهش به ۱۹۷۵ دلار و ۳۰ سنت رسید و هر اونس نقره ۰.۲۵ دلار کاهش یافت و به ۲۵.۷۸ دلار رسید. در میان صندوق های ETF انرژی، صندوق نفت ایالات متحده با ۱.۴ درصد افزایش به ۷۹.۵۵ دلار و صندوق گاز طبیعی ایالات متحده با ۳.۹ درصد افزایش به ۲۵.۵۹ دلار رسید.

نظرات بیان شده در اخبار و تحلیل ها صرفا ترجمه ای از منابع مذکور می باشند. و تیم تحریریه ارزینجا هیچ گونه مسئولیتی در قبال آنها ندارد.

برای مطالعه اخبار مرتبط با رمزارزها در ایران و جهان، وبلاگ و کانال خبری ما را دنبال کنید.

راهنمای خرید اوراق قرضه. چگونه اوراق قرضه بخریم؟

معمولاً افرادی که قصد دارند در بازارهای مالی سرمایه‌گذاری انجام دهند، سرمایه خود را به چندین بخش تقسیم کرده و هر بخش را به خرید یک دارایی خاص اختصاص می‌دهند. با این کار، اگر یکی از دارایی‌های آن‌ها دچار زیان یا نابودی شود، دیگر دارایی‌ها در امان بوده و رشد خواهند کرد. بنابراین تخصیص سرمایه یکی از اولین فعالیت‌هایی است که هر سرمایه‌گذار باید به انجام برساند. اما وقتی یک سرمایه‌گذار صرفاً می‌خواهد در بازار سهام باشد، می‌تواند سرمایه خود را صرف خرید سهام عادی، سهام ممتاز، سهام حق تقدم، اوراق مشارکت، اوراق خزانه یا حتی صرف خرید اوراق قرضه و. کند. در هر صورت، هرکدام از این دارایی‌ها، ویژگی‌ها، مزایا و معایب خاص سهام و اوراق قرضه خود را دارند. در ادامه، به معرفی و نحوه خرید اوراق قرضه می‌پردازیم تا ببینیم که این اوراق دقیقاً چه شرایطی دارند و چگونه می‌توانیم در آن‌ها سرمایه‌گذاری کنیم.

اوراق قرضه چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟

اوراق قرضه به نوعی از اوراق بهادار گفته می‌شود که افراد می‌توانند سرمایه‌های خود را به خرید آن‌ها اختصاص دهند. این اوراق یک زمان مشخص از یک تا چند ساله دارند که پس از رسیدن موعد سررسید، باید اصل مبلغ به شخص خریدار بازگردد. در این مدت، اوراق قرضه خریداری شده، شامل دریافت سود خواهند بود. مقدار سود اوراق قرضه نیز به نوع آن و شرایط درج شده در برگه قرضه بستگی دارد. این سود تحت عنوان «بهره سالانه» به دارنده تعلق می‌گیرد. این اوراق از نظر زمانی به سه صورت کوتاه‌مدت (یک تا 5 ساله)، میان‌مدت (5 تا 10 ساله) و اوراق بلندمدت (بیش از 10 ساله) واگذار می‌گردند. زمان، مقدار سود و دیگر فاکتورهای این اوراق، به سازمان و پروژه‌ای که آن را صادر کرده است، برمی‌گردد. در ادامه با بررسی انواع اوراق قرضه، این موضوع را بیشتر باز خواهیم کرد.

انواع اوراق قرضه کدامند؟

اوراق قرضه توسط نهادهای دولتی و خصوصی برای تأمین مالی برخی از پروژه‌ها صادر می‌شوند. یعنی سازمانی مانند شهرداری، اگر برای استارت زدن و به پایان رساندن یکی از پروژه‌های عمرانی خود به یک مبلغ کلان نیاز داشته باشد، می‌تواند از طریق صدور و فروش اوراق قرضه، این مبلغ را تأمین کرده و سپس افراد خریدار را در سود پروژه سهیم کند. به‌صورت کلی، اوراق قرضه در انواع زیر عرضه می‌شوند:

1) اوراق قرضه «دولتی»

دولت‌ها رایج‌ترین اوراق قرضه را صادر می‌کنند. هر دولتی معمولاً برای تأمین مالی پروژه‌ها یا حتی برای پرداخت به موقع حقوق کارکنان،‌ پرداخت صورت‌حساب‌ها و اهدافی از این دست، اقدام به صدور اوراق قرضه می‌کنند. هرچقدر یک دولت، اقتصاد قوی‌تری داشته باشد، ریسک خرید اوراق قرضه‌ آن نیز پایین‌تر خواهد بود. این در حالی است که اگرچه خرید اوراق قرضه در کل ریسک پایینی دارد، اما خرید اوراق قرضه کشورهای در حال توسعه، با احتیاط بیشتری نبست به خرید اوراق قرضه کشورهای توسعه یافته صورت می‌گیرد. برای مثال، خرید اوراق قرضه کشور آمریکا، یکی از امن‌ترین و مطمئن‌ترین سرمایه‌گذاری‌های مالی در این کشور محسوب می‌شود.

2) اوراق قرضه «شهرداری»

شهرداری‌ها دیگر نهادهایی هستند که در شرایط خاص برای اتمام پروژه‌های عمرانی خود به صدور و فروش اوراق قرضه متوصل می‌شوند. شهرداری‌ها با توجه به درآمدهایی که از بخش مالیات و دیگر قسمت‌های فعالیت خود دارند، می‌توانند این اوراق را مدیریت کرده و با موفقیت به خریداران سود برسانند.

3) اوراق قرضه «شرکتی»

به غیر از اوراق قرضه دولتی و شهرداری‌ها، یک نوع دیگر از اوراق قرضه نیز وجود دارد که نبست به دو نوع دیگر، تنوع بالاتری داشته و ریسک بالاتری را نیز می‌طلبد. برخی از شرکت‌ها برای تأمین مالی پروژه‌ها و واحدهای خود، می‌توانند اوراق قرضه را در چهارچوب‌های تعیین شده، صادر کرده و به فروش برسانند که به این نوع از اوراق، اوراق قرضه شرکتی گفته می‌شود.

تفاوت اوراق قرضه با سهام بورس چیست؟

تفاوت‌های عمده‌ای بین خرید سهام و خرید اوراق قرضه برای سرمایه‌گذاران وجود دارد که عمده‌ترین آن‌ها، تفاوت در مالکیت است. به این معنی که وقتی شما سهام شرکتی را خریداری می‌کنید، در واقع مالک بخشی از آن شرکت (بسته به مقدار سهام خود) محسوب خواهید شد. در واقع اگر شما یک سهامدار عمده باشید، می‌توانید در تصمیم‌گیری‌های شرکت نیز دخالت نمایید. این در صورتی است که اوراق قرضه شما را مالک یک شرکت یا پروژه نمی‌کند. افرادی که اوراق قرضه را خریداری می‌کنند، فقط بستانکار شرکت‌ها، شهرداری‌ها یا دولت‌ها به حساب می‌آیند و هیچ‌گونه حق مالکیت یا دخالتی در امور پروژه‌ها را نخواهند داشت.

دیگ تفاوت خرید اوراق قرضه یا خرید سهام عادی بورس در این است که مقدار سود دوره‌ای اوراق قرضه ثابت است و این مقدار در برگه‌ها یا اصطلاحاً کوپن قرضه درج شده است. اما مقدار سود سهام مشخص نیست و ممکن است مقدار سود سهام در طول مدت‌زمان عرضه اوراق قرضه، بسیار بیشتر از سود قرضه باشد. البته ریسک پایین‌تر بودن سود سهام نیز وجود دارد. بنابر این تفاوت بزرگ، ریسک خرید سهام بورس به مراتب بالاتر از خرید اوراق قرضه است!

خرید اوراق قرضه چیست و چگونه انجام می‌شود؟

پس از بررسی اوراق قرضه و انواع آن، حالا باید نحوه خرید آن را بررسی کنیم و ببینیم که چگونه اوراق قرضه بخریم؟! بالاخره این اوراق برای فروش گذاشته می‌شوند و افراد حقیقی و حقوقی می‌توانند با پرداخت مبلغ معینی، این اوراق را خریداری نمایند. شرکت‌ها و دیگر نهادهای عرضه کننده اوراق قرضه، تاریخ عرضه اوراق خود را مشخص کرده و آن را به‌صورت عمومی اعلام می‌کنند. آن‌گاه افراد برای خرید آن اوراق به مراکز اعلام شده مراجعه کرده و خرید اوراق قرضه خود را به انجام می‌رسانند.

خرید اوراق قرضه نیز مانند خرید دیگر اوراق بهادار، از طریق اعلام‌های عمومی و همچنین در زمان‌های اعلام شده برای پذیره‌نویسی انجام می‌شود. این اوراق در اکثر کشورها صادر شده و به فروش می‌رسند.

از کجا اوراق قرضه بخریم؟

اگر با مطالعه مطالب فوق، نسبت به خرید اوراق قرضه رغبت پیدا کرده‌اید و شما نیز می‌خواهید بخشی از سرمایه خود را صرف خرید این اوراق با ریسک پایین کنید، باید در نظر داشته باشید که برای خرید این اوراق باید روی اوراق قرضه سایر کشورها حساب کنید. البته این کار نیز شرایط خاص خود را دارد. اما بنا به دلایلی که در ادامه عنوان می‌کنیم، خرید اوراق قرضه در کشورمان امکان‌پذیر نیست!

آیا خرید و فروش اوراق قرضه در ایران قانونی است؟

همان‌طور که اشاره کردیم، اوراق قرضه در کشورمان صادر نمی‌شوند. چراکه سیستم ارائه‌ی این اوراق با قوانین اسلامی منافات دارد. این منافات هم به دو شیوه زیر ارزیابی می‌شود:

1) تضمین پرداخت سود

اوراق قرضه نوعی وام با بهره به حساب می‌آیند و پرداخت سود آن‌ها قطعی است. یعنی اگر صاحب پروژه یا سازمانی که اوراق را عرضه کرده، حتی اگر دچار زیان شده و در پروژه‌ی خود شکست بخورد، باز هم باید سود اعلام شده را به خریداران اوراق پرداخت نمایند. با توجه به اینکه یک سرمایه‌گذاری حلال در چهارچوب قوانین اسلامی، سرمایه‌گذاری است که فرد در سود و زیان آن باید شریک باشد، بنابراین خرید اوراق قرضه و دریافت سود آن از نظر قوانین اسلامی پسندیده نیست و به همین خاطر این اوراق در کشورمان صادر نمی‌شوند.

2) عدم شفاف‌سازی

ناشران اوراق قرضه، بنابر ماهیت صدور این نوع اوراق، ملزم به شفاف‌سازی یا اطلاع‌ رسانی در مورد فعالیت‌های خود نیستند. همین موضوع هم سبب می‌شود که ناشران اوراق بتوانند از منابع مالی دریافت شده در فعالیت‌های دیگری مشارکت کنند که قانونی بودن یا نبودن آن فعالیت‌ها برای دارندگان اوراق مشخص نیست. عدم شفافیت و اطلاع‌ رسانی در سیستم عرضه اوراق قرضه، دیگر دلیل برای ممنوعیت معامله این نوع از اوراق در کشورمان است.

خرید اوراق مشارکت به‌جای اوراق قرضه در ایران

با توجه به ممنوعیت صدور و معامله اوراق قرضه در کشورمان، شما می‌توانید بخشی از سرمایه‌های خود را به خرید «اوراق مشارکت» اختصاص دهید. سیستم صدور و فروش اوراق مشارکت تا حد زیادی سهام و اوراق قرضه به سیستم صدور و فروش اوراق قرضه شباهت دارد، با این تفاوت که تأمین مالی از طریق اوراق مشارکت، صرفاً باید برای پروژه‌های عمرانی، خدماتی، صنعتی، تولیدی و دیگر بخش‌های شفاف و قابل بررسی باشد. با توجه به مشخص بودن منبع تأمین مالی این اوراق، می‌توان از ثمربخش بودن پروژه‌ها و سود آن‌ها مطمئن‌تر بود. بنابراین خرید اوراق مشارکت می‌تواند جایگزین مناسبی برای خرید اوراق قرضه باشد. اوراق مشارکت نیز مانند سهام شرکت‌ها، از طریق بازار بورس ایران امکان‌پذیر است.

سخن پایانی

اوراق قرضه از طریق دولت‌ها، شهرداری‌ها و شرکت‌ها صادر شده و سپس برای تأمین مالی بخش‌‌هایی از آن نهادها به فروش می‌رسد. افرادی که اوراق قرضه را خریداری می‌کنند، پس از پایان تاریخ سررسید آن اوراق، اصل مبلغی که پرداخت کرده بودند را دریافت می‌نمایند. همچنین سود یا بهره سالانه آن را نیز به‌صورت دوره‌ای دریافت می‌کنند. این اوراق قابل معامله نیز هستند. اما با توجه به این که شفاف‌سازی در آن انجام نمی‌شود، فروش این اوراق در کشورمان غیرقانونی است. بنابراین بخش عمده‌ای از سرمایه‌گذاران، سرمایه خود را به‌جای خرید اوراق قرضه، صرف خرید سهام، اوراق مشارکت، صندوق‌های طلا و دیگر دارایی‌های قانونی می‌کنند.

اگر مایل هستید تا با انواع شیوه‌های سرمایه‌گذاری در ایران آشنا شوید و سرمایه خود را در بازارهایی با ریسک بالا یا پایین قرار دهید، می‌توانید روی آموزش‌های سرمایه گذاری دلفین وست حساب کنید. کارشناسان دلفین وست، بهترین راه‌های سرمایه‌گذاری با هر مقدار سرمایه اولیه را به شما آموزش خواهند داد.

اوراق قرضه چیست؛ آشنایی با انواع و اصطلاحات آن

بسیاری از ما بدون گرفتن وام، توان خرید چیزهایی مثل خودرو، خانه یا ادامه‌ی تحصیل نداریم. همان‌طور که مردم برای به دست آوردن چیزی پول قرض می‌کنند، کسب‌و‌کارها نیز چنین کاری انجام می‌دهند. کسب‌و‌کارها معمولا برای تأمین مالی فعالیت‌های خود، حضور در بازاری جدید، نوآوری و رشد، به وام نیاز دارند. اما مقدار مورد نیاز آنها غالبا از توان بانک‌ بالاتر است. بنابراین روش دیگر برای شرکت‌ها، تأمین مالی با استفاده از صدور اوراق قرضه برای افرادی است که‌ می‌خواهند آن را خریداری کنند. در نتیجه، اوراق قرضه همان وام است. نوشته زیر را بخوانید تا دقیقا ببینید که اوراق قرضه چیست.

وقتی شما اوراق قرضه خریداری می‌کنید، در واقع به شرکت صادرکننده‌ی این اوراق پول قرض داده‌اید. در مقابل، شرکت در طول مدت وام، به شما بهره می‌پردازد. مقدار و دوره‌ی پرداخت بهره به شرایط اوراق قرضه بستگی دارد. نرخ بهره معمولا در اوراق قرضه‌ی بلندمدت بالاتر است. پرداخت بهره معمولا به صورت نیم‌ساله صورت می‌گیرد؛ اما پرداخت‌ به صورت سالانه، سه‌ماهه یا حتی ماهانه نیز وجود دارد. وقتی اوراق قرضه به موعد سررسید خود می‌رسد، صادرکننده اصل پول را بازپرداخت می‌‌کند.

برای شما به عنوان قرض‌دهنده، اوراق قرضه درست مانند سهام، یک نوع سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود. اما تفاوت در این است که سهام، وام نیست. سهام یعنی مالکیت در یک شرکت، بازدهی‌اش هم به میزان سود آن شرکت بستگی دارد. به همین علت، سهام پرریسک‌تر و پرنوسان‌تر است و کاملا منعکس‌کننده‌ی موفقیت یک شرکت است. در طرف دیگر، اوراق قرضه غالبا دارای نرخ بهره‌ی ثابت هستند. بعضی از اوراق قرضه دارای نرخ شناور هستند به این معنا که نرخ بهره‌ی آنها بسته به شرایط بازار تنظیم می‌شود.

اوراق قرضه را مثل سهام می‌توان مبادله کرد. وقتی شخصی اوراق قرضه‌ی خود را با قیمتی پایین‌تر از ارزش اسمی سهام (face value) بفروشد، گفته می‌شود که فروش با تنزیل (discount) انجام گرفته است. اما اگر با قیمتی بالاتر از ارزش اسمی فروخته شود، گفته می‌شود که با صرف (premium) به فروش رسیده است.

انواع اوراق قرضه

• اوراق قرضه‌ی دولتی: برای تأمین مالی برنامه‌ها، پرداخت لیست حقوق و به خصوص پرداخت صورت‌حساب‌ها، دولت‌ها اوراق قرضه صادر می‌کنند. اوراق قرضه‌ی کشورهای باثباتی مثل آمریکا، جزو امن‌ترین سرمایه‌گذاری‌ها شناخته می‌شود. اما در طرف دیگر، اوراق قرضه‌ی کشورهای در حال توسعه، دارای ریسک بالاتری هستند. دولت آمریکا اوراق قرضه‌ی خود را از طریق خزانه‌داری و چندین نهاد دولتی مختلف صادر می‌‌کند. در آمریکا به اوراق قرضه‌ای که موعد سررسید آنها کمتر از یک سال باشد، اصطلاحا T-bills، اوراق قرضه با سررسید بین ۱ تا ۱۰ سال را T-notes و بیش از ۱۰ سال را اوراق خزانه‌داری می‌گویند. در برخی موارد، بهره‌ی دریافتی از این اوراق سهام و اوراق قرضه شامل مالیات بر درآمد نمی‌شود.
• اوراق قرضه‌ی شهرداری: این اوراق توسط ایالات، شهرها، کشورها و مناطق مختلف برای تأمین مالی عملیات‌ها یا پرداخت هزینه‌ی پروژه‌ها صادر می‌شود. اوراق قرضه‌ی شهرداری هزینه‌های ساخت بیمارستان، مدرسه، نیروگاه، خیابان، دفاتر اداری، فرودگاه، پل و غیره را از نظر مالی تأمین می‌‌کند. شهرداری‌ها معمولا زمانی به صدور اوراق قرضه اقدام می‌کنند که به پولی بیشتر از پول حاصل از جمع‌آوری مالیات‌ها احتیاج داشته باشند. یکی از مزیت‌های اوراق قرضه‌ی شهرداری این است که سود حاصل از آن، معاف از مالیات است.
• اوراق قرضه‌ی شرکتی: اوراق قرضه‌ی شرکتی توسط کسب‌و‌کار و برای کمک به تأمین هزینه‌ی آنها صادر می‌شود. با وجود اینکه ریسک این اوراق بالاتر از اوراق قرضه‌ی دولتی است، اما پول بیشتری می‌توان از آن کسب کرد. همچنین تعداد گزینه‌ها برای انتخاب از میان اوراق قرضه‌ی شرکتی بیشتر است. اما از معایب این اوراق، معاف نبودن از مالیات است.

به ویژه در خصوص سرمایه‌گذاری در اوراق قرضه‌ی شرکتی، در نظر گرفتن ریسک اوراق بسیار مهم است. هیچ سرمایه‌گذاری دوست ندارد که پول خود را صرف اوراق قرضه‌ی کم‌بازدهی کند که احتمال ورشکستگی شرکت آن ۵۰-۵۰ باشد. برای خرید اوراق قرضه‌ی شرکتی باید درباره‌ی وضعیت مالی صادرکننده و چشم‌انداز اقتصادی آن تحقیق کرد. این تحقیقات می‌توانند شامل میزان جریان نقدی، بدهی، نقدینگی و برنامه‌ی کسب‌و‌کار شرکت باشد.

با اینکه انجام چنین تحقیقاتی ممکن است سرگرم‌کننده باشد، اما بسیاری از ما زمان و مهارت کافی برای تحلیل صحیح وضعیت مالی یک شرکت را نداریم. خوشبختانه شرکت‌هایی مانند شرکت خدمات سرمایه‌گذاری مودی (Moody) و شرکت استاندارد اند پورز (Standard and Poor’s) این کار را انجام می‌دهند. کارشناسان آنان، به بررسی وضعیت شرکت‌ها می‌پردازند و رتبه‌ی آنها را تعیین می‌‌کنند.

خدمات رتبه‌بندی هر کدام از این شرکت‌ها، فرمول خاص خود را برای سنجش میزان ریسک و مقیاس‌بندی رتبه‌ها دارد. معمولا مقیاس‌بندی رتبه‌ها با حروف الفبا انجام می‌شود یعنی رتبه‌ی AAA به اوراق قرضه‌ی ایمن و کم‌ریسک اختصاص می‌یابد و رتبه‌ی D به پرریسک‌ترین اوراق قرضه داده می‌شود. اوراق قرضه‌ی ایمن مثل اوراق قرضه‌ی دولت آمریکا معمولا اوراق کم‌بازده هستند. به این معنا که شما می‌توانید از بازگشت بهره و اصل پول مطمئن باشید، اما مقدار بهره‌ی آن کم است.

در طرف دیگر این طیف، اوراقی به نام اوراق قرضه‌ی بنجل قرار دارند که از نظر اعتباری، رتبه‌ی پایین و ریسک بالایی دارند. شرکت‌های صادرکننده‌ی این اوراق، برای جذب سرمایه‌گذاران، وعده‌ی بازده‌ی بالا را می‌‌دهند. اگر شما اوراق قرضه‌‌‌ی بنجل خریداری کنید، هیچ تضمینی برای بازگشت پول شما وجود ندارد. اما اگر پول شما برگردد، همراه با بهره‌ی بسیار خوبی خواهد بود.

اصطلاحات اوراق قرضه

اوراق قرضه ممکن است دارای ویژگی‌هایی باشند که به نفع فروشنده یا خریدار یا هر دوی آنها باشد. در اینجا به برخی از اصطلاحاتی که پیش از انتخاب اوراق قرضه باید با آن آشنا باشید، اشاره می‌کنیم:

• موعد سررسید (Maturity): اوراق قرضه دارای طول عمر هستند. بسته به نوع اوراق قرضه، این طول عمر می‌تواند از ۱ ماه تا ۵۰ سال طول بکشد.
• فراخوانی (Callability): این اصطلاح به این معناست که شرکت یا آژانس صادرکننده‌ی اوراق هر زمانی که بخواهد اوراق قرضه را فراخوانی می‌کند. به عبارت دیگر، شرکت پیش از موعد سررسید اقدام به بازخرید اوراق سهام و اوراق قرضه قرضه می‌کند. یک شرکت ممکن است زمانی به این اقدام دست بزند که نرخ بهره در حال نزول باشد که در این شرایط اوراق قرضه‌ی جدیدی صادر می‌کند تا بتواند پول بیشتری حفظ کند. این کار همیشه هم برای خریدار بد نیست؛ زیرا بهره‌ی بیشتری به اصل پول اوراق قرضه اضافه می‌شود.
• امکان فروش (Put Provision): همانند فراخوانی که فروشنده پیش از موعد سررسید می‌تواند اقدام به بازخرید اوراق قرضه کند، برخی از اوراق دارای شرایطی هستند که به خریدار امکان می‌دهند اوراق قرضه را پیش از موعد سررسید با همان ارزش اصلی اوراق، به فروشنده بفروشد. این کار را در هر زمان نمی‌توان انجام داد، با این حال فروشنده باید از پیش برای آن زمان‌بندی کند. گاهی اوقات کسانی که مالک اوراق هستند، هنگامی که نرخ بهره رو به افزایش است آن را به فروش می‌رسانند تا بتوانند پول خود را در جایی که می‌توانند درآمد بیشتری کسب کنند، سرمایه‌گذاری نمایند.
• اوراق قرضه‌ی قابل‌تبدیل (Convertible Bonds): گاهی اوقات اوراق قرضه را می‌توان به سهام شرکت صادرکننده تبدیل کرد. هنگامی که اوراق قرضه‌ی قابل‌تبدیل صادر می‌شود، دقیقا زمان و قیمتی که می‌توان آن را به سهام تبدیل کرد، مشخص می‌شود. این نوع از اوراق قرضه معمولا در ابتدا نرخ بهره پایینی را عرضه می‌کنند اما سهام عادی بالقوه بیشتری را به دست می‌دهند.
• اوراق قرضه‌ی تضمین‌شده (Secured Bonds): اوراق قرضه‌ای را که توسط یک وثیقه تضمین می‌شوند، اوراق قرضه‌ی تضمین‌شده می‌نامند. این یعنی شرکت یا آژانس صادرکننده‌ی اوراق قرضه، پول یا دارایی کافی برای پوشش ارزش اوراق صادرشده را دارد. اگر شرکت صادرکننده ورشکست شود، پول یا دارایی‌های شرکت به افراد خریدار اوراق داده می‌شود.
• اوراق قرضه‌ی تضمین‌نشده (Unsecured Bonds): این اوراق توسط وثیقه تضمین نمی‌شوند. تنها تضمین این اوراق، اعتبار شرکت یا آژانس صادرکننده‌ی اوراق است. اوراق قرضه‌ی دولتی تضمین‌نشده‌اند؛ زیرا خودشان دارای اعتبار کافی هستند.

اوراق مشارکت

اوراق مشارکت نوعی اوراق قرضه است که در ایران توسط دولت، شهرداری و شرکت‌های دولتی یا خصوصی برای تأمین اعتبار طرح‌های عمرانی، تولیدی و خدماتی کشور منتشر می‌شود. دستور‌العمل و ضوابط انتشار این اوراق بر عهده‌ی بانک مرکزی است. تنها تفاوت اوراق مشارکت با اوراق قرضه در این است که پول‌های دریافتی از صدور این اوراق تنها باید در طرح‌های مشخص عمرانی، تولیدی یا خدماتی به کار گرفته شوند؛ اما در اوراق قرضه، برای صادرکننده محدودیت خاصی وجود ندارد.

سهام جهانی و بازده اوراق قرضه کاهشی شد

ارزش سهام جهانی و بازده اوراق قرضه ایالات‌متحده کاهش یافت زیرا سرمایه‌گذاران برای داده‌های جدید تورم و درآمد شرکت‌ها آماده می‌شوند و ممکن است به‌طور بالقوه بر مسیر فدرال رزرو برای افزایش نرخ بهره تاثیر بگذارد.

ارزش سهام جهانی و بازده اوراق قرضه ایالات‌متحده کاهش یافت زیرا سرمایه‌گذاران برای داده‌های جدید تورم و درآمد شرکت‌ها آماده می‌شوند و ممکن است به‌طور بالقوه بر مسیر فدرال رزرو برای افزایش نرخ بهره تاثیر بگذارد.

به گزارش ایسنا، شاخص پان‌اروپایی اروپا استاکس ۶۰۰ به میزان ۰.۵۰ و شاخص سهام ام اس سی ای در سراسر جهان ۱.۱۷درصد کاهش یافتند.

یورو درست بالاتر از برابری در برابر دلار قرار گرفت زیرا بزرگترین خط لوله انتقال گاز روسیه به آلمان وارد تعمیرات سالانه شد و انتظار می‌رود جریان به مدت ۱۰ روز متوقف شود.

بازده اوراق قرضه منطقه یورو کاهش یافت در حالی که انتظارات تورمی بلندمدت به زیر دو درصد نزول کرد زیرا ترس از رکود پس از هشدارها در مورد کاهش احتمالی عرضه گاز روسیه عمیق‌تر شد.

بازده اوراق قرضه دولتی ۱۰ ساله آلمان، معیار منطقه یورو، با پنج واحد کاهش به ۱.۲۹۶ درصد رسید و هفته گذشته به ۱.۰۷۲ درصد به پایین‌ترین حد پنج هفته اخیر نزول کرد.

با تاکید بر ماهیت جهانی چالش تورم، انتظار می‌رود بانک‌های مرکزی کانادا و نیوزیلند نیز سیاست‌های خود را در این هفته سخت‌تر کنند.

وال استریت که در ماه جولای پس از نیمه اول سال شروعی قدرتمند داشت، بیشتر کاهش یافت زیرا معامله‌گران نگران هستند که اگر نتایج شرکت‌ها در این ماه انتظارات را برآورده نکند، دور دیگری از فروش سنگین رخ خواهد داد.

شاخص دلار ۰.۸۶۹ درصد افزایش یافت و یورو با ۱.۲ درصد کاهش به ۱.۰۰۶۱ دلار رسید.

رابرت پاولیک، مدیر ارشد پورتفولیو در داکوتا گفت: «مردم نه تنها نگران ضعیف شدن درآمدها به دلیل رکود اقتصادی هستند بلکه به دلیل افزایش ارزش دلار آمریکا که مانعی برای درآمد شرکت‌های چندملیتی ایجاد می‌کند، نگران هستند».

داو جونز ۰.۴۲ درصد سقوط کرد، اس اند پی ۵۰۰ به میزان ۱.۰۴درصد ونزدک کامپوزیت نیز ۲.۰۲ درصد سقوط کردند.

در اواخر هفته، مجموعه‌ای از داده‌های اقتصادی ایالات‌متحده - ازجمله قیمت‌های مصرف‌کننده، فروش خرده‌فروشی و تولید کارخانه - باید نگاهی اجمالی به میزان اوج تورم و سرد شدن اقتصاد با نزدیک شدن فدرال رزرو به سیاست‌های هفته آینده ارائه دهد. نشستی که انتظار می‌رود در دومین دوره متوالی افزایش نرخ بهره ۷۵ واحدی به اوج خود برسد.

کریس زاکارلی، مدیر ارشد سرمایه‌گذاری در اتحادیه مشاوران مستقل در شارلوت، کارولینای شمالی، گفت که موضع او محتاطانه خوش‌بینانه است اما نگرانی سرمایه‌گذاران در مورد رکود نباید نادیده گرفته شود.

گسترده‌ترین شاخص سهام آسیا-اقیانوسیه ام اس سی آی در خارج از ژاپن با کاهش ۲.۰۷ درصدی بسته شد، در حالی که نیکی ژاپن۱.۱۱ درصد افزایش یافت. تراشه‌های آبی چینی پس از کشف یک مورد ابتلا به کووید در شانگهای که ناشی از زیرسویه جدید امیکرون BA.۵.۲.۱ بود، ۱.۹ درصد از دست دادند.

فدرال رزرو، همراه با ترس از رکود به‌ویژه در اروپا، دلار را در برابر سبدی از رقبا در بالاترین سطح ۲۰ سال اخیر نگه داشته است.

ین ژاپن ۰.۸۶ درصد در مقابل دلار آمریکا ۱۳۷.۲۷ تضعیف شد، در حالی که استرلینگ آخرین بار با ۱.۱۱ درصد کاهش در روز، با ۱.۱۸۹۴ دلار معامله شد.

پیش‌بینی می‌شد که دولت ائتلافی محافظه‌کار ژاپن، دو روز پس از ترور شینزو آبه، نخست‌وزیر سابق ژاپن، اکثریت خود را در انتخابات مجلس علیا در روز یکشنبه افزایش دهد.

یورو به مبارزه ادامه داد و اخیرا با کاهش ۱.۲ درصدی به ۱.۰۰۶ دلار رسید و هفته گذشته ۲.۴ درصد کاهش یافت و به پایین‌ترین سطح دو دهه اخیر و هدف اصلاحی اصلی ۱.۰۰۷۲ دلار رسید.

جوناس گلترمن، اقتصاددان بازار در کپیتال اکونومیکس گفت: «با توجه به کاهش اقتصادی اندک در افق اروپا و داده‌های تورم ایالات‌متحده که احتمالا رکورد جدیدی را برای سال نشان می‌دهد و فدرال رزرو را به شدت در حال صعود نگه می‌دارد، ما فکر می‌کنیم که ریسک‌ها به نفع دلار آمریکا منحرف می‌شوند.»

در واقع، ما فکر می‌کنیم که نرخ یورو/دلار آمریکا به زودی از برابری عبور خواهد کرد و ممکن است تا حدودی در این سطح معامله شود.

افزایش نرخ بهره و دلار قوی دردسر طلای بدون بازدهی بوده است، طلایی که با کاهش ۰.۵ درصدی به ۱۷۳۳.۶۷ دلار در هر اونس رسید و چهار هفته متوالی سقوط کرد.

قیمت نفت نیز در هفته گذشته حدود چهار درصد کاهش یافت زیرا نگرانی‌ها در مورد تقاضا، محدودیت‌های عرضه را جبران کرد.

به تازگی نفت خام آمریکا با ۰.۹۷ درصد کاهش به ۱۰۳.۷۷ دلار در هر بشکه و برنت به ۱۰۶.۷۸ دلار رسید که ۰.۲۲ درصد در روز کاهش یافت.

داده‌های چین که روز جمعه منتشر می‌شود احتمالا تایید می‌کند که دومین اقتصاد بزرگ جهان در سه ماهه دوم در بحبوحه قرنطینه‌های کرونا به شدت کاهش یافته است.