انواع بازار سهام

انواع بازار بورس

بازار سهام خارجی چیست؛ آموزش کامل سرمایه گذاری در استاک مارکت

بازار سهام یکی از قدیمی ترین مارکت های دنیا است که تاریخچه آن به اواسط قرن 1500 میلادی بر می گردد. تمام افرادی که در بازارهای مالی فعالیت می کنند، نسبت به تنوع دارایی های مختلف درون بازارهای مالی آگاهی دارند.

بازارهای مالی به دسته ها و گروههای مختلفی مثل بازار سهام، بازار اوراق قرضه، بازار فارکس، بازار مشتقات و بازار ارزهای دیجیتال و غیره تقسیم بندی شده اند.

هر معامله گری بسته به اینکه در کدام مارکت علاقه و مهارت دارد و یا اینکه چه مقدار حاضر به ریسک کردن است، یکی از موارد بالا را انتخاب می کند. در یکی دیگر از سری مقالات بخش فارکس وبسایت دنیای ترید، در خدمت شما هستیم تا این بار بازار سهام خارج را برای شما توضیح دهیم.

نکاتی که در این مقاله ارزشمند با هم مرور خواهیم کرد، به شرح زیر می باشد:

تاریخچه بازار سهام، بازار سهام خارجی چیست، انواع سهام ها، چرا باید سهام های خارجی را ترید کنیم، روشهای سرمایه گذاری در بورس خارجی، چطور می شود از طریق سهام ثروتمند شد، نحوه محاسبه سود سهام، برخی اصطلاحات متداول بازار سهام، نحوه تحلیل سهام های خارجی، روش های انتخاب سهام ارزشمند، روش صحیح مدیریت ریسک در بازار سهام و نتیجه گیری.

تاریخچه بازار سهام

گفته می شود واژهٔ بورس از نام خانوادگی شخصی به نام واندر بورس وام گرفته شده که در اوایل قرن پانزدهم میلادی در شهر بروژ بلژیک می‌زیسته و صرافان شهر در مقابل خانهٔ او گرد هم انواع بازار سهام می‌آمدند و به دادوستد کالا، پول و اوراق بهادار می‌پرداختند. این نام بعدها به کلیهٔ اماکنی اطلاق شد که محل دادوستد پول، کالا و اسناد مالی و تجاری بوده‌اند.

سال ۱۴۶۰ میلادی اولین مرکز بورس اوراق بهادار جهان، در شهر Antwerp بلژیک تأسیس شد. اما رسمیت بورس اوراق بهادار با انتشار سهام کمپانی هند شرقی هلند در سال ۱۶۰۲ میلادی در بورس آمستردام انواع بازار سهام شکل گرفت. البته کمپانی هند شرقی هلند اولین شرکت سهامی به‌شمار نمی‌آید، بلکه اولین شرکت سهامی در سال ۱۵۵۳ میلادی با نام مسکوی در روسیه ایجاد شد.

بازار سهام خارجی چیست؟

بازار سهام خارجی اشاره به مارکتی عمومی دارد که در آن امکان خرید و فروش و ترید سهام شرکت های خارجی هم به صورت فرابورس و هم فیزیکی، وجود دارد. در فرهنگ غرب به خصوص ایالات متحده امریکا به بازار سهام یا استاک مارکت، Equity مارکت هم گفته می شود.

در حقیقت با خریدن سهام ها شما بخشی از مالکیت آن کمپانی را به دست می آورید و بازار سهام به نوعی خرید و فروش مالکیت اینگونه دارایی های قابل سرمایه گذاری نیز می باشد. البته اگر ساکن ایران هستید این نوع خرید و فروش سهام برای شما کمی مشکل است و بهتر است با باز کردن یک حساب نزد یک بروکر رگوله و معتبر، از اختلاف قیمت خرید و فروش سهام ها که اصطلاحا به آن CFD گفته می شود کسب سود کنید.

بازار سهام نقش بسیار مهم و حیاتی در چرخه اقتصاد کشورهای آگاه و مترقی دارد. دلیل این مسئله هم این است که با خرید سهام، سرمایه بسیار خوبی وارد شرکت ها می شود و به آنها امکان بزرگتر شدن در چرخه رقابتی دنیای امروز را می دهد.

انواع سهام ها

بسته به اینکه سهام ها را از چه زاویه ای نگاه کنید، آنها به دسته های متفاوتی تقسیم می شوند. اگر از لحاظ بخش یا Sector به آنها نگاه کنید، شامل سهام های بخش انرژی، صنایع بزرگ، مراقبت های بهداشتی، مالی، IT انواع بازار سهام و غیره می شوند.

اگر با دید وسعت سرمایه و بزرگی کمپانی به سهام ها نگاه کنید، شامل سهام های بسیار بزرگ یا مگا، سهام های بزرگ، متوسط، کوچک و خیلی کوچک می شوند. ولی در کل گفته می شود سهام ها در واقع به دو دسته سهام های عادی یا Common shares و سهام های ممتاز یا Preferred shares تقسیم بندی می انواع بازار سهام شوند.

به طور عمومی وقتی صحبت از سهام ها می شود، بیشتر منظور سهام های عادی است. اگر دنبال تفاوت این دو نوع سهام هستید، باید به شما بگوییم که بیشتر تفاوت آنها در حق رای سهامداران و سود سهام ها در مجامع مالی آنها می باشد.

دلایل زیادی می تواند وجود داشته باشد که چرا اشخاص وارد بازار سهام نیویورک، توکیو یا لندن می شوند. بسته به تیپ شخصیتی هر فردی، دلایل متنوعی برای ترید سهام ها وجود دارد. به عنوان مثال برخی افراد بازار ملک را برای سرمایه گذاری انتخاب می کنند. برخی دیگر بازار ارزهای بین المللی فارکس، بعضی بازار اوراق قرضه، برخی بازار کامودیتی و غیره.

به عنوان مثال افرادی که تمایل به بازگشت سود کمتر و ریسک کمتری دارند، بازار اوراق قرضه را انتخاب می کنند. برخی دیگر اما به دنبال ریسک های بیشتر برای سودهای بزرگتر هستند، آنها بازار سهام های خارجی را انتخاب می کنند.

برخی افراد بازنشسته تمایل دارند سرمایه شان را در بازار سهام گذاشته و کسب سود کنند. از آنجا که در کشورهای متمدن، نرخ های سود بانکی به طور متوسط پایین تر از 3% هستند، مردم تشویق به سرمایه گذاری در بازارهایی مثل سهام می شوند.

برخی دیگر برای سبقت گرفتن از تورم، وارد بازار سهام می شوند. مثلا اگر تورم کشوری 3% باشد، سرمایه گذاران با ورود به بازار سهام می دانند که در شرایط عادی اقتصادی، قادر خواهند بود حداقل 10% از مارکت سهام سود به دست بیاورند. در کل افراد برای شکست تورم، رشد سرمایه و داشتن یک درآمد دوم، وارد بازار سهام می شوند.

بهترین کار قبل از ورود به بازار سهام این است که از خودتان این سوال هوشمند را بپرسید: دلیل اینکه می خواهم وارد بازار سهام بشوم، چیست؟

روشهای سرمایه گذاری در بورس خارجی

درست مثل سرمایه گذاری در بازار فارکس که شما به یک بروکر فارکس نیاز دارید، در اینجا هم به همین شکل شما باید یک بروکر مورد اعتماد و انواع بازار سهام رگوله سهام پیدا کنید.

برای اطلاعات بیشتر درباره بروکر، مطالعه این مقاله پیشنهاد می شود: بروکر چیست؟

سپس بعد از پیدا کردن یک بروکر رگوله، شما باید یک حساب نزد بروکرتان باز کنید. در حقیقت بدون داشتن یک بروکر، شما نمی توانید سهام ها را ترید کنید. سپس شروع به تحلیل تکنیکال، فاندامنتال و روانشناسی بازار کنید و تمام نکاتی را که در بازار فارکس و برای ترید یک دارایی انجام می دهید، انجام دهید.

حد ضرر و حد سودتان را مشخص کنید و ریسکتان را به بهترین شکل مدیریت کنید.

چطور می شود از طریق خرید سهام های خارجی ثروتمند شد؟

پاسخ این سوال در زمره پاسخهای به اصطلاح چند میلیون دلاری است. اینکه چطور می شود از طریق خرید و فروش سهام های خارجی ثروتمند شد، به فاکتورهایی مختلفی بستگی دارد. اول از همه شما باید دانش و آگاهی مورد نیاز برای ورود به این عرصه را داشته باشید. روشهای تحلیل تکنیکال، فاندامنتال و رواشناسی بازار را فرا بگیرید.

اگر می توانید یک مربی آگاه که خودش سهام ها را ترید می کنید را استخدام کنید. سپس به توصیه مربی تان، یک حساب دمو باز کنید و آموخته های تان را در عمل بسنجید. کتابهای معامله گران موفق بازار سهام مثل وارن بافت را مطالعه کنید و به رهنمودهای آنان به دقت گوش فرا دهید.

درست است که خرید و فروش سهام همراه با ریسک است ولی اگر بالا و پایین های این مارکت را بیاموزید، سودهای بسیار عالی در انتظار شما است. یکی از نکاتی که توسط بزرگان مارکت سهام برای ثروتمند شدن در این بازار توصیه می شود، پیدا کردن سهام خوب، خریدن و سپس نگه داشتن این سهام برای بازه زمانی طولانی است.

نحوه محاسبه سود سهام های خارجی

نحوه محاسبه سود سهام های خارجی بسیار ساده و آسان است. فرض کنید کل سرمایه شما 20.000 دلار است. شما قصد دارید 5000 دلار از سرمایه تان را برای خرید سهام یک شرکت تکنولوژی محور سرمایه گزاری کنید.

اگر فرض کنید که قیمت هر سهم 10 دلار باشد، شما قادر خواهید بود 500 سهم این شرکت را خریداری کنید. حال فرض کنید بعد از چند ماه، قیمت این سهم به 15 دلار افزایش پیدا می کند. این 5 دلاری که روی سهم شما رفته، سود شما می باشد. خیلی ساده، شما توانستید ظرف چند ماه، 2500 دلار سود کنید.

برخی اصطلاحات متداول بازار سهام

اگر قصد معامله کردن در بازار سهام های خارجی را دارید، باید با اصلاحات آنها آشنا شوید. ما در این قسمت برخی از مهمترین اصطلاحات بازار سهام را به شما یاد خواهیم داد.

Annual Report به معنی گزارش سالانه است.

Averaging Down به معنی میانگین کم کردن است.

Bear Market به معنی بازار نزولی است که با علامت خرس نشان داده می شود.

Bull Market به معنی بازار صعودی است که با علامت گاو نشان داده می دشود.

Broker به معنی کارگزار است.

Dividend به معنی سود سهم است.

Quote به معنی آخرین قیمت سهام است.

Share Market یا Equity Market به معنی بازار سهام است.

Bid Price و Ask Price به معنی قیمت خرید و قیمت فروش سهم است.

Order به معنی سفارش است.

Trading Volume به معنی حجم معامله است.

Market Capitalization به معنی ارزش هر شرکت در بازار سهام است.

Intra-Day Trading به معنی خرید و فروش در همان روز یا خرید و فروش روزانه است.

IPO یا Private Company به شرکت های خصوصی که برای اولین بار وارد بازار سهام می شوند یا همان عرضه اولیه ها گفته می شود.

Blue Chip Stock به سهام های بسیار ارزشمند شرکت های بزرگ و سودده ای گفته می شود که بالای دهه ها است به سهامدارانشان سود پرداخت کرده اند.

Book یا Order Book یک دفترچه سوابق الکترونیکی است که سفارشات خرید و فروشی که مختص آینده است یا اصطلاحا Pending Orders ها را به شما نشان می دهد.

اولین نکته ای که باید خوب به خاطر بسپارید این است که تحلیل سهام های خارجی یک فرآیند است. فرقی نمی کند که شما سرمایه گذاری هستید که فقط به دنبال رشد شرکت می باشد یا در جستجوی ارزش کمپانی است. اولین قدمی که باید بردارید این است که سعی کنید ذهنی کاوش گر پرورش دهید.

مهمترین اقدامی که باید بکنید این است که شما باید یاد بگیرید که چه سمهی را و در چه قیمتی، باید بخرید. معمولا تحلیلگران روی یک صنعت یا یک بخشی خاص، متمرکز می شوند. سپس در آن بخش خاص، آنها روی منتخبی از شرکت ها تمرکز می کنند. بعد، آنها عملکرد شرکت مربوطه را از صورت حساب های مالی اش، ارزیابی می کنند.

در ادامه آنها درباره رقبای آن شرکت و محصولاتش، اینکه مواد اولیه اش را از کجا تهیه می کند و غیره، تحقیق می کنند. همیشه سعی کنید چندین شرکت را در یک صنعت با هم بررسی و مقایسه کنید. برخی از سرمایه گذاران حتی از شرکت مورد نظر دیدن هم می کنند. برخی معامله گران حتی با مدیر شرکت و مقامات آن کمپانی هم گفت و گویی می کنند تا اطلاعات دست اولی کسب کنند.

برخی ها استراتژی بالا به پایین را به کار می گیرند. یعنی اول از صنعت شروع می کنند تا به شرکت سودده برسند. در حالیکه برخی دیگر استراتژی پایین به بالا را می پسندند.

بعضی از سرمایه گذاران از روش تحلیل کسب و کار استفاده می کنند. بدین معنی که روی نقاط قوت و ضعف آن شرکت متمرکز می شوند. بارها پیش آمده که یک شرکت قوی درون یک صنعت ضعیف بوده و بالعکس یک شرکت ضعیف در یک صنعت قوی، ضررده از آب درآمده است.

در کل تحلیل ها یا تکنیکال هستند و یا فاندامنتال. تحلیل فاندامنتال فارکس به شما کمک می کند آگاه شوید که چه سهمی را باید بخرید و تحلیل تکنیکال فارکس به شما کمک می کند که کی آن سهم را باید خریداری کنید. در تحلیل تکنیکال فراموش نکنید که از روش T.A.E استفاده کنید.

معرفی قانون طلایی T.A.E در تحلیل تکنیکال

معنی قانون طلایی T.A.E به صورت کلمه به کلمه؛ T به معنی روند یا Trend است. A به معنی Area of Value می باشد و E هم Entry Trigger شما است. خیلی ساده ابتدا روند را شناسایی کنید و برای ورود به معامله منتظر باشید تا قیمت دارایی یا سهام مورد نظر شما به منطقه ارزشمند یا آن جایی که قیمت به صرفه می باشد برسد، سپس وارد مرحله سوم یعنی ماشه چکانی شوید و سهامتان را خریداری کنید.

روش های انتخاب سهام ارزشمند

برای اینکه بتوانید سهام های ارزشمندی شناسایی و انتخاب کنید، ابتدا باید خودتان را خوب بشناسید. قرن ها پیش در ورودی معبد دلفی یونان باستان نوشته شده بود: خودت را بشناس. اهمیت این نکته در بازارهای مالی به خصوص بازار سهام هم صدق می کند.

چون هدف ما در این مقاله معرفی بازار سهام خارجی و روشهای سرمایه گذاری در آن می باشد، در این قسمت به طور مختصر به روشهای انتخاب سهام ارزشمند می پردازیم.

1- مقدار ریسکی که حاضرید بکنید را بسنجید.

2- روش و متد سرمایه گذاری تان را مشخص کنید.

3- قبل از خرید سهام، درباه شرکت ها و صنایع خاص، خوب تحقیق کنید.

4- از ابزار بسیار خوب و به اصطلاح ذره بین سهام ها برای فیلتر کردن آنها، استفاده کنید.

5- سهام های سودده را از طریق سودهایی که در گذشته داده اند، انتخاب کنید.

6- فراموش نکنید که با سرمایه کم شروع کنید.

روش صحیح مدیریت ریسک در بازار سهام

در بازار سهام یک رابطه بسیار قوی بین مقدار ریسکی که می کنید و بازگشت سودتان وجود دارد. یعنی هرچه بیشتر ریسک کنید، به همان نسبت بیشتر سود خواهید کرد. ولی کار به همین سادگی ها هم نیست و این مقدار ریسک، نیازمند علم و دانش و آگاهی مالی است.

در بازرهای مالی اصطلاح مدیریت ریسک اینگونه بیان می شود: به فرآیند تشخیص ریسک و چیدمان استراتژی در مقابل آن برای کاستن از مقدار ضررهای تان، مدیریت ریسک گفته می شود.

در این قسمت ما چند روش ساده ولی بسیار کارآمد را به شما معرفی خواهیم کرد:

1- همیشه سعی کنید روند را دنبال کنید. یک اصطلاح بسیار سودمند در بازارهای مالی وجود دارد که می گوید: روند دوست شما است. این اولین گام برای مدیریت ریسک در بازار سهام است.

2- همیشه در بازار سهام گفته می شود که یک سبد از دارایی های متنوع داشته باشید. این بدین معنی است که تمام تخم مرغ های تان را در یک سبد نگذارید.

3- همیشه از دستور حد ضرر در تمام معاملاتتان استفاده کنید. چه بسیارند معامله گرانی که بدون Stop Loss تمام سرمایه شان را به باد داده اند.

4- در راستای حمایت و حراست از سودهایتان، از دستور حد ضرر پله ای استفاده کنید.

5- برای بهینه سازی سطح ریسکتان، همیشه سایز پوزیشن تان را صحیح انتخاب کنید.

6- هرگز با پول قرضی وارد مارکت سهام نشوید این کار استرس شما را بسیار بالا می برد. همیشه توصیه شده، با سرمایه ای ترید کنید که اگر از بین رفت، به شما آسیب جدی وارد نشود.

نتیجه گیری

بازار سهام یکی از مهترین ترکیبات و اجزای لاینفک حیاتی در اقتصاد تمام کشورهای پیشرفته و مترقی است. بازار سهام مناسب افرادی است که به دنبال ثروتمند شدن هستند. اگر شما خودتان را کاملا مجهز به دانش روز مختص بازارهای مالی مخصوصا بازار سهام کنید، می توانید ثروت کلانی به جیب بزنید. ولی این امر، مستلزم یادگیری و آموزش توسط یک مربی خوب که خودش تریدر به نامی هست، می باشد. به علاوه شما نباید قدرت تمرین و تکرار در یک حساب دمو را دست کم بگیرید.

به طور کلی دومارکت(بازار)وجود دارد: بازارهای یک طرفه و بازارهای دو طرفه:

مانند بازار بورس تهران،در این بازار سهامی را خریداری کرده و با گذشت زمان سهام خریداری شده را با سود یا ضرر می فروشند. در بازارهای دو طرفه: مانند بازار آتی سکه در ایران یا بازارهای جهانی که در آن می توان علاوه بر خرید، فروش را نیز انجام داد(فروش سهمی که از قبل نداشته اید) وبا کاهش قیمت نیز وارد سود شوید.

با خرید سهام در بازارهای یک طرفه با رشد آن سهم وارد سود خواهید شد و اگر آن سهم کاهش پیدا کند شما نیز ضرر می کنید این کل داستان بازارهای یک طرفه هست که شما صرفا فقط با افزایش سهام می توانید سود کنید .

درواقع معامله گر فقط در سهام های صعودی (گاوی) سود کنند. وباید منتظر بماند برای خرید در یک قیمت مناسب تا با افزایش آن سود کسب کنید.

نمودار سهام بانک ملت در بازار بورس تهران

بازارهای دوطرفه

در بازار های دو طرفه می توان هم از خرید سود کرد هم از فروش. در واقع سهام نداشته را میتوان فروخت. برای مثال: سهام شرکت اپل (اپل در بورس آمریکا که یک بازار دوطرفه هست قرار دارد)، افزایش پیدا می کند اما درواقع حباب قیمتی دارد لذا می توانید سهام این شرکت را بفروشید و در صورت کاهش قیمت آن سود ببرید. وبدین گونه است که بدون داشتن این سهام آن را میتوان فروخت. تصویر زیر نمودار قیمتی سهام بانک ملت در سالهای اخیر می باشد.

اگر بازار بورس تهران دوطرفه بود امکان سود در نزول قیمت سهم وجود داشت و با پایین آمدن سهام، با فروش آن ، واردسود دهی می شدید (بدون اینکه این سهام را از قبل داشته یا خریداری کرده باشید). ولی همانطور که در تصویر میبینید صرفا می توان از ریز موج های صعودی کوچک آن در طول مسیر نزول، سود برد،زیرا بازار یک طرفه است.

توجه داشته باشید زمانی که در بازار یکطرفه سهامی میخرید با افزایش آن سود میکنید و با افت آن سهم وارد ضرر میشوید. سود دهی در بازارهای دو طرفه هم اینگونه است که اگر سهامی را بفروشید و قیمت افت کند وار سود میشوید اما با بالا رفتن قیمت سهام وارد ضرر خواهید شد.

به نمودار سهام بانک ملت توجه کنید. علاوه بر اینکه می توانید این سهام را در قیمت موردنظر خریداری کنید و با صعود سهام واردسود شوید، می توانیداین سهام را بفروشید البته اگربا تدبیر و استدلال خود میدانید که است که این سهم حباب قیمتی دارد. درواقع اگر استدلال شما درست باشد و قیمت ها کاهش پیدا کرد شما سود میکنید. اما واضح است که اگر اشتباه کنید و قیمت سهام افزایش بیابد و شما در معامله فروش باشید دچار ضرر خواهید شد.

انواع بازار بورس | انواع بورس های تحت نظارت سازمان بورس اوراق بهادار

با سلام خدمت همه عزیزان، در خدمت شما هستیم با یکی دیگر از جلسات آموزش بورس از صفر. در این جلسه قصد داریم در کنار یکدیگر مختصرا نگاهی به مطالب مقدماتی بازار سرمایه داشته باشیم؛ زیرا باید پیش از ورود به دنیای بورس و سرمایه گذاری در این بازار جذاب و پر جنب و جوش با مفاهیم اولیه این بازارها همچون بازار اولیه و ثانویه، تالار اصلی و فرعی بورس، نقد شوندگی، ارکان و نهادهای بورسی و … آشنا شویم تا بتوانیم انواع بازار سهام به عنوان یک فرد سرمایه­ گذار در این حیطه مراحل موفقیت را پشت سر گذاریم.

بحث امروز را با جمله ای از وارن بافت آغاز می کنیم که می­گوید فرصت‌ها به ندرت پیش می‏‌آیند. پس هر وقت از آسمان طلا بارید با خودتان سطل بیرون ببرید، نه انگشتانه.

بازار سرمایه

همانطور که در جلسات پیشین نیز بیان کردیم بازار سرمایه مشابه هر بازار دیگری دارای ساز و کاری است که در آن به خرید و فروش كالا و خدمات پرداخته می شود و مهمترین کالای این بازار، سرمایه می باشد.

به بیان دیگر جایگاه بازار سرمایه به گونه ای است که وجوه مازاد را از یک بخش جمع ­آوری و آن را به سمت كسانی كه نیازمند تامین مالی هستند، هدایت می­ نماید و واسطه ای برای تامین بلندمدت سرمایه شرکتها محسوب می گردد.

به طور کلی آنچه در ایران بصورت رسمی به عنوان بازار سرمایه شناخته می‌شود شامل چهار شرکت بورسی است که تمام این چهار شرکت تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار ایران (متولی و سیاست­گذار سرمایه­گذاری در ایران) فعالیت می‌کنند.

شرکت‌های بورسی تحت نظارت سازمان بورس اوراق بهادار تهران که نقش حائز اهمیتی در رونق اقتصادی کشور در حیطه داخلی و جهانی دارند به قرار زیر هستند:

بورس اوراق بهادار تهران

فرابورس

بورس کالا

بورس انرژی

حال با این مقدمه به سراغ معرفی انواع بورس در بازار سرمایه می رویم.

معرفی انواع بورس در بازار سرمایه ایران:

انواع بازار بورس

1- بورس اوراق بهادار تهران

در ایران بازاری که به طور رسمی، متشکل و دائمی در محل معین تشکیل و به خرید، فروش و معاملات اوراق بهادار از جمله سهام شرکتهای مختلف تولیدی، خدماتی و یا سرمایه گذاری و همچنین اوراق مشارکت می پردازد؛ بورس اواق بهادار گفته می شود.

در حال حاضر ساعات معاملاتی بورس از ۹ صبح تا ۱۲:۳۰ ظهر در روزهای شنبه تا چهارشنبه (غیراز تعطیلات رسمی) با دامنه نوسان قیمت ۵% در تالار بورس می باشد. تعیین قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران، بر اساس عرضه و تقاضا صورت می‌گیرد.دفاتر کارگزاری بورس واسطه ای برای انجام معاملات سهام و خرید و فروش اوراق بهادار در بازار بورس می باشند.

اگر بخواهیم به اجمالا نگاهی به مهمترین مزاياي پذیرش شرکتها در بورس اوراق بهادار داشته باشیم باید از 1- سهولت و آسانی تأمين مالي از طريق انتشار سهام و 2-کاهش ریسک، 3- تعيين ارزش بازار این شرکتها بر اساس عرضه و تقاضا در بورس، 4- سهولت در تغيير تركيب سهامداری و 5- برخورداري از معافيت هاي مالياتي و 6- ارزيابي عملكرد این شركتها و… یاد کنیم.

بازار اولیه و بازار ثانویه:

حال که با یک مفهوم کلی از بورس اوراق بهادار آشنا شدید، باید بدانید که در اولین دسته بندی، می توان بازار بورس را به دو بازار ، تقسیم نمود: 1- بازار اولیه و 2- بازار ثانویه

حالا می خواهیم بدانیم تفاوت این دو نوع بازار در چیست؟

بازاری که در آن برای اولین بار، اوراق بهادار شرکت‌ها، عرضه و فروخته می‌شود، بازار اولیه نام دارد.

به بیان دیگر در این بازار، شرکت‌ها به‌طور مستقیم و از طریق فروش سهام به مردم، سرمایه مورد نیاز خود را تأمین می‌کنند که اصطلاحا به این کار «پذیره‌نویسی» می گویند. همچنین به روز اول عرضه سهام شرکتی که برای اولین بار وارد بورس شده است اصطلاحاً «عرضه اولیه» گفته می‌شود.

پس از آنکه دارایی‌ها و سهام شرکتها در بازار اولیه، مرحله پدیره نویسی را پشت سر گذاشتند، برای معاملات بعدی و مجدد ، نیاز به بازار ثانویه دارند؛ پس می‌توان گفت بازار ثانویه مکانیزم کاربردی را به وجود می‌آورد تا اوراق بهادار میان سرمایه گذاران برای بار دیگر مورد معامله قرار گیرد.

تمام معاملات سهام در بازار بورس اوراق بهادار، جزء معاملات بازار ثانویه هستند.

تا اینجای بحث با بازار اولیه و ثانویه آشنا شدیم، اما باید بدانیم یکی از این اقدامات و نکات مهمی که در سال‌های اخیر مورد توجه بورس‌های مختلف قرار گرفته، طبقه‌بندی شرکت‌ها در بازارهای مختلف براساس معیارهای مهمی از قبیل شفافیت اطلاعات، شناوری سهام، نقدشوندگی و… است.

بازار اول و بازار دوم بورس:

بر حسب شاخص‌های آماری همچون سهم شناور، سودآوری، سرمایه و میزان شفافیت و…، شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار در دو بازار رتبه‌بندی می‌شوند:

1- بازار اول و 2- بازار دوم

در بازار اول بورس ، شرکت های بزرگتر با سرمایه بیشتر، دارای سهام شناور بالاتر و میزان شفافیت و سودآوری مناسبتر معامله می شوند که این بازار اول خود دارای دو تابلوی اصلی و فرعی است.

در بازار دوم بورس شرکت های کوچکتر که از نظر سرمایه ثبت شده، سهام شناور و شفافیت در سطح پایین تری قرار دارند مورد معامله قرار می گیرند.

حالا اگر بخواهیم توضیحات مختصر در ارتباط با تالار اصلی و فرعی بازار اول بورس خدمت شما عزیزا ن ارائه دهیم، ابتدا باید مفهومی از نقدشوندگی سهام شرکتهای بورسی بیان کنیم. سهام نقد شونده، به سهامی گفته می شود که در بازار بورس بر روی آن خرید و فروش بیشتری انجام شده و از این طریق نظر فروشندگان و خریداران بیشتری را به خود جلب نموده است. در این حالت اصطلاحا می گویند سهام نقدشوندگی بالایی دارد، زیرا در معاملات بورس سریع المعامله است.

حال که با مفهوم نقدشوندگی سهام کمی آشنا شدیم می توانیم به خوبی تمایز تالار اصلی و تالار فرعی را از یکدیگر تشخیص دهیم:

تالار اصلی و تالار فرعی:انواع بازار سهام

از زمانی مطرح شد که در سال 1381 بورس تهران تصمیم گرفت برای ایجاد حس رقابت بین شرکت­ های مختلف، به جداسازی تابلو قیمت سهام بر اساس نقدشوندگی آنها اقدام نماید.

بر همین اساس قیمت سهام شرکت­ های نقد شونده در تابلو اصلی و سهام شرکت­ های غیر نقد شونده یا با نقدشوندگی کمتر در تابلو فرعی نمایش داده می­ شود و مورد معامله قرار می گیرد.

لازم به ذکر است که پروسه انجام معاملات در هر دو تالار یکسان می باشد.

این تفکیک بازار بورس در تابلو اصلی و فرعی تنها به دلیل برانگیخته شدن حس رقابت شرکت­ های غیر نقد شونده است که سعی کنند خود را به تالار اصلی بورس برسانند، زیرا نهاد های معاملاتی می توانند در رتبه بندی های سازمان بورس جا به جا شوند مثلا با پیشرفت به تابلوی اصلی بازار اول انتقال پیدا کنند یا حتی از بازار اخراج شوند که بستگی به عملکرد آنها طبق معیار های سازمان بورس دارد.

2- فرابورس

انواع بازار بورس

برخی از شرکتها تمایل عضویت در بورس را دارند ولی بنا به دلایلی از جمله عدم شفافیت کافی یا وضعیت سودآوری نامناسب، موفق به پذیرش در بورس اوراق بهادار تهران نمی‌شوند.

فرابورس ایران به عنوان یکی از مهمترین بازارهای بورس ایران با ساختار و جایگاه قانونی مشابه بورس، شرایط پذیرش و معامله ساده تری را در سریع ترین زمان ممکن با داشتن حداقل شرایط ممکن برای چنین شرکتهایی فراهم نموده است.

این شرکتها از کلیه مزایای شرکت‌های پذیرفته شده در بازار اوراق بهادار استفاده می نمایند.

نام این بازار در ایران از معادل انگلیسی آن Over The Counter گرفته شده که اختصارا به آن OTC نیز گفته می‌شود. این بازار در قالب چند بازار مجزا به نام های ب ازار اول، دوم، سوم، پایه، بازار ابزارهای نوین مالی، بازار شرکت‌های کوچک و متوسط و بازار مشتقه به فعالیت خود ادامه می دهد که فرآیند پذیرش شرکتها در این بازارها متفاوت می باشد.

در اینجای بحث لازم است این نکته را بدانید که در بازار اول و دوم فرابورس، شرکت‌های سهامی عام پذیرش می شود و سایر اوراق بهادار صرفاً در بازار ابزارهای نوین مالی پذیرش می گردد. بازار سوم فرابورس جهت عرضه یكجا و پذیره‌نویسی اوراق بهادار و درج و نقل‌وانتقال سهام شرکت‌هایی است كه امكان پذیرش در یکی از بازارهای بورس یا فرابورس را ندارند در بازار پایه صورت خواهد گرفت.

درج و معاملات سهام در تابلوهای بازار پایه به سه رنگ زرد، نارنجی و قرمز، قوانین و مکانیزم خاصی دارد که به دلیل طولانی شدن این مبحث در جای دیگری بدان خواهیم پرداخت.

3- بورس کالا

انواع بازار بورس

بورس کالا، بازاری رسمی، متشکل و دائمی است که در آن کالاهایی توسط تولیدکنندگان و عرضه کنندگان، عرضه می گردد. در این بازار قیمت گذاری کالاها بر اساس بررسی‌های کارشناسان این بازار امکان پذیر خواهد بود.

بورس کالای ایران به بازارهای فیزیکی، فرعی، مشتقه و مالی تقسیم می­شود که هر کدام از این بازارها دارای بخشهای متفاوتی است تا بتواند کالاهای پذیرفته شده در بورس کالا را در خود جای دهند.

معاملات در این بازار بصورت نقد، نسیه، سلف و آتی بر روی انواع محصولات کشاورزی و صنعتی انجام می­شود.

4-بورس انرژی

بازار انرژی به‌عنوان جوان‌ترین بازار بورس و چهارمین بخش از بازار، حدودا هفت‌سالی است که فعالیت خود را آغاز کرده است.

در بازار انرژی هر کالایی که پایه انرژی مانند برق، نفت و گاز داشته باشد، قابلیت معامله دارد.

دارایی‌های قابل معامله در این بازار هم شامل دارایی‌های فیزیکی و هم شامل دارایی‌های مالی از قبیل ابزارهای مشتقه مبتنی بر انرژی خواهد بود. بنابراین امکان معامله نفت، گاز، بنزین، نفت کوره، برق و نیز ابزارهای مشتقه مبتنی بر آن‌ها (شامل اوراق سلف موازی) در این بازار وجود دارد.

ارکان و نهادهای بازار سرمایه:

بالاترین رکن بازار سرمایه، شورای عالی بازار سرمایه است که وزير امور اقتصادي و دارايي، ریاست این شورا را برعهده دارد و در کل تصویب سیاست‌ها و قوانین و مقررات کلی و تدابير لازم برای ساماندهي و نظارت و توسعه بازار سرمایه را برعهده دارد. پس شورای عالی بورس، سازمان بورس اوراق بهادار مهمترین رکن بازار سرمایه است.

به عبارت دیگر مقام ناظر بازار اوراق بهادار ایران به دو نهاد شورای عالی بورس و سازمان بورس و اوراق بهادار تقسيم میگردد.

نمودار زیر به طور کامل و جامع ارکان و نهادهای بازار سرمایه را به تصویر کشیده است تا شما عزیزان بتوانید در یک نگاه با ارکان و زیرمجموعه های بازار سرمایه ایران آشنا شوید و بحث جلسه امروز به صورت کامل مرور گردد:

انواع بازار سهام

انواع بازار فرابورس – موسسه حقوقی فرصت

مرجان طهرانی کارشناس حقوقی و قراردادی موسسه حقوقی فرصت :

بر اساس دستورالعمل پذیرش، عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار در فرابورس مورخ 24/02/1390، شش بازار مجزا با کارکرد های متنوع برای پذیرش و معامله انواع اوراق بهادار و ابزار مالی در فرابورس ایجاد شده است:

1. بازار اول:در بازار اول، شرکت‌ های سهامی عام که طبق دستورالعمل پذیرش، عرضه، نقل و انتقال اوراق بهادار در فرابورس، موفق به احراز شرایط لازم شده باشند، مجاز به انجام معاملات سهام خود خواهند بود. شرکت ‌های سهامی عام برای ورود به بازار اول باید دارای شرایطی از جمله گذشت دو سال از زمان فعالیت، سرمایه ثبت شده حداقل به میزان ده میلیارد ریال و دارای حداقل 200 سهامدار باشند.
2. بازار دوم: در بازار دوم فرابورس همانند بازار اول، معاملات سهام شرکت ‌های سهامی عام انجام می ‌شود؛ اما شرایط پذیرش در بازار دوم فرابورس، منعطف‌ تر از بازار اول است. به طور مثال گذشت یک سال از زمان فعالیت آن و داشتن حداقل 100 سهامدار کافی است و آخرین سرمایۀ ثبت شدۀ آن حداقل یک میلیارد ریال است.
3. بازار سوم:در این بازار سهام شرکت­‌ های سهامی به صورت عمده و بلوکی انواع بازار سهام در بازار عرضه معامله می‌ شود. در بازار سوم (بازار عرضه) شرکت ها پذیرش نمی شوند و صرفاً مزایده آن ‌ها پس از انجام تشریفات قانونی برگزار و در صورت وجود مشتری، معامله سهام انجام می ‌شود. به منظور انجام هر مزایده، گزارش کارشناسی جهت تعیین قیمت پایه عرضه، مورد نیاز است.
4. بازار شرکت‌های کوچک و متوسط(SME): به منظور تعیین نحوه انجام معاملات در بازار شرکت‌ های کوچک و متوسط «دستور العمل اجرایی نحوه انجام معاملات سهام و حق تقدم خرید سهام در بازار شرکت ‌های کوچک و متوسط فرابورس ایران» در تاریخ 11/12/1394 به تصویب هیئت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار رسید.

بازار شرکت ‌های کوچک و متوسط به منظور تامین مالی بنگاه‌ های کوچک، متوسط و دانش بنیان طراحی شده است. شرکت ‌های کوچک و متوسط به منظور پذیرش در فرابورس باید حداقل یک سال فعالیت داشته و جمع حقوق صاحبان سهام آن حداقل یک میلیارد ریال و حداکثر 500 میلیارد ریال باشد. در این بازار معاملات سهام در دو تابلوی معاملاتی مجزا شامل تابلوی رشد و تابلوی دانش بنیان صورت خواهد گرفت که منجر به تامین مالی و رشد و بلوغ این شرکت ‌ها می‌ شود.

1. بازار ابزارهای نوین مالی: در بازار ابزارهای نوین مالی کلیۀ ابزارهای مالی به استثنای سهام و حق تقدم خرید سهام که به تأیید شورای عالی بورس رسیده و بنا به اعلام آن مشمول ثبت یا معاف از ثبت نزد سازمان بورس تشخیص داده شده، قابل پذیرش است. از جمله این ابزارها می ‌توان به انواع اوراق مشارکت، انواع گواهی سرمایه گذاری و انواع صکوک اشاره کرد.

6.بازار پایه: در این بازار صرفاً نقل و انتقال سهام سایر شرکت ‌های سهامی عام که نزد سازمان بورس و اوراق بهادار ثبت شده اند و امکان پذیرش در هیچ یک از بازارهای بورس یا فرا بورس را ندارند، انجام می­‌ گیرد. به عبارت دیگر در این بازار شرکت ‌ها فرایند پذیرش را طی ننموده و پذیرفته شده در فرابورس قلمداد نمی‌ گردند؛ بلکه صرفاً نقل و انتقال آنها از طریق فرابورس انجام می ‌شود.

دلایل ضرورت طراحی بازار شرکت‌ های کوچک و متوسط

شرکت های کوچک و متوسط به دلیل سایز کوچک و یا ریسک بالای فعالیت قابلیت عرضه به عموم را ندارند، در نتیجه قابل پذیرش در بازار اول یا دوم فرابورس نمی باشند. به علاوه انواع بازار سهام پذیرش شرکت های کوچک و متوسط در بازار پایه نیز امکان پذیر نمی باشد. زیرا شرکت‌ ها در بازار پایه پذیرش نمی‌ شوند و صرفاً نقل و انتقال سهام شرکت های ثبت شده نزد سازمان از طریق این بازار انجام می ‌شود، در حالی که حوزه فعالیت بازار تأمین مالی شرکت‌ های کوچک و متوسط، پذیرش سهام شرکت های سهامی است.

در بازار سوم نیز پذیرش شرکت ها صورت نمی گیرد و صرفاً مزایده آن ها پس از انجام تشریفات قانونی برگزار و در صورت وجود مشتری، معامله سهام انجام می ‌شود. لذا مهم ترین ویژگی مورد نظر در طراحی بازار تأمین مالی شرکت‌ های کوچک و متوسط که عبارت است از پذیرش شرکت ‌ها و حضور مستمر آن ها در تابلوی معاملاتی، از طریق بازار سوم غیر قابل دستیابی می ‌باشد.

لذا، با توجه به این‌که بازار تأمین مالی شرکت ‌های کوچک و متوسط قابل تطبیق با هیچ یک از بازار ‌های موجود در فرابورس نمی‌باشد و طراحی یک بازار جدید تحت عنوان بازار شرکت ‌های کوچک و متوسط موسوم به بازار SME از ضرورت برخوردار بود.

منبع : نوشته شده توسط کارشناسان موسسه حقوقی فرصت

جهت دریافت مشاوره با پر کردن فرم زیر کارشناسان موسسه حقوقی فرصت در اولین فرصت با شما تماس خواهند گرفت.

نگاهی به مفهوم فراکاب و انواع بازار

بازار سرمایه یا بورس بازاری جذاب و پر ریسک است. هر فردی با هر میزان سرمایه‌ای می‌تواند وارد این بازار شده و در آن فعالیت داشته باشد. بازار سرمایه بازاری برای ارتباط و تعامل صاحبان سرمایه و صاحبان ایده و فعالیت است. این روزها به لطف اینترنت استفاده از سامانه‌های آنلاین آسان‌تر شده است و همین موضوع سرمایه‌گذارهای بسیاری را به بازار سرمایه جذب کرده است.

مبادلات این بازار همچون مبادلات در بازارهای سنتی و فیزیکی مثل زمین و ساختمان است اما دارایی‌هایی که در این بازار معامله می‌شوند، ماهیتی کاملاً متفاوت دارند. در این بازار دارایی‌هایی مثل سهام، اوراق مشارکت و … معامله می‌شوند. همین انواع بازار سهام ویژگی بازار باعث ایجاد بورس‌های چهارگانه شد.

امروز قرار است در این مطلب از کافیکس با مفهوم فراکاب و انواع بازار آشنا خواهیم شد.

چند نوع بازار داریم؟

در سراسر جهان دسته‌بندی‌های مختلفی برای بازار بورس وجود دارد. در ایران هم چهار دسته‌بندی برای این بازار داریم که این دسته‌ها عبارتند از:

اوراق بهاردار

فعالیت بازار بورس در سال 83 فعالیت خود را آغاز کرد. سهام، حق تقدم سهام، اوراق مشارکت و دیگر اوراق بهادار دارایی‌هایی هستند که در بازار سرمایه معامله می‌شوند. سهام شرکت‌های بزرگ و معتبر در این بازار پذیرفته می‌گردد. بازار بورس اوراق بهادار تهران دو بازار دارد: بازار اول و بازار دوم. بازار اول دارای دو تابلو اصلی و فرعی است. این تابلوها برای پذیرش شرکت شرایط مختلفی دارند. این بازار نماد مختص به خود داشته انواع بازار سهام و افراد حقیقی امکان فعالیت و معامله در آن را دارند.

فرا بورس

همچون بازار بورس، در بازار فرابورس هم سهام، حق تقدم و اوراق داد و ستد می‌شود با این تفاوت که در این بازار شرایط پذیرش شرکت‌ها متفاوت بوده و از بورس آسان‌تر است.

در این بازار امکان مشارکت و پذیرش شرکت‌های کوچکتر هم وجود دارد. بازار فرابورس دارای 5 بازار اصلی به نام‌های بازار اول، بازار دوم، بازار سوم، بازار پایه و بازار ابزارهای نوین است.

در بازار اول شرایط پذیرش، عرضه و نقل و انتقالات نسبت به بازار دوم بسیار سخت‌گیرانه‌تر است. معاملات عمده و بلوکی، حق تقدم، پذیره نویسی سهام و دیگر اوراق بهادار در بازار سوم معامله می‌شوند. اگر شرکتی شرایط پذیرش در سه بازار اول یعنی بازار اول و دوم و سوم را نداشته باشد، می‌تواند وارد بازار پایه شود. در بازار ابزارهای نوین هم ابزارهای مالی همچون صکوک معامله می‌گردد.

این بازار هم دارای نمادی مختص به خود است و افراد حقیقی می‌توانند به خرید و فروش در فرابورس بپردازند.

بورس کالا

کالاهایی همچون مواد خام شرکت‌های تولیدی، محصولات کشاورزی و … در بازار بورس کالا خرید و فروش می‌شوند. این بازار با هدف ایجاد تعادل در عرضه و تقاضای کالاها و همینطور تسهیل معاملات به وجود آمد. بازار بورس کالا هم نمادی مختص به خود دارد.

بورس انرژی

بازار بورس انرژی از سال 91 و با هدف ایجاد تعادل و قیمت‌هایی منصفانه فعالیت خود را شروع کرد. این بازار محلی برای داد و ستد حامل‌های انرژی است. دارایی‌های همچون نفت، گاز، بنزین و … در این بازار معامله انواع بازار سهام می‌شوند

بازار بورس انرژی عرضه‌کننده‌ها و متقاضی‌های انرژی را به هم مرتبط می‌کند. این بازار هم نمادی اختصاصی دارد.

معرفی فراکاب

به نمادهای بورسی چهارگانه فراکاب (فرابورس، انرژی، کالا، بهادار) گفته می‌شود. درآمد شرکت‌های فوق بیشتر از طریق خدمات و کارمزد معاملات به دست می‌آید و ماهیت آن‌ها به هیچ شرکت دیگری در بازار بورس شباهت ندارد.

از مزیت این شرکت‌ها می‌توان به این نکته اشاره کرد که برای بالا بردن فروش و سودآوری نیازی به مواد اولیه، تجهیزات یا سرمایه بالا نیست. حقیقت این است که این شرکت‌ها تولیدی نبوده و ماهیت فعالیت آن‌ها متفاوت از ماهیت شرکت‌های قراردادی و ارائه‌کننده خدمات است.

یکی دیگر از مزیت‌های این نوع شرکت‌ها این است که به هیچ وجه بسته نخواهند شد و همراه با بازارهای چهارگانه به کار خود ادامه می‌دهند.

دانستن این نکته جالب است که نوسان‌های قیمت دلار و شرایط تحریم‌ها هیچ تأثیری بر فراکابی‌ها ندارد. علاوه بر این تغییرات نرخ بهره و اخبارهای مرتبط با آن هم اثری بر این شرکت‌ها ندارد. در واقع ساختار خدماتی و کارمزد محور فراکابی‌ها آن‌ها را جزو شرکت‌های مستقل از نوسان‌ها ساخته است.

کارمزی که شرکت‌های فراکاب دریافت می‌کنند به عنوان مالیات بین بورس، سازمان بورس و دولت در نسبت‌های مشخصی (که از قبل تعیین شده است) تقسیم می‌گردد و البته قسمتی از این کارمزد به عنوان درآمد شرکت بورس است. طبق این توضیحات، وقتی حجم معاملات زیاد شود، درآمد هم زیاد خواهد شد.

بازدهی سهام فراکاب چگونه است؟

احتمالاً این نکته را بارها شنیده‌اید که بازدهی سهام فراکابی‌ها بیش از سهام دیگر شرکت‌ها است. از آنجا که در محاسبه شاخص کل، مجموع ارزش شرکت‌ها مورد محاسبه قرار می‌گیرد، شرکت‌هایی که ارزش بالاتری دارند، اثر بیشتری هم بر شاخص کل دارند. در نتیجه با افزایش حجم معاملات، سهام‌دارهای فراکاب سود بیشتری به دست خواهند آورد چرا که درآمدی مستمر دارند و با کاهش بازدهی و زیان کمتری روبرو هستند.

به همین دلیل فراکابی‌ها گزینه‌ی مناسبی برای سرمایه‌گذاری به حساب می‌آیند.

لازم به ذکر است با توجه به آنچه خواندیم، می‌توان گفت که هر تغییری در مقررات مربوط به کارمزدها و همینطور تغییر در خط مشی سازمانی در بورس چهارگانه بر روی فراکابی‌ها اثر خواهد گذاشت. البته این تغییرات خود نیاز به ایجاد تغییرات اساسی در قوانین سازمان بورس است که نه فقط بر روی مفهوم فراکاب و انواع بازار بلکه بر روی همه‌ی شرکت‌ها اثرگذار خواهد بود.