مفاهیم اولیه در بورس
گروه بورس: مطالب آموزشی و مفاهیم اولیه بورس یکی از موضوعات متداولی است که در فضای مجازی به تفصیل مورد بررسی کاربران فعال در سایتها و وبلاگها قرار میگیرد.
گروه بورس: مطالب آموزشی و مفاهیم اولیه بورس یکی از موضوعات متداولی است که در فضای مجازی به تفصیل مورد بررسی کاربران فعال در سایتها و وبلاگها قرار میگیرد. در همین راستا در مطلب «گشتی در وب» امروز به سایت بورسی (Boursi.ir) سری زدیم که برخی مفاهیم اولیه بورس را به زبان ساده تشریح کرده است:
شاخص کل: عددی است که نشان دهنده بازدهی بازار است فرمول محاسبه EPS در بورس و تغییر آن به منفی یا مثبت نشان دهنده تغییر مثبت یا منفی کل بازار است. برای محاسبه سودآوری بازار مثلا طی ماه گذشته میتوان درصد رشد شاخص را از ابتدا تا انتهای ماه در نظر گرفت.
سود پیشبینی شده (EPS): عبارت است از سود شرکت به ازای هر سهم که توسط شرکت پیشبینی میگردد. سود پیشبینی شده در قیمت هر سهم تاثیر مستقیم دارد.
تعدیل EPS: تغییرات EPS طی دوره (مثلا یک سال) را تعدیل میگویند. رشد EPS تعدیل مثبت و کاهش EPS تعدیل منفی نامیده میشود.
بسته شدن سهام یا توقف نماد: انجام هرگونه تغییر در اساسنامه شرکت همانند فرمول محاسبه EPS در بورس محل شرکت، آدرس شرکت، میزان سرمایه و سایر موارد مشابه تنها در صورتی ممکن است که نماد معاملاتی شرکت بسته شود. یعنی معامله بر روی سهام شرکت طی مدت فوقالذکر صورت نمیگیرد و بعد از انجام امور یادشده، سهام با قیمتی جدید وارد تابلو خواهد شد. تعدیل EPS هم از جمله مواردی است که بسته شدن نماد را در پی دارد. ضمنا در روز اول باز شدن نماد، سهام از قانون حجم مبنا پیروی نمیکند و سقف و کف قیمتی نخواهد داشت.
مجمع سالانه: گردهمایی مدیران و سهامداران شرکتها است که برای ارائه وضعیت شرکت و تعیین سود حداکثر ۴ ماه پس از پایان سال مالی شرکت تشکیل میگردد. در این مجمع، معمولا مدیرعامل شرکت به نمایندگی از هیات مدیره گزارش خود را به سهامداران ارائه میکند و سهامداران در مورد فعالیت شرکت، نحوه تقسیم سود و میزان آن نظرات خود را بیان میکنند.
سود تقسیمی (DPS): عبارت است از: سود پس از کسر مالیات به ازای هر سهم که توسط شرکت پرداخت میگردد. چونDPS بخشی از EPS میباشد که سهامداران در مورد تقسیم آن نظر میدهند معمولا کمتر از EPS میباشد. البته چنانچه تمام سود تقسیم شود، EPS و DPS برابر میباشد. در بعضی موارد خاص نیز DPS بیشتر از EPS است فرمول محاسبه EPS در بورس که این مبلغ اضافی معمولا از محل سود انباشته سالهای قبل تامین میشود. البته این وضعیت اکثرا نشاندهنده بیبرنامه بودن شرکت میباشد، چون سود انباشته همان سود سالهای گذشته است که توزیع نشده است و معمولا جهت انجام برنامهای خاص در شرکت باقی مانده است و توزیع آن در سالهای بعد نشانه خوبی نیست.
اندوخته: چنانچه DPS کمتر از EPS باشد، میزان اختلاف به حساب اندوخته منظور میشود. این اندوخته میتواند اندوخته قانونی یا اندوخته سرمایه ای باشد که برای افزایش سرمایه استفاده میشود.
اندوخته قانونی: سهمی از سود که طبق قانون باید در شرکت باقی بماند. طبق قانون شرکتها موظفند هر دوره ۵ درصد از سود خود را اندوخته کنند تا زمانی که جمع مبالغ اندوخته به ۱۰ درصد سرمایه برسد که پس از آن نیازی به انباشت سود نیست. چون شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار غالبا در حال توسعه میباشند و پیوسته افزایش سرمایه میدهند در اغلب موارد فرمول محاسبه EPS در بورس اندوخته قانونی به حداکثر خود نمیرسد.
افزایش سرمایه: تجهیز منابع مالی از طریق آورده سهامداران یا سود انباشته و منابع اندوخته شده شرکت افزایش سرمایه نام دارد.
افزایش سرمایه به روش جایزه: افزایش سرمایه از محل اندوختههای شرکت و بدون پرداخت پول میباشد. همان طور که پیشتر ذکر شد، هیات مدیره میتواند قسمتی از سود را اندوخته سرمایه ای کند و سپس افزایش سرمایه از محل اندوخته را انجام دهد. در این روش چون سهامدار پولی پرداخت نمیکند به آن افزایش سرمایه به صورت جایزه میگویند.
افزایش سرمایه از محل آورده و مطالبات: افزایش سرمایهای است که از محل دریافت قیمت اسمی سهام به ازای هر سهم از سهامدار (به صورت نقدی یا از محل مطالبات سود سهام سالهای قبل) صورت میگیرد.
حقتقدم: فرمی است که بعد از اعمال افزایش سرمایه برای سهامداران قبلی ارسال میگردد تا در خصوص حقتقدم سهام خود تصمیمگیری نمایند. در این حالت سهامدار مختار است تا قیمت حقتقدم را پرداخت نماید (۱۰۰ تومان به ازای هر سهم جدید) تا صاحب سهام موردنظر گردد. همچنین دارنده حقتقدم میتواند آن را در بازار بفروشد و چنانچه هیچ کاری در مورد حقتقدم خود انجام ندهد، شرکت اقدام به فروش حقتقدم در بازار نموده و مبلغ آن را به حساب سهامدار واریز میکند.
قیمت حقتقدم معمولا بیش از ۱۰۰ تومان کمتر از قیمت سهم در بازار میباشد. علت آن هم این است که دارنده حقتقدم باید ۱۰۰ تومان به ازای هر سهم پرداخت کند تا برگه سهم جدید برای او منتشر شود؛ به علاوه پس از واریز مبلغ حقتقدم از سوی سهامدار جدید باید چند ماه صبر کند تا برگه سهام جدید برای او صادر شود و امکان فروش حقتقدم قبل از تبدیل به برگه سهم وجود ندارد (ریسک نقدینگی). بنابراین قیمت حقتقدم کمی بیشتر از ۱۰۰ تومان کمتر از قیمت سهم است.
برای روشن شدن موضوع یک مثال میزنیم: فرض کنید شرکتی که قیمت سهام آن در بازار ۳۰۰ تومان است اقدام به افزایش سرمایه از محل آورده نقدی مینماید. چنانچه شما سهامدار این شرکت باشید برگه حقتقدم برای شما صادر میشود و شما میتوانید به ازای هر سهم جدید که به شما تعلق میگیرد ۱۰۰ تومان پرداخت و در افزایش سرمایه شرکت کنید. ولی اگر تمایلی به شرکت در افزایش سرمایه نداشته باشید میتوانید حقتقدم خود را در بورس بفروشید (مثلا به قیمت ۱۷۰ تومان) و خریدار جدید موظف به پرداخت ۱۰۰ تومان برای افزایش سرمایه شرکت خواهد بود. چنانچه به هر دلیل اطلاعی از افزایش سرمایه شرکت نداشته باشید یا اقدامی نکنید شرکت از سوی شما اقدام به فروش حقتقدم میکند و پس از مهلت قانونی (معمولا دو ماه) وجه آن را به حساب شما واریز میکند. حال چنانچه شما تاکنون سهامدار این شرکت نبودهاید و مایل به خرید حقتقدم این شرکت هستید، میتوانید با خرید حقتقدم این سهم مثلا به قیمت ۱۷۰ تومان از سهامداران قبلی اقدام کنید. (البته باید مدتی صبر کنید تا حقتقدم شما به برگه سهم تبدیل شود). همچنین باید مبلغ ۱۰۰ تومان هم جداگانه به ازای هر حقتقدم به حساب شرکت واریز کنید تا در افزایش سرمایه مصرف شود. پس در این حالت شما ۱۷۰ تومان به سهامدار قبلی برای خرید حقتقدم آن و ۱۰۰ تومان به شرکت (برای سهام جدید) پرداخت کردهاید (در مجموع ۲۷۰ تومان) . باید توجه داشت بالا یا پایین رفتن قیمت حقتقدم در بازار برای شرکت تاثیری ندارد یعنی هر شرکت به هر حال همان ۱۰۰ تومان را بابت هر حقتقدم دریافت میکند و مابقی مبلغ در حقیقت معامله مستقلی است که بین شما و سهامدار فعلی شرکت انجام میشود.
افزایش سرمایه از محل صرف سهام: افزایش سرمایهای است که از محل دریافت قیمت بازار سهم به طریق پذیرهنویسی از سهامدار جدید صورت میگیرد. منافع سهامدار قدیمی از مابهالتفاوت قیمت اسمی (۱۰۰ تومان) و قیمت بازار به صورت سهام جایزه تامین میشود.
حد نوسان قیمت سهم و حقتقدم: براساس قوانین بورس اوراق بهادار، حداکثر نوسان قیمت یک سهم از مثبت ۴ درصد تا منفی ۴ درصد طی یک روز میتواند باشد و بر همین اساس حداکثر نوسان قیمت حقتقدم یک سهم از مثبت ۸ درصد تا منفی ۸ درصد میتواند باشد. البته در روز باز شدن سهم یا حقتقدم، حد نوسان وجود ندارد.
حجم مبنا: حداقل تعداد سهامی است که باید مورد معامله قرار گیرد تا نوسان قیمت سهم در پایان روز به ثبت برسد. حجم مبنا برای کنترل رشد بیرویه قیمت سهام در سال ۱۳۸۲ تصویب شد. در ابتدای وضع این قانون اساس بر این بود که ۱۵ درصد از کل سهام یک شرکت طی یکسال مورد معامله قرار گیرد و روزهای کاری سال ۲۵۰ روز فرض شده بود که بر آن اساس حجم مبنای روزانه یک سهم ۰۰۰۶/۰ (ششدههزارم)کل سهام شرکت میشد. اما در سال ۱۳۸۳ نحوه محاسبه تغییر کرد و از ۱۵ درصد به ۲۰ درصد افزایش یافت و حجم مبنا به ۰۰۰۸/۰(هشتدههزارم) کل سهام افزایش یافت. به عنوان مثال چنانچه تعداد سهام شرکتی ۲۰۰ میلیون باشد حجم مبنای آن ۱۶۰ هزار سهم خواهد بود. حال اگر حداقل ۱۶۰ هزار سهم شرکت معامله شود، قیمت پایانی سهم برابر با میانگین موزون قیمتهای معاملات خواهد بود و اگر کمتر از ۱۶۰ هزار سهم معامله شود قیمت پایانی با استفاده از نسبت حجم مبنا پوشش داده شده محاسبه میشود. مثلا اگر میانگین موزون قیمت سهام نسبت به روز قبل ۴۰ تومان افزایش یافته است و میزان سهام معاملهشده ۸۰ هزار سهم است، قیمت پایانی (بسته شدن) سهم ۲۰ تومان افزایش خواهد یافت.
عرضه و تقاضا: به درخواستهایی که برای خرید وارد سامانه بورس میشوند تقاضا و به درخواستهایی که برای فروش وارد میشوند عرضه گفته میشود. عرضه و تقاضای یک سهم تعیینکننده قیمت معاملاتی آن فرمول محاسبه EPS در بورس است.
نسبت قیمت به درآمد(P/E): این ضریب نشاندهنده سالهای باقیمانده تا بازگشت اصل سرمایه میباشد. P/E حاصل قیمت سهم به سود آتی آن میباشد.
شرکتهای سرمایهگذاری: شرکتهایی هستند که در سایر شرکتهای بورسی و یا شرکتهای غیربورسی سرمایهگذاری کرده و از محل درآمد سرمایهگذاریهای خود به سهامدارانشان سود پرداخت میکنند. چنانچه فرمول محاسبه EPS در بورس فردی قصد سرمایهگذاری حرفهای در بورس را نداشته باشد چندان مقرون به صرفه نیست که تمام شرکتهای حاضر در بورس یا صنایع مختلف را بررسی کند. در این حالت خرید سهام شرکتهای سرمایهگذاری توصیهمیشود. مزیت دیگر خرید سهام شرکتهای سرمایهگذاری تشکیل سبد سهام است که ریسک سرمایهگذاری را کاهش میدهد. البته طبیعی است که بازده این سهام نیز کمتر است.
یک شرکت سرمایهگذاری براساس پرتفولیوی خود ارزیابی میشود. پرتفولیوی شرکتهای سرمایهگذاری در ایران معمولا از دو قسمت بورسی و غیربورسی تشکیل شده است.
اطلاعات میاندورهای: شامل اطلاعات تولید و فروش و مسائل مالی شرکت است که در فصول مختلف سال توسط شرکتها ارائه میشود.
*مطلب گشتی در وب صرفا به ارائه نظرات سهامداران فعال در دنیای مجازی میپردازد و مفاد آن لزوما مورد تایید روزنامه دنیای اقتصاد نیست.
ارزش جایگزینی (Replacement value) دربورس چیست؟(4 مورد مزایا و معایب ارزش جایگزینی)
ارزش جایگزینی در بورس را را با یک مثال ساده بدانید. فرض کنید که قصد را اندازه یک استارتاپ یا شرکت جدید را دارید و با توجه به به شرایط بازار می خواهید بدانید که شرکتهای رقیب شما که در زمینه شما فعالیت میکنند از چه توانایی هایی برخوردارند.
از این رو شما باید حداقل امکانات و تجهیزاتی را که در شرکت رقیب شما استفاده می شود را داشته باشد . شما احتیاج دارید که ارزش دارایی آن مجموعه را در زمان حاضر به علاوه هزینه های مربوط به تولید، بازاریابی، حقوق و دستمزد، آب، برق، مالیات و هر هزینه دیگری را محاسبه نموده تا شرایط این را داشته باشید که یک مجموعه و یا شرکت مشابه شرکت رقیب خود راه اندازی کنید.
بهطور کلی میتوان گفت که به ارزش اوراق بهادار یک شرکت با این فرض که قصد ایجاد شرکت موردنظر را در تاریخ محاسبه داشته باشیم، ارزش جایگزینی آن میگویند. Maab
آیا می دانید که می توان به راحتی اقدام به ارزش گذاری سهام یک شرکت در بازار بورس نمود؟ روش های مختلفی وجود دارند که با استفاده از آنها می توان در بورس اقدام به ارزشیابی سهام نمود. ارزش جایگزینی از جمله روش های معتبری است که برای یافتن ارزش ذاتی یک سهم مورد استفاده قرار می گیرد.
منظور از ارزش جایگزینی در بورس چیست؟
ارزش جایگزینی هر سهامی در بازار بورس، در اصل ارزش یک ورقه بهادار است، با فرض بر این که در زمان محاسبه ارزش سهام، قصد ایجاد شرکت وجود داشته باشد. یعنی اگر قصد دارید بدانید ارزش جایگزینی چیست، لازم است تمامی هزینه هایی که برای راه اندازی شرکت نیاز دارید را بسته به هزینه های شرایط فعلی مورد بررسی قرار داده، و پس از آن مقدار به دست آمده را بر تعداد سهام شرکت تقسیم نمایید.
ارزش جایگزینی
با ما همراه باشید تا بیشتر با مفهوم این ارزش آشنا شوید، و بدانید چگونه می توانید سهام یک شرکتی را ارزشیابی کنید.
ارزش جایگزینی در بورس چیست؟
تمام سهام های شرکت ها در بورس، از دو نوع ارزش واقعی و ارزش روز جایگزین برخوردار هستند. پیش از آنکه بخواهید اقدام به خرید سهام شرکت های بورسی نمایید، لازم است در مورد ارزش سهام های شرکت اطلاعات دقیقی به دست آورید. مثلا فرمول محاسبه EPS در بورس در مورد مفهوم ارزش جایگزین، باید به این نکته اشاره کنیم، که تمام هزینه ها و مخارجی که لازم است برای خرید شرکت یا ساخت شرکت مشابه با دارایی های فعلی بپردازید، در این مورد مورد نظر قرار می گیرد.
ارزش جایگزینی
اما در مورد ارزش جایگزینی سهام شرکت ها، باید به هزینه هایی که برای تاسیس شرکت در زمان فعلی نیاز است توجه کنید. پس از آنکه تمامی این هزینه ها را برآورد نمودید، باید عدد به دست آمده را بر تعداد سهام شرکت فعلی تقسیم کرده و رقمی را به دست آورید. که این رقم در اصل همان ارزش جایگزین به شمار می رود.
معمولا شرکت ها در زمانی که تمایل دارند اقدام به فروش تمام دارایی های خود کنند، با این روش غیر عملیاتی، سود شرکت را بسته به تعداد سهام هایی که وجود دارد بررسی می کنند. این نکته را در نظر داشته باشید، که برای محاسبه ارزش جایگزین، لازم است تمام دارایی های شرکت در نظر گرفته شود. از جمله زمین، ابزار، ساختمان، تجهیزات و موارد دیگر.
ارزش جایگزینی
حتی برای بررسی ارزش جایگزینی لازم است دارایی های جاری را نیز در نظر بگیرید. این دارایی ها معمولا ذخایر مالیاتی، مطالبات و موارد دیگر هستند که ارزیابی شده و در ترازنامه جایگزین می گردند. در انتها زمانی که بدهی های شرکت را از دارایی های آن جدا کردید، حق تمام صاحبان جدید سهام ها مشخص می شود.
چگونه ارزش جایگزینی یک سهم در بورس را محاسبه کنیم؟
همانطور که پیش از این اشاره نمودیم، برای آنکه بخواهید ارزش فرمول محاسبه EPS در بورس جایگزینی سهام یک شرکت را مورد محاسبه قرار دهید، لازم است ابتدا در مورد تمام دارایی های سهام اطلاعات به دست آورید. می دانیم که تورم و شرایط اقتصادی در کشورها می تواند هر روز ارزش روز دارایی ها را با تغییر مواجه سازد. پس دارایی ها باید با ارزش روز محاسبه شوند.
پس از آنکه ارزش دارایی ها را محاسبه نمودید، آنها را در ترازنامه جایگزین کنید. لازم است حتما بدهی ها را از کل دارایی هایی که به دست آمده کسر کنید تا موفق شوید حقوق صاحبان سهام را به درستی تعیین نمایید. با تقسیم کردن باقی مانده ارزش دارایی ها بر تعداد سهام های شرکت، می توانید ارزش جایگزینی را محاسبه کنید.
محاسبه ارزیابی جایگزینی
در صورتی که تمایل دارید در انتهای هر دوره اقدام به ارزیابی جایگزینی نمایید، می توانید از روش دیگری استفاده کنید. معمولا تحلیلگران در بازار بورس از این روش بیان شده برای تحلیل ارزش سهام های شرکت های بورسی استفاده می کنند. زیرا ارزش دفتری دارایی ها در ترازنامه به هیچ عنوان از ارزشیابی شرکت ها معتبرتر نیست.
تصور کنید شرکتی 10 سال است که تاسیس شده باشد. برای آنکه بخواهید ارزش دارایی های آن را بررسی کنید، باید دارایی های شرکت را به نرخ روز مورد محاسبه قرار دهید. تحلیلگران نیز برای کسب اطلاع در مورد ارزش سهام ها، پیش آنکه اقدام به خرید و فروش سهام و یا معامله در بورس نمایند، باید به ارزش جایگزینی سهام توجه کنند.
مزایای ارزش جایگزینی چیست ؟
ارزش گذاری سهام شرکت هایی که در بازار بورس فعالیت می کنند، می تواند برای سهامداران و سرمایه گذاران برخی مزایا و معایبی را به همراه داشته باشد. از جمله مهمترین مزایایی که می توانیم برای ارزش جایگزینی سهام بیان کنیم، عبارت است از:
- ارزش گذاری سهام با روش جایگزین، این امکان را برای تحلیلگران فراهم می کند که بتوانند میان سود نگهداری از دارایی ها و سود عملیاتی تفاوت قائل شوند. که این مسئله به تنهایی قادر است برای ارزیابی کارایی مدیران بسیار مهم تلقی شود.
- روش ارزش جایگزینی سهام نسبت به ارزش تاریخی سهام منطقی تر بوده و برای مقایسه با نرخ فروش مورد محاسبه قرار می گیرد. زیرا در این روش مبلغی که شرکت باید برای تحصیل دارایی به سهامداران خود بپردازد مورد بررسی قرار می گیرد.
- ارزیابی جایگزینی نسبت به روش های دیگر اطلاعات کاربردی تر و مفیدتری در مورد آینده شرکت در اختیار تحلیلگران قرار می دهد. از این رو تحلیل گرانی که این ارزش را مورد بررسی و محاسبه قرار می دهند، موفق می شوند پیش بینی بهتری از آینده سهام شرکت داشته باشند.
علاوه بر تمامی مزایای یاد شده برای ارزش جایگزینی سهام، باید به برخی از معایب این روش نیز اشاره کنیم. مهمترین معایب استفاده از ارزیابی جایگزین، عبارتند از:
محاسبه ارزش دارایی های شرکت
معایب ارزیابی جایگزینی
- تعیین ارزش جایگزین سهام شرکت ها در شرایط تغییر، دشوار است.
- ارزیابی جایگزین هیچ گونه جنبه واقعی نداشته و در جایی به ثبت نمی رسد.
- از آنجایی که این ارزش در جایی ثبت نمی شود، تنها می تواند بر روی اعتماد سرمایه گذار فرمول محاسبه EPS در بورس تاثیر بگذارد.
- برخی از دارایی های شرکت از جمله دارایی هایی که نامشهود هستند، در زمان محاسبه ارزش جایگزینی مورد بررسی قرار نمی گیرند.
- استفاده از روش ارزیابی جایگزین برای سهامداران هزینه بالایی در بر خواهد داشت.
- روش ارزیابی سهام شرکت به هیچ عنوان در سودآوری و بازدهی شرکت تاثیری نخواهد داشت.
به طور کلی این روش بررسی ارزش سهام شرکت ها، مناسب شرکت هایی خواهد بود که دارایی زیادی دارند. این روش به تحلیلگران کمک می کند تا با دقت بیشتری برای انجام معامله در بازار بورس اقدام کنند.
EPS در بورس به چه معناست؟
سود هر سهم یا EPS برابر با نسبت سود یک شرکت به تعداد سهام عادی در دست سهامداران است.
به گزارش جی پلاس, با توجه به استقبال مردم از بازار سرمایه ما سعی داریم، روزانه یکی از مفاهیم بورس را در اختیار شما بگذاریم؛
EPS «سود هر سهم» (Earnings Per Share)، برابر با نسبت سود یک شرکت به تعداد سهام عادی در دست سهامداران آن است. عدد حاصل از این تقسیم، به عنوان شاخص سودآوری یک شرکت مورد استفاده قرار میگیرد. برای یک شرکت معمول است EPS را که برای اقلام غیرمترقبه و رقیقشوندگی احتمالی نیز تنظیم شده است، گزارش کند. هرچه EPS یک شرکت بالاتر باشد، سودآوری بیشتری خواهد داشت.
رقیق شدن سهام (Stock Eilution) کاهش درصد سهام مالکان در اثر ارزشگذاری جدید یک شرکت است. افزایش تعداد سهم میتواند به دلیل مواردی مانند افزایش سرمایه، عرضه عمومی سهام و… باشد. اقلام غیرمترقبه (Extraordinary Items) نیز اقلامی بااهمیت و بسیار غیرمعمول است که منشأ آن رویدادهایی خارج از فعالیتهای عادی شرکت است.
فرمول محاسبه EPS چیست؟
اما فرمول محاسبه EPS چیست؟ مقدار سود هر سهم با تقسیم درآمد خالص بر تعداد سهام موجود محاسبه میشود. در مواردی میتوان در صورت و مخرج کسر تغییراتی ایجاد کرد که میتواند به دلیل اختیار معامله، اوراق قرضه قابل تبدیل به سهم و یا ضمانت باشد. در صورت محاسبه EPS برای عملیات مستمر، صورت کسر از اهمیت بیشتری برخوردار است.
فرمول محاسبه EPS به شکل زیر است:
برای محاسبه EPS یک شرکت، از ترازنامه و صورت سود و زیان برای یافتن تعداد سهام عادی پایان دوره، سود پرداخت شده سهام ممتاز (در صورت وجود) و درآمد خالص یا سود استفاده میشود. استفاده از میانگین وزنی سهام عادی در دوره گزارش دقیقتر است، زیرا تعداد سهام ممکن است با گذشت زمان تغییر کند.
مفهوم سود هر سهم یا EPS چیست؟
اما مفهوم EPS چیست و چه کاربردی دارد؟ سود هر واحد سهم یکی از مهمترین متغیرها در تعیین قیمت سهم است. همچنین یکی از مؤلفههای اصلی است که برای محاسبه قیمت به درآمد (P/E) استفاده میشود (E در P/E به EPS اشاره دارد). با تقسیم قیمت سهم یک شرکت بر سود هر سهم، سرمایهگذار میتواند ارزش سهام را با توجه به ارزش بازار بررسی کند. EPS یکی از شاخصهایی است که میتوان از آن برای انتخاب سهام استفاده کرد.
مقایسه EPS در شرایط مطلق ممکن است معنای چندانی برای سرمایهگذاران نداشته باشد، زیرا سهامداران عادی دسترسی مستقیم به درآمد ندارند. در عوض، سرمایهگذاران EPS را با قیمت سهام مقایسه میکنند تا ارزش درآمد و دیدگاه معاملهگران در مورد رشد آینده آن را مشخص کنند.
عوامل موثر در بدست آمدن EPS
یکی از فاکتورهای اساسی EPS که غالبا در محاسبات از آن چشم پوشی می شود، میزان سرمایه لازم برای رسیدن به درآمد خالص است.
دو موسسه می توانند از سود پیش بینی شده یکسانی برخوردار باشند اما یکی از آن ها این میزان سود را به ازای هر سهم (EPS) را با سرمایه گذاری کمتری کسب کرده است. واضح است شرکتی که با سرمایه کمتری بتواند بازدهی بیشتری داشته باشند، کارایی بیشتری دارد و در صورتی که تمامی جوانب یکسان باشد، معمولا گزینه بهتری برای سرمایه گذاری محسوب می شود.
سهامداران همچنین باید از تغییرات سود پیش بینی شده مطلع باشند. دقت داشته باشید که روی یک فاکتور به نمادی مثل EPS یا P/E به تنهایی اکتفا نکنیم و آن ها را با دیگر ملاک و شاخص ها مورد ارزیابی قرار دهیم.
مهمترین مزیت های تغییرات
همه فعالان بازار، سال ها از توقف طولانی نمادها و نبود ضوابطی مشخص در این مورد گلایه به حقی داشتند. بر این اساس مهمترین مزیت تغییرات اعمالی، کاهش زمان توقف نمادها به شکل اساسی و ساختارمند است و بعد از این دیگر نماد شرکتی برای طولانی مدت بسته نخواهد ماند و در این صورت می توان از سازمان بورس مطالبه کرد.
تغییرات قیمت سهام بعد از تقسیم سود نقدی
اگر جزء آن دسته از افرادی هستید که به تازگی وارد بازار سرمایه شده اید، ممکن است ندانید که بعد از مجمع عمومی عادی سالیانه و تقسیم سود نقدی، قیمت سهم دچار چه تغییراتی میشود. در این مقاله سعی داریم تا به تغییرات قیمت سهام بعد از تقسیم سود نقدی بپردازیم. پس با ما همراه باشید.
مقدمه
همانطور که در مقاله مربوط به EPS و DPS گفتیم، شرکتها در پایان هر سال مالی، درآمد کل خود را به صورت سود خالص، پس از کسر مالیات و مخارج محاسبه میکنند. اگر درآمد کل را بر تعداد کل سهام شرکت تقسیم کنیم، سود به ازای هر سهم یا EPS شرکت به دست میآید. به بیان سادهتر، EPS یک شرکت میزان سودی است که شرکت به ازای هر یک سهم به دست میآورد. EPS یکی از موضوعات بسیار مهمی است که به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر قیمت سهام شرکتها در بازار بورس تأثیر میگذارد. اما، چیزی که برای سهامداران شرکت ها اهمیت دارد DPS است.
DPS چیست و فرآیند تقسیم آن چگونه است؟
معمولا شرکتها EPS را به صورت کامل بین سهامداران تقسیم نمیکنند و بخشی از آن را برای سرمایه گذاریهای آتی شرکت نزد خود نگه میدارند. مدیران و سهامداران عمده شرکت در پایان سال مالی و در جلسه مجمع عمومی عادی سالیانه شرکت، تصمیم میگیرند که چه میزان از EPS به سهامداران تعلق بگیرد. برخی از شرکتها ممکن است درصد زیادی از EPS را بهعنوان DPS بین سهامداران تقسیم کنند و برخی دیگر ممکن است درصد بیشتری از EPS را به سود انباشته و دیگر بخش های شرکت اختصاص دهند. بنابراین مقدار DPS معمولا از EPS کمتر است. همچنین در بعضی مواقع که به ندرت اتفاق میافتد، شرکت تصمیم میگیرد علاوه بر سود ساخته شده در سال جاری به ازای هر سهم، بخشی از سود انباشته شده طی سالیان گذشته را نیز بین سهامداران تقسیم کند که در این حالت مقدار DPS از EPS بیشتر خواهد شد.
میزان، زمان و روش پرداخت سود نقدی چگونه است؟
میزان، زمان و روش پرداخت سود تقسیمی یا سود نقدی به سیاستهای هر شرکت بستگی دارد. شرکتها بر اساس قانون 8 ماه فرصت دارند تا سود نقدی را بین سهامداران تقسیم کنند. هر شخصی که در زمان برگزاری مجمع عمومی عادی سالیانه، سهامدار شرکت باشد، میتواند DPS اعلامی شرکت را بر اساس میزان دارایی خود دریافت کند. همچنین به این نکته مهم هم توجه داشته باشید که پس از تقسیم سود نقدی و بازگشایی سهم، به میزان سود نقدی هر سهم، از قیمت سهم کاسته میشود.
احتمالا نمیدونی بازیگر سهام کیه و چیکار میکنه؟ » بازیگر سهام در بورس چیست؟
تفاوت عملکرد شرکت های ارزشی با شرکت های رشدی
شرکتهای رشدی در مسیر رشد و توسعه قرار دارند. درآمدهای این شرکتها نسبت به گذشته در حال افزایش است و انتظار می رود روند رو به رشد خود را ادامه دهند. اما، شرکتهای ارزشی وضعیت جایگاه خود را در بازار تثبیت کردهاند و سودآوری مناسبی دارند. معمولا شرکتهای رشدی درصد بیشتری از سود سهام را نزد خود نگه میدارند تا بتوانند نقدینگی لازم را برای طرحها و پروژههای جدید تأمین کنند و به رشد خود ادامه دهند.اما در مقابل، شرکتهای ارزشی در وضعیت تثبیت شدهای هستند و سوددهی خوبی دارند. آنها می خواهند با تقسیم سود بیشتر، سهام داران خود را راضی نگه دارند.
تأثیر پرداخت سود نقدی بر قیمت سهام
همانطور که اشاره کردیم شرکتهای حاضر در بورس موظفند در پایان هر سال مالی، مجمع عمومی عادی سالیانه با حضور سهامداران برگزار کرده و گزارشی از عملکرد یک ساله خود منتشر کنند. نماد مد نظر دو روز قبل از تشکیل جلسه مجمع، متوقف میشود و تا زمان بازگشایی، امکان معامله سهام در آن نماد وجود نخواهد داشت. این گزارشها از طریق سامانه کدال در دسترس عموم خواهند بود.
در مجمع سالیانه در مورد تقسیم سود هم بحث و گفت وگو صورت میگیرد. البته ممکن است هیچگونه سودی وجود نداشته باشد و شرکت با زیان مواجه شده باشد. اما، بعد از برگزاری فرمول محاسبه EPS در بورس مجمع عمومی عادی سالیانه و تقسیم سود نقدی، چه تغییراتی بر روی قیمت سهم به وجود می آید؟!
خب اگر تصمیم مجمع مبنی بر تقسیم سود نقدی باشد، نماد شرکت مورد نظر بدون محدودیت دامنه نوسان بازگشایی میشود؛ اما قبل از آن، مبلغ سود از قیمت هر سهم کم میشود؛ درواقع آخرین قیمت سهم قبل از بسته شدن برای مجمع را در نظر می گیرند و سود را از آن کسر میکنند.
برای مثال اگر قیمت هر سهم از نماد مورد نظر قبل از متوقف شدن برای مجمع 1000 تومان بوده باشد و در مجمع پرداخت 50 تومان سود نقدی یا DPS به ازای هر سهم تصویب شود، قیمت سهام در روز بازگشایی، 950 تومان خواهد بود. سپس هنگام بازگشایی، در مرحله پیش گشایش و با توجه به میزان عرضه و تقاضا، کشف قیمت خواهد شد و هیچ گونه محدودیت نوسان هم وجود ندارد. هر چه تمایل به فروش در سهم بیشتر باشد، قیمت سهم کاهش می یابد و هر چه خریداران تمایل بیشتر و تقاضای بهتری را ثبت کنند، قیمت سهم افزایش می یابد.
نتیجه گیری و کلام پایانی
خب دوستان در این مقاله هم سعی شد تا مطالب جدیدی بیاموزیم. میزان سود نقدی که شرکت ها در پایان سال مالی در مجمع تصویب و سپس میان سهامداران تقسیم می کنند، همواره یکی از فاکتورهای مهم و قابل توجه برای سهامداران است. باز هم طبق سنت همیشه در پایان مقالات آموزشی از شما میخواهیم که سعی کنید همواره تکنیک ها و مفاهیم بازار سرمایه را بیاموزید و آموزش دیده و با آگاهی و دانش خود معامله کنید. این گونه همواره در این بازار برنده خواهید بود. موفق و پر سود باشید.
سوالات متداول تأثیر پرداخت سود نقدی بر قیمت سهام
به طور خلاصه افرادی مشمول دریافت سود نقدی خواهند شد که در زمان برگزاری مجمع، سهام دار شرکت باشند.
بر اساس قانون، شرکتها بعد از برگزاری مجمع، تا 8 ماه فرصت دارند که سود نقدی را بین سهامداران تقسیم کنند.
تحلیل P/E و EPS
درمقاله قبلی درباره استراتژی سودآوری سهم که یکی از پارامترها در تحلیل بنیادی میباشد صحبت کردیم در این مقاله قصد داریم درباره EPS یا مقدار سود هر سهم صحبت کنیم که محاسبه این مقدار وابسته به مقدار TTM هر سهم می باشد. یعنی باید ابتدا مقدار TTM را محاسبه کرد و سپس از حاصل آن میتوان EPS را بدست آورد و در نهایت میتوانیم با مقدار EPS، مقدار P/E را محاسبه کنیم.
EPS یا سود هر سهم چگونه محاسبه میشود؟
EPS یا سود هر سهم عبارت است از سود و زیان خالص شرکت(TTM) ، تقسیم بر تعداد کل سهام شرکت.
مزیت محاسبه EPS بر اساس TTM این است که از اطلاعات واقعی سود و زیان شرکت که در صورت های مالی ارائه شده است، برای محاسبه سود هر سهم استفاده می شود.
ما میتوانیم روی نمودار TTM مقدار صعود یا نزول مقدار ESP را نیز ببینیم، زیرا با توجه به فرمول بالا، با کم یا زیاد شدن TTM مقدار EPS نیز تغییرمیکند و متناسب با آن نمودار حرکت میکند.
نسبت P/E شرکت :
P/E سهم یکی از فاکتورهای تاثیر گذار در ارزش گذاری سهام یک شرکت است و به این معناست که هر یک ریال سود شرکت، چند ریال برای سهامداران شرکت ارزش دارد؟
P/E هر سهم عبارت است از قیمت پایانی سهم تقسیم بر سود هر سهم (EPS):
P/E گروه چیست؟
P/E گروه میانگین P/E شرکت هایی است که در یک صنعت هستند و محصولات مشابهی تولید می کنند.
به عنوان یک قانون کلی P/E شرکت به سمت P/E گروه میل می کند. یعنی سعی میکند به مقدار P/E گروه نزدیک شود. زیرا شرکت های هم گروه در دراز مدت تحت تاثیر عوامل محیطی یکسانی (نظیر تورم، قیمت های جهانی، سیاست های دولت و . ) هستند. از این قانون نتایج زیر در مورد P/E شرکت بدست می آید:
1- اگر P/E شرکت از P/E گروه بیشتر باشد، شرکت باید در ماه های آینده روند سودآوری(TTM) رو به رشدی داشته باشد در غیر این صورت قیمت سهام آنها سقوط خواهد کرد.
2- اگر P/E فرمول محاسبه EPS در بورس شرکت از P/E گروه کمتر باشد، با توجه به این که، مقدار P/E شرکت به سمت P/E گروه میل می کند و مقدار EPS صعودی است، قیمت سهم در آینده رشد خواهد کرد.
نتیجه :
از بین شرکت های هم گروه که با توجه به گزارشات مالی خود، روند سودآوری رو به رشدی را دارند، شرکت هایی با P/E کمتر نسبت به P/E گروه خود، بیشتر مستعد افزایش قیمت سهم در آینده خواهند بود و در اولویت قرار می گیرند. البته فراموش نشود که P/E تنها یکی از پارامترهای بنیادی سهم است و در دراز مدت تاثیرات خود را نشان خواهد داد.
در هر دو حالت فوق برای اینکه افزایش قیمت سهم را داشته باشیم، نیازمند این است که شرکت به لحاظ سوددهی(EPS) روند رو به رشدی را داشته باشد یعنی سود هر سهم روندی صعودی را طی کند.
از آنجایی که سود هر سهم از تقسیم TTM بر تعداد کل سهام شرکت بدست می آید، برای افزایش سود هر سهم باید مقدار TTM افزایشی باشد.
شما میتوانید این اطلاعات برای هر سهم را در صفحه تحلیل سهم در بخش تحلیل بنیادی مشاهده کنید
و یا در صفحه سهم های بنیادی و در لیست سهم های بنیادی نیز میتوانید این اطلاعات را برای سهم های بنیادی خود مشاهده کنید.
و همینطور در صفحه دیده بان من و در لیست سهم های دیده بان میتوانید این اطلاعات را در اختیار داشته باشید.
و در صفحه فیلتر نویسی و هشدار پیامکی در لیست سهم های منتخب خود نیز میتوانید این اطلاعات را مشاهده کنید.
دیدگاه شما