تجزیه و تحلیل مالی چیست؟

نکته: نه تنها بدهی بیش از حد باعث نگرانی است، بلکه بدهی بسیار کم نیز می تواند باعث نگرانی شود. این می تواند نشان دهنده این باشد که یک شرکت بیش از حد به سهام خود متکی است و به طور مؤثر از دارایی های خود استفاده نمی کند.

مدیریت مالی چیست؟

مدیریت مالی یکی از مهمترین جنبه های کسب و کار است. برای راه اندازی یا حتی موفقیت یک کسب و کار به سطح دانش عالی در مدیریت مالی احتیاج دارید. مدیریت مالی یک فعالیت حیاتی در هر سازمان است. این فرآیند شامل برنامه ریزی، سازماندهی، کنترل و نظارت بر منابع مالی با هدف دستیابی به اهداف سازمانی است. مدیریت مالی یک روش ایده آل برای کنترل فعالیت های مالی یک سازمان مانند تهیه بودجه، استفاده از وجوه، حسابداری، پرداخت، ارزیابی ریسک و سایر موارد مرتبط با پول است. اما این شکل از مدیریت دقیقا چیست و چرا اهمیت دارد؟

پیشنهاد برای مطالعه بیشتر: مدیریت چیست؟

تاریخچه مختصری درباره مدیریت مالی

پول تقریبا 3000 سال است که بخشی از تاریخ بشریت تبدیل شده است، و تحولات زیادی از شروع با سیستم های ساده تا رسیدن به تکامل در سیستم مدرن بانکی جهانی و حتی بیت کوین سپری کرده است. تغییر بازارها ، جهانی سازی ، ظهور و به روزرسانی های فناوری و ارتقاء رویه های تجاری و موارد زیاد دیگر همه نقش اساسی در تغییر تاریخ پول در دوره های زمانی مختلف داشته است. همین مسئله را می توان در مورد مدیریت مالی نیز بیان کرد. تا سال 1890 ، مدیریت مالی صرفا شاخه ای از اقتصاد بود ، اما در قرن 18 دیگر اهمیت آن را نمی توانستند نادیده گرفته بگیرند . از سال 1900 به بعد ، مدیریت مالی دستخوش تغییرات اساسی شد.

• مدیریت مالی در دهه 1900 تا 1940: برای چند دهه اول در سال های 1900 ، مدیریت مالی در سنتی ترین مرحله خود قرار داشت. به عبارت دیگر، به نظر می رسد که بیشتر به حل و بهبود چالش های تجاری که با صنعتی شدن از جمله تشکیل شرکت ، گسترش ، ادغام ، انحلال و سازماندهی مجدد سر و کار داشت ، کمک می کرد. این مرحله شالوده اصلی مدیریت مالی را تشکیل می دهد.
• مدیریت مالی در دهه 40 و 50 میلادی : بعد از مرحله سنتی مدیریت مالی در اوایل دهه 1900 که شالوده اصلی مدیریت مالی شکل گرفت ، در مرحله بعدی با هدف حل چالش های جدیدی که مدیران مالی ، وام دهندگان و بانک ها با نوسازی اولیه بانکداری مواجه بودند ، به وجود آمد. به عنوان مثال ، در سال 1946 ، جان بیگینز سیستم بانکی Charg-It" " را اختراع کرد که به اولین کارت اعتباری تبدیل شد. این مرحله به مرحله انتقالی مدیریت مالی معروف است. در این مدت هدف مدیریت مالی حل چالش های روزانه مانند تحلیل پولی ، کنترل و برنامه ریزی بود.
• مدیریت مالی از اواسط دهه 50 میلادی به بعد : همراه با تغییر و تحولاتی که در بازارهای نوظهور ، فن آوری ها ، مشاغل و ایده های جدید سازمانی پیرامون اقتصاد رخ می دهد ، مدیریت مالی به سرعت به مرحله جدیدی منتقل شد. دامنه مدیریت مالی به طرز چشمگیری گسترش یافت تا روشهای جدیدی برای تجزیه و تحلیل امور مالی ، ایجاد نظریه ها و توضیحات نهادی و استفاده از این تئوری ها و ایده ها در حین تصمیمات مهم اقتصادی و اقتصادی باشد. در طی این مرحله ، مباحث زیر ، در میان بسیاری دیگر ، در تاریخ مدیریت مالی مطرح شد:

1. بودجه بندی سرمایه
2. مدل سازی مالی
3. سیاست تقسیم سود
4. مدل های ارزیابی کسب و کار

مدیریت مالی چیست؟

مدیریت مالی به برنامه ریزی استراتژیک ، سازماندهی ، هدایت و کنترل تعهدات مالی در یک سازمان یا یک مؤسسه اشاره دارد. همچنین شامل اصول مدیریتی بر دارایی های مالی یک سازمان می شود ، ضمن اینکه در مدیریت مالی نیز نقش مهمی دارد و هدف کلی آن شامل موارد زیر است :

• تأمین منابع مالی کافی برای سازمان؛
• تضمین دادن به سهامداران سازمان برای بازپرداخت خوب
• استفاده بهینه و کارآمد از بودجه
• ایجاد فرصت های سرمایه گذاری واقعی و ایمن برای سرمایه گذاری

مدیریت مالی از چه عناصری تشکیل شده است؟

مدیریت مالی به طور کلی از سه بخش تشکیل شده است که عبارتند از :

• برنامه ریزی مالی: این فرآیند محاسبه میزان سرمایه مورد نیاز یک سازمان و سپس تعیین تخصیص آن است. برنامه ریزی مالی شامل اهداف کلیدی خاصی است که عبارتند از: تعیین میزان سرمایه مورد نیاز ؛ تعیین سازمان و ساختار سرمایه؛ تنظیم سیاست های مالی سازمان و مقررات.
• کنترل مالی: این یکی از فعالیتهای مهم در مدیریت مالی کنترل مالی است. نقش اصلی آن ارزیابی این موضوع است که آیا سازمان اهداف خود را برآورده می کند یا خیر. کنترل مالی به سؤالات زیر پاسخ می دهد:

1. آیا دارایی های این سازمان به درستی استفاده می شود؟

2. آیا دارایی های این سازمان امن هستند؟

3. آیا مدیریت به نفع منافع مالی سازمان و ذینفعان اصلی عمل می کند؟

• تصمیم گیری مالی: این موضوع شامل سرمایه گذاری و تامین اعتبار در رابطه با سازمان است. این بخش مربوط به تصمیماتی است که باید در مورد چگونگی برخورد سازمان برای افزایش سرمایه و فروش سهام جدید یا نحوه توزیع سود گرفته شود.
• بخش مدیریت مالی هر کسب و کاری توسط یک مدیر مالی اداره می شود. این بخش دارای توابع بسیار زیادی است که برخی از آنها عبارتند از :
• محاسبه سرمایه موردنیاز : مدیر مالی باید مقدار بودجه مورد نیاز یک سازمان را محاسبه کند. این کار به سیاست های شرکت در رابطه با هزینه ها و سود های مورد انتظار بستگی دارد. مقدار مورد نیاز باید به گونه ای تخمین زده شود که توانایی درآمد سازمان افزایش یابد.
• شکل گیری ساختار سرمایه : هنگامی که میزان سرمایه مورد نیاز شرکت تخمین زده شود ، ساختار سرمایه شکل می گیرد. این کار شامل تجزیه و تحلیل سهام بدهی در کوتاه مدت و بلند مدت است. علاوه بر آن، این موضوع به میزان سرمایه ای که در اختیار شرکت قرار دارد و به مبلغ مورد نیاز برای جذب از طریق منابع خارجی نیز بستگی دارد.
• سرمایه گذاری سرمایه : هر سازمان یا شرکت برای جمع آوری سرمایه بیشتر و به دست آوردن بازده منظم ، باید سرمایه گذاری کند. بنابراین ، مدیر مالی باید سرمایه های سازمان را در سرمایه گذاری های امن و سودآور سرمایه گذاری کند.
• تخصیص سود : هنگامی که سازمان مقدار خوبی از سود خالص را بدست آورد ، وظیفه مدیر مالی است که بطور موثر آن را به بخش های مورد نظر اختصاص دهد. این کار حتی می تواند شامل نگه داشتن بخشی از سود خالص برای اهداف احتمالی ، نوآوری یا گسترش باشد ، در حالی که بخش دیگری از سود را می توان برای پرداخت سود سهامداران استفاده کرد.
• مدیریت موثر پول : این بخش مسئولیت مدیریت موثر پول شرکت را نیز بر عهده دارد. پول برای اهداف مختلف در شرکت مانند پرداخت حقوق و صورتحساب ، نگهداری سهام ، بدهی های پرداختی و خرید هرگونه مواد یا تجهیزات مورد نیاز است.
• کنترل مالی : مدیر مالی نه تنها باید برنامه ریزی ، سازماندهی و تخصیص بودجه را انجام دهد ، بلکه باید در کوتاه مدت و بلند مدت وضعیت مالی شرکت را نیز کنترل و تحلیل کند. این کار با استفاده از ابزارهای مالی از قبیل پیش بینی مالی ، تجزیه و تحلیل نسبت ها ، مدیریت ریسک و کنترل سود و هزینه صورت می گیرد.

چرا مدیریت مالی مهم است؟

این شکل از مدیریت به دلایل مختلف دارای اهمیت است . به برخی از این دلایل و کمک های این نوع مدیریت نگاهی بیندازید :

• کمک به سازمانها در برنامه ریزی مالی
• کمک به سازمانها در برنامه ریزی و جمع آوری بودجه
• کمک به سازمانها را در استفاده و تخصیص بودجه دریافتی یا بودجه به دست آمده
• کمک به سازمانها در تصمیم گیری های حساس مالی
• کمک به بهبود سودآوری سازمانها
• افزایش ارزش کلی شرکتها یا سازمانها
• فراهم کردن ثبات اقتصادی

دوره مدیریت مالی را در کجا آموزش ببینیم؟

هم زمان با افزایش افراد علاقمند به تحصیل و بالا بردن سطح دانش در نوع آموزش های عالی نیز امکانات خوب و متنوعی فراهم آمده است تا هر یک از افراد بتوانند با توجه به نیاز و امکانات خود از این آموزش ها بهره ببرند. در همین راستا موسسه آموزش عالی آزاد فن پردازان با مجوز قطعی به شماره 6074/22 دوره MBA مدیریت مالی را کنار سایر دوره های خود به دانش پذیران ارائه می کند . مدرک MBA مدیریت مالی
که پس از پایان دوره به دانش پذیران ارائه می شود مورد تایید وزارت علوم، تحقیقات و فن آوری است. علاوه بر این گواهینامه MBA مدیریت مالی برای آن دست از دانش پذیرانی که به مدرک ترجمه شده نیاز دارند قابل ترجمه است.

چرا در دوره MBA مدیریت مالی شرکت کنیم؟

فرصت های شغلی متنوع: مدرک MBA مدیریت مالی فرصت های شغلی متنوعی را ایجاد می کند. با این مردک در بخش خصوصی یا دولتی می توانید مشغول به فعالیت شوید. برخی از گزینه های شغلی شامل:

• مدیر شرکت
• بانکدار
• مشاور مالی
• تحلیلگر مالی
• بازرسان مالی
• مدیران مالی
• برنامه ریزان مالی شخصی
• تحلیلگران بودجه
• همکار یا مدیر اجرایی روابط سرمایه گذار
• کارآفرینی
• مدیریت استراتژیک مالی

علاوه بر این برای آن دسته از افرادی که علاقمند به راه اندازی کسب و کار خود هستند نیز بسیار سودمند است. آموزش MBA مدیریت مالی یا اخذ مدرکMBA مدیریت مالی می تواند به افراد کمک کند تا رزومه قوی تری داشته باشند یا شغل بهتری پیدا کنند.
بهبود مهارت های بین فردی : پس از گذراندن این دوره این امکان برای شما فراهم می شود تا از طریق توسعه روابط با همکاران ، مهارت های ارتباطی و کار گروهی بهتری داشته باشید.
رشد مهارت های شخصی : انجام یک دوره در این زمینه همچنین به پیشرفت مهارت های نرم شما کمک می کند. این امر به این دلیل است که افرادی که مایل به کار در این بخش هستند باید برون گرا باشند و باید بتوانند ساعت ها درمورد امور مالی صحبت کنند. این به بهبود شخصیت ، دانش و ارتباط آنها کمک می کند.
چشم انداز وسیع تر شغلی : مطالعات صورت گرفته در زمینه میزان تقاضا برای شغل مدیر مالی نشان می دهد این تقاضا به شکل رو به رشدی در حال افزایش است. این امر بیشتر با این واقعیت ثابت می شود که تقاضا برای مشاغل در مدیریت مالی 14 درصد ، مشاغل مشاوره مالی 32 درصد و مشاغل در تجزیه و تحلیل مالی 23 درصد افزایش داشته است. حتی در زمان رکود اقتصادی که دامنه فعالیت مشاغل محدود تر می شود همچنان به یک مدیر مالی نیاز است .
حقوق بیشتر : افرادی که در زمینه مالی کار می کنند ، معمولا حقوق بالایی دریافت می کنند، چه در سطح تازه کار و چه در سطح مدیریت هر دو به نسبت سایر رشته ها درآمد بیشتری دارند . این موضوع تقریبا در سایر زمینه های شغلی دیده نمی شود و به همین دلیل رشته های مربوط به امور مالی همیشه طرفداران زیادی دارد .
ارتقا شغلی : همیشه فرصتی برای پیشرفت مهارت های حرفه ای و صعود از نردبان شغلی وجود دارد. در زمینه مالی با گذراندن دوره MBA مدیریت مالی دانش عمیق و کافی در این زمینه پیدا می کنید که همین موضوع در فعالیت های شغلی شما به خوبی نمایان خواهد شد و در نتیجه منجر به ارتقا شغلی شما می شود.

مزایای MBA در مدیریت مالی چیست؟

MBA مدیریت مالی ممکن است بیشتر مناسب کسانی باشد که علاقه مند به مطالعه مباحث مالی مانند تحلیل مالی ، سرمایه گذاری ، مدیریت نمونه کارها ، مدل های ارزیابی و پیش بینی هستند. این گرایش نه تنها منطبق با نیاز دانش پذیران در ارتقا سطح دانش خود در امور مالی و اصول مدیریتی است بلکه مزایای دیگری نیز از جمله افزایش حقوق ، افزایش گزینه های بیشتر برای انتخاب موقعیت های شغلی نیز با خود به همراه دارد .MBA مدیریت مالی به طور کلی به آماده سازی دانش پذیران برای سمت های سطح بالا در سطح رهبری و مدیریت در حوزه مالی کمک می کند.

تجزیه و تحلیل صورت‌های مالی

هرشرکتی موظف است که در سال مالی خود، صورت‌های مالی پایان‌دوره و میان‌دوره‌ای را منتشر کند. در بورس و فرابورس ایران، تمامی گزارشات و صورت‌های مالی در کدال منتشر شده و بایگانی می‌شوند. شما هم می‌توانید با مراجعه به کدال، صورت‌های مالی شرکت موردنظرتان را بررسی کنید. در این مطلب می‌آموزید که هر بخش از صورت‌های مالی چگونه بررسی و تحلیل می‌شود.

آشنایی با صورت‌های مالی

صورت‌های مالی گزارش‌هایی هستند که توسط شرکت ارائه می‌شوند. در این گزارش، به فعالیت‌های اقتصادی و مالی شرکت در مدت زمانی معلوم (سه ماهه، شش ماهه، نه ماهه و دوازده ماهه) پرداخته می‌شود. بدهی‌ها، درآمدها، تولیدات و فروش محصولات، همگی در صورت مالی ذکر می‌شود. در یادداشت‌های صورت‌های مالی نیز به مواردی مانند طرح‌های توسعه، تسعیر ارز و موارد لازم دیگر پرداخته می‌شود.

در ادامه بخش‌های مختلف صورت‌های مالی را معرفی و اهمیت بررسی هرکدام را مرور می‌کنیم تا بدانید برای هدف موردنظرتان، باید به کدام بخش‌ها مراجعه کنید.

نظر حسابرس

بخش اول هر صورت مالی حسابرسی شده، نظر حسابرس است. در این بخش، حسابرس قانونی شرکت نظر رسمی خودش را بیان کرده و اطلاع می‌دهد که وضعیت صورت‌های مالی از نظر او قابل قبول است یا نه. نکته مهم در این بخش، نکته‌هایی است که بازرس قانونی نسبت به صورت مالی ذکر می‌کند. برای مثال اگر ابهامی در محاسبه‌ها باشد یا کشف تقلب از طریق صورت‌های مالی صورت گرفته باشد، در این قسمت می‌تواند مورد بررسی قرار بگیرد.

صورت سود و زیان

یکی از مهم‌ترین قسمت‌هایی که باید در صورت‌های مالی درنظر داشته باشید، بخش صورت سود و زیان است. در این قسمت، شما جرئیات درآمدها و هزینه‌های شرکت را مشاهده کرده و می‌توانید آن‌ها را با سال مالی قبل و دوره مالی گذشته مقایسه کنید. در انتهای این قسمت هم سود یا زیان خالص به ازای هر سهم نوشته شده که کار شما را برای محاسبه P/E و نسبت‌های مهمی که به قیمت و سود وابسته هستند، ساده می‌کند.

در ردیف آخر شما شاهد سرمایه شرکت هستید. توجه کنید که اگر شرکتی افزایش سرمایه داده باشد، برای مقایسه صحیح سود باید سود آن را متناسب با سرمایه تعدیل کنید. روش تعدیل سود را هم در مطلب «تعدیل قیمت در بورس» می‌توانید بخوانید.

صورت سود و زیان جامع

در این بخش شما سود و زیان خالصی که در بخش قبلی داشتید را دارید، بعلاوه سایر مواردی که می‌توانند بر سود (زیان) خالص شما اثرگذار باشند. برای مثال تسعیر ارز عملیات خارجی، مازاد تجدید ارزیابی دارایی‌های ثابت مشهود و مالیات مرتبط با این موارد در این قسمت ذکر می‌شود.

توجه کنید که این بخش می‌تواند وابسته به نوع شرکت تفاوت چندانی در سود یا زیان خالص شرکت ایجاد نکند.

صورت وضعیت مالی

در قسمت صورت وضعیت مالی شما با تمام مواردی که شرکت دارد و ندارد آشنا می‌شوید! از دارایی‌های مشهود و غیرجاری تا جزئیات دارایی‌های جاری (مانند سفارشات، موجودی انبار و سرمایه‌گذاری‌ها) در این قسمت ذکر شده است. همچنین قسمت مهمی در این بخش با عنوان حقوق مالکانه وجود دارد که در این قسمت چند موضوع مهم برای بررسی وجود دارد. صرف سهام خزانه و سود (زیان) انباشته چیزی است که باید به آن‌ها توجه کنید. سهام خزانه نشان می‌دهد که شرکت در وضعیتی قرار دارد که بخواهد از سهام خود حمایت کند یا خیر. اگر سهام خزانه شرکتی هرسال تجزیه و تحلیل مالی چیست؟ تجزیه و تحلیل مالی چیست؟ افزایش یابد، چندان نمی‌تواند نشانه خوشایندی برای معامله‌گران باشد.

از آن‌جا که در این قسمت شما می‌توانید سه سال مالی را با همدیگر مقایسه کنید، بررسی بخش سود و زیان انباشته به شما نشان می‌دهد که آیا شرکت به فکر ذخیره سود است یا نه؟ همچنین اگر شرکتی زیان‌ده باشد، در این قسمت می‌توانید بفهمید که آیا وضعیت شرکت رو به بهبودی است (کاهش زیان انباشته دارد؟) یا اینکه زیان انباشته هرسال بیشتر از سال قبل می‌شود؟

صورت تغییرات در حقوق مالکانه

در این قسمت شما جزئیات تغییر در حقوق مالکانه را مشاهده می‌کنید. اگر اشتباهی در محاسبه‌ها باشد، در این قسمت اصلاح آن ذکر می‌شود.

صورت جریان‌های نقدی

هر شرکتی مقداری منابع نقدی دارد که مجاز است از آن برای اهداف متنوعی بهره ببرد. بعضی از شرکت‌ها از این منابع برای بهبود عملکرد، توسعه فعالیت‌ها استفاده می‌کنند. گاهی جریان‌های نقدی شرکت صرف بازپرداخت تسهیلات و تأمین مالی می‌شود.

جریان‌های نقدی عمدتاً حاصل سه نوع فعالیت است: فعالیت‌های عملیاتی، فعالیت‌های سرمایه‌گذاری و فعالیت‌های تأمین مالی.

جریان نقدی حاصل از فعالیت‌های مالی همان بخش درآمد خالص شرکت است که پس از کسر هزینه‌های جاری ذکر می‌شود. در بخش سرمایه‌گذاری‌ها، شما شاهد تمام جزئیاتی هستید که از صرف هزینه در سرمایه‌گذاری صورت پذیرفته است. از خرید ملک و زمین تا خرید سهام یا هرچیز دیگری که بتواند نوعی سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت یا بلندمدت باشد. البته نباید چندان دنبال فعالیت خاصی در این بخش باشید، بسیاری از شرکت‌ها نمی‌توانند هزینه زیادی برای سرمایه‌گذاری داشته باشند و اغلب این بخش بسیار خلوت است!

جریان‌های نقدی حاصل از فعالیت‌های تأمین مالی اشاره به بازپرداخت تسهیلات، خرید سهام خزانه، فروش سهام و دریافت‌های حاصل از اوراق و موارد مشابه دارد.

خلاصه اطلاعات گزارش تفسیری

در ادامه بررسی صورت‌ّهای مالی شما شاهد یک بخش ۵ قسمتی هستید. در این قسمت شما می‌توانید خلاصه اطلاعات گزارش تفسیری را مشاهده کنید. معمولاً به همراه هر صورت مالی، یک گزارش تفسیری نیز توسط شرکت ارائه می‌شود که در آن اطلاعات متنوعی از قبیل جزئیات فروش و تولید، روند مبلغ فروش و بهای تمام شده در ۶ سال گذشته، موجودی انبار، خرید و مصرف مواد اولیه، جزئیات هزینه‌های اداری، طرح‌های توسعه و جزئیات تسهیلات دریافتی یا سود سپرده ذکر می‌شود.

شما می‌توانید به‌جای مطالعه گزارش تفسیری که معمولاً طولانی و با جزئیات است، به همین پنج صفحه خلاصه اطلاعات اکتفا کرده و از آن داده‌ی موردنظرتان را پیدا کنید.

تحلیل قدم به قدم صورت مالی

اگر با شرکتی مواجه هستید که ظاهر موجهی دارد و از وضعیت بنیادی آن اطمینان کافی دارید، مانند شرکت‌های بزرگ با سودسازی مستمر، می‌توانید به بررسی چند مورد اکتفا کنید.

در قدم اول کافی است با باز کردن صورت سود و زیان، نسبت افزایش سود خالص را پیدا کرده و با محاسبه نسبت P/E، وضعیت شرکت را نسبت به دیگر شرکت‌های صنعت بسنجید. در قدم دوم بد نیست وضعیت تقسیم سود و میزان سود انباشته شرکت را از صفحه صورت وضعیت مالی بررسی کرده و پیش‌بینی کنید که با توجه به سرمایه فعلی، آیا افزایش سرمایه تجزیه و تحلیل مالی چیست؟ در پیش دارد یا نه.

در نهایت، می‌توانید با مراجعه به خلاصه گزارش‌های تفسیری، وضعیت تولید و فروش شرکت را مورد بررسی قرار دهید. برای مثال، بررسی کنید که اگر شرکت فروش صادراتی دارد، معمولاً چند درصد از فروش کل شرکت صادراتی است؟ یا قیمت‌گذاری و نرخ فروش محصولات شرکت به چه عواملی وابسته است؟

تحلیل صورت مالی شرکت‌های کوچک

در تحلیل صورت مالی شرکت‌های کوچک‌تر، باید به چند مورد توجه ویژه داشته باشید. در ابتدا باید بدانید که میزان حساسیت سود شرکت تجزیه و تحلیل مالی چیست؟ به هر متغیر اقتصادی (قیمت ارز، نرخ تورم و. ) چه میزان است. سپس با مقایسه سودسازی شرکت در چندسال متوالی نسبت‌های مهم مالی را محاسبه و با هم مقایسه کنید.

شرکت‌های کوچک، زمانی که بدون افزایش قیمت بازار، وضعیت بنیادی رو به بهبودی پیدا می‌کنند، موقعیت‌های خوبی برای سرمایه‌گذاری میان‌مدتی هستند. چرا که حضور بسیاری از این شرکت‌ها (مانند شرکت‌های غذایی) ضروری است و از طرف دیگر، فعالیت‌شان نمی‌تواند متوقف شود. برای همین به وقت خود، اقبال بازار را هم دریافت خواهند کرد.

نسبت‌های مالی مهم در تحلیل صورت مالی

در تحلیل صورت‌های مالی باید بتوانید بیشترین اطلاعات را در کمترین زمان خلاصه کنید. نسبت‌های مالی چنین ویژگی‌ای دارند. شما می‌توانید با اعلام یک رقم ساده، وضعیت شرکت را نسبت به کل بازار و نسبت به گروه خودش بیان کنید. برای مثال وقتی گفته می‌شود که P/E سهمی ۵ است و P/E متوسط بازار و گروه به ترتیب ۸ و ۶.۵ باشد، نشان می‌دهد که وضعیت سهم نسبت به بازار و گروه بهتر است.

در ادامه با معرفی مهم‌ترین نسبت‌های مالی، نحوه محاسبه و استفاده از آن‌ها را مرور می‌کنیم.

نسبت قیمت به سود یا P/E

یکی از پرکاربردترین نسبت‌های مالی در تحلیل صورت مالی، نسبت قیمت به سودی است که سهم در طول دوره مالی خود می‌سازد. نحوه محاسبه این نسبت چندان پیچیده نیست. کافی است که قیمت بازار را تقسیم بر سود خاص هر سهم در صورت سود و زیان کنید. در این قسمت، شما می‌توانید با دو دیدگاه این نسبت را محاسبه کنید.

1. P/E TTM : در این حالت، شما نسبت قیمت به سود گذشته‌نگر را محاسبه می‌کنید. برای این کار کافی است که قیمت بازار را تقسیم بر سود ۱۲ ماهه گذشته شرکت کنید.
2. P/E Forward : در محاسبه نسبت P/E فوروارد شما نگاهی آینده‌نگر دارید. برای این‌کار ابتدا باید سود ۱۲ ماهه آینده شرکت را با توجه به عوامل مؤثر محاسبه کنید. سپس مثل قبل، قیمت بازار را تقسیم بر سود محاسبه‌شده کنید تا نسبت موردنظر به‌دست بیاید.

نسبت قیمت به فروش یا P/S

نسبت قیمت به فروش نشان‌دهنده این است که به ازای قیمت هر سهم، چه میزان فروش صورت می‌گیرد. از آن‌جا که فروش شرکت قابلیت دستکاری و تغییر کمتری نسبت به سود شرکت دارد، این نسبت در مقایسه شرکت‌های یک گروه می‌تواند کارآمدی بیشتری داشته باشد.

برای مثال تصور کنید که شرکتی از فروش دارایی، سود زیادی شناسایی کند. در این حالت، نسبت P/E کاهش داشته و ارزش شرکت را بیشتر از آن‌چه هست نشان می‌ٔدهد، در حالیکه نسبت P/S خطای کمتری خواهد داشت.

برای محاسبه این نسبت کافی است مقدار فروش را از خلاصه اطلاعات تفسیری پیدا کنید و بر تعداد سهام منتشر شده تقسیم کنید. این عدد، مبلغ فروش به ازای هر سهم است. حالا با تقسیم قیمت تابلو بر مبلغ فروش به ازای هر سهم، نسبت P/S محاسبه می‌شود.

نسبت‌های نقدینگی

یکی از مهم‌ترین نسبت‌های نقدینگی، نسبت جاری است. در این حالت شما می‌فهمید که نسبت دارایی‌های جاری به بدهی‌های جاری چقدر است. به این نسبت، نسبت سرمایه در گردش هم می‌گویند. از این نسبت برای تخمین توانایی پرداخت تعهدات کوتاه‌مدتی استفاده می‌شود. معمولاً این نسبت در مقادیر میان ۱ تا ۲ مناسب است. بدیهی است که هرچه این نسبت بزرگ‌تر باشد، نشان‌دهنده توانایی بیشتر شرکت در پرداخت تعهدات مالی خود است.

نسبت‌های سودآوری

نسبت حاشیه سود خالص از چند جهت مهم است. مهم‌تر از همه، با استفاده از این نسبت می‌توان کیفیت سود را محاسبه کرد. چرا که این نسبت نشان‌دهنده آن است که میزان سودآوری هر یک واحد از فروش شرکت، چند درصد است. برای مثال اگر حاشیه سود ۵۰ درصد باشد، نشان‌دهنده آن است که شرکت از هر ۱۰۰ تومان فروش، ۵۰ تومان سود شناسایی می‌کند.

توجه داشته باشید که با وجود تورم و نرخ بهره، حاشیه سود باید در حدی باشد که بتواند تمام این موارد را پوشش دهد. چرا که در نهایت، اگر حاشیه سود نتواند هزینه‌های استهلاک و هزینه-فرصت را جبران کند، در واقع به ضرر شرکت خواهد شد.

• حاشیه سود عملیاتی

اگر تنها می‌خواهید سودآوری و فروش شرکت را بررسی کنید، بهتر است از حاشیه سود عملیاتی بهره ببرید تا عواملی مانند مالیات و هزینه‌های مالی در نسبت شما منظور نشود. برای این‌کار کافی است سود عملیاتی را بر میزان فروش تقسیم کنید تا حاشیه سود عملیاتی را داشته باشید.

نسبت‌های اهرمی

بخشی از دارایی‌های هر شرکت متعلق به افرادی خارج از شرکت است. گاهی ممکن است تسهیلات بانکی باشد، گاهی هم ممکن است به صورت اجاره مکان ظاهر شود. به این منابع، بدهی گفته می‌شود. نسبت بدهی به کل دارایی‌ها نشان‌دهنده میزان منابعی است که شرکت از منبعی خارج از مجموعه، به صورت بدهی وارد مجموعه کرده است. بالا رفتن این نسبت در مواقعی می‌تواند خطرناک باشد.

نسبت مالکانه به نوعی عکس نسبت بدهی است. در این نسبت شما مشاهده می‌کنید که چه میزان از دارایی‌های شرکت توسط صاحبان سهام تأمین شده است. به همین خاطر به نسبت مالکانه، نسبت حقوق صاحبان سهام نیز می‌گویند. این نسبت از تقسیم حقوق صاحبان سهام بر کل دارایی‌ها حاصل می‌شود.

اهمیت تحلیل صورت‌های مالی

شما هیچوقت کالایی را بدون شناخت کافی خریداری نمی‌کنید. حالا برای خرید سهام هم، شما باید شرکت موردنظرتان را به‌خوبی بشناسید. تحلیل صورت‌ّهای مالی این امکان را برای شما فراهم کرده تا بتوانید شرکت‌ها را از نظر بنیادی بررسی کرده و نقاط قوت یا ضعف‌شان را شناسایی کنید. با این کار، اطمینان شما از خرید سهام و سرمایه‌گذاری در بازار بورس بیشتر خواهد شد.

جمع‌بندی

در این مطلب با بررسی بخش‌های مختلف صورت‌های مالی، تحلیل هر بخش را شناختید. از آن‌جا که ماهیت صنایع مختلف با یکدیگر متفاوت است، طبیعی است که صورت مالی هرکدام نیز تفاوت‌هایی داشته باشد. عموم شرکت‌های تولیدی از الگوی مشابهی پیروی می‌کنند، اما شرکت‌های مالی و خدماتی، مانند بانک‌ها و سرمایه‌گذاری‌ها نیاز به بررسی متفاوتی در صورت‌های مالی خود دارند که در صورت علاقه باید به صورت تخصصی به مطالعه آن‌ها بپردازید.

حسابداری مالی چیست؟

به عنوان یک حسابدار پایه ممکن است ندانید که حسابداری مالی چیست و حسابدار مالی چه وظایفی دارد. اما اگر ارتقای شغلی جزو اهداف شماست، حسابداری مالی توانایی‌های شما را افزایش خواهد داد. یک حسابدار مالی می‌تواند مدیریت تمامی اسناد و صورت‌های مالی را به دست بگیرد. اگر انجام این کار برای شما ممکن نیست، یعنی آموزش‌های شما باید ادامه پیدا کند. در این مطلب از بلاگ حسابداران خبره با مفهوم حسابداری مالی آشنا خواهید شد.

حسابداری مالی به زبان ساده

حسابداری مالی به زبان ساده

کسب و کارهای کوچک و بزرگ امروزی برای ثبت، نگهداری و گزارش معاملات تجاری به حسابداری مالی نیاز دارند. اما اینکه حسابداری مالی چیست و چگونه می‌تواند به کسب و کار ما کمک کند بحث دیگری است. حسابداری مالی می‌تواند در تمامی شرکت‌ها، واحدهای صنفی، بنگاه‌های اقتصادی و سازمان‌ها انجام شود. در واقع هدف از این کار ثبت و ساماندهی اطلاعات مالی است. حسابداری مالی می‌تواند از جمله وظایف حسابدار هم قرار بگیرد. اما بهتر است از کسی که دوره حسابداری مالی را گذرانده، استفاده کرد. ثبت و نگهداری اسناد مالی باید همراه با تفسیر و تجزیه و تحلیل آن‌ها باشد. بدون تفسیر و بررسی دقیق، ثبت کردن معاملات تجاری ارزش چندانی ندارد. به طور کلی یک حسابدار مالی باید کارهای زیر را جزو وظایف خود در نظر بگیرد:

• رسیدگی به امور پرسنلی و اداری
• تهیه صورت‌های مالی
• بررسی و بستن حساب‌های شرکت
• کنترل و تجزیه و تحلیل حساب‌ها
• تهیه ترازنامه و دفاتر قانونی

بیشتر بخوانید: حسابداری چیست؟

کسی که می‌خواهد حسابداری مالی و صنعتی را انجام دهد باید روی تمام منابع اقتصادی شرکت کنترل داشته باشد. تمامی اموال، مطالبات، اشیا و… که قابلیت تبدیل شدن به پول را داشته باشند، منبع به شمار می‌آید. در صورتی که یک منبع اقتصادی را بتوان وارد معامله کرد و روی آن قیمت گذاشت، آن منبع یک دارایی محسوب می‌شود. انواع منابعی که می‌توان به عنوان دارایی در نظر گرفت، شامل موارد زیر است:

• وجه نقد
• مطالبات و دریافتنی‌ها از اشخاص حقیقی و حقوقی
• موجودی کالا و انبار
• تجهیزات و ملزومات اداری
• دارایی‌های ثابت (مانند زمین، ملک، دفتر، خودرو و…)

اهمیت حسابداری مالی در کسب و کارهای کوچک و بزرگ

هدف حسابداری مالی، رساندن کسب و کار به سود بیشتر است. یکی از کارهایی که می‌تواند به بهبود فرآیندها و فعالیت‌های درون سازمانی کمک کند، حسابداری مالی است. در واقع حسابداری مالی اولین قدم از زنجیره طبقه بندی اطلاعات مالی، تهیه گزارش مالی و تجزیه و تحلیل آن است. هنگامی که یک واحد اقتصادی بخواهد خرید و فروش انجام دهد، حسابداری مالی به کمک آن می‌آید. اگر بخواهید تجهیزات شرکت را اضافه کنید یا آن‌که تعداد کارکنان را افزایش دهید، باید از حسابداری مالی گزارش بگیرید. حسابداری مالی پیشرفته می‌تواند سود و زیان شرکت را در بازه‌های زمانی مختلف نشان دهد. این کار برای تصمیم گیری‌های اقتصادی بسیار مهم است. حسابداری مالی می‌تواند در بخش‌های زیر به کسب و کارها کمک کند:

ارزیابی عملکرد شرکت در دوره زمانی مشخص

با بررسی گزارش‌های به دست آمده از حسابداری مالی، می‌توان عملکرد شرکت را زیر نظر گرفت. این کار تجزیه و تحلیل مالی چیست؟ نقاط ضعف و قوت شرکت را برای مدیران آشکار می‌کند. پس از آن می‌توان برای بهبود قسمت‌های مختلف برنامه ریزی و تصمیم گیری کرد.

پیش بینی آینده نزدیک

گزارش‌های دقیق مالی به پیش‌بینی آینده نزدیک کمک می‌کند. گزارش‌های حسابداری مالی تصویر دقیقی از چند ماه آینده نشان می‌دهد. برای طرح ریزی ماه‌های آینده می‌توان از این گزارش‌ها استفاده نمود.

مشخص کردن سود و زیان، درآمد و هزینه‌های شرکت

حسابداری مالی، گزارش دقیق و جزئی از میزان درآمدها و هزینه‌های شرکت ارائه می‌کند. یعنی شما می‌توانید عملکرد مالی شرکت را در بازه‌های زمانی مختلف بررسی کنید. این کار زمانی با ارزش است که منجر به پایین آوردن هزینه‌ها و بیشتر کردن درآمد‌ها شود.

انواع صورت‌های مالی حسابداری

انواع صورت‌های مالی حسابداری

انواع صورت‌های مالی در حسابداری مالی استفاده می‌شود. کسی که به عنوان حسابدار مالی استخدام می‌شود باید بتواند تمامی صورت‌های درخواستی را تهیه کند. اینکه تنها بدانید حسابداری مالی چیست نمی‌تواند مفید باشد. یک حسابدار باید از گزارش‌های به دست آمده برای تهیه صورتحساب‌ها استفاده کند. علاوه بر آن، یکی از وظایف حسابدار ارائه صورت‌های مالی به مدیران و مراجع قانونی است. بنابراین علاوه بر شناخت، تهیه و تنظیم صورت‌های مالی هم اهمیت زیادی دارد. بر اساس آن چیز که استانداردهای حسابداری بیان می‌کند، انواع صورت‌های مالی به اشکال زیر است:

• صورت سود و زیان
• ترازنامه (صورت وضعیت مالی)
• صورت جریان های نقدی
• صورت سود و زیان جامع
• یادداشت‌های همراه صورت‌های مالی
• صورت تغییرات در حقوق مالکانه

در هنگام تهیه صورت مالی، رعایت برخی از نکات هم الزامی است. صورتحساب باید ویژگی‌های خاصی داشته باشد. حسابدار مالی باید گزارش‌های و صورت های مالی را طبق استانداردهای تعریف شده، تنظیم کند. در تهیه صورت حساب‌ها باید نهایت انصاف رعایت شود. از صورت‌های مالی برای تصمیم گیری استفاده می‌شود و در صورتی که اطلاعات نادرست در آن وجود داشته باشد، برنامه ریزی‌ها اشتباه خواهد بود. علاوه بر آن هر صورت باید نشان دهنده بازه زمانی مشخص و معین باشد. تمامی اسناد و مدارک حسابداری دارای تاریخ و زمان مشخص هستند. از این زمان و تاریخ باید در صورت‌ها هم استفاده کرد. حسابدار مالی باید صورتحساب‌ها را در دوره‌های زمانی مشخص و یکنواخت تهیه کند. بازه‌های زمانی 3 ماهه و 6 ماهه، برای انواع کسب و کارها استفاده می‌شود. همچنین تمامی اطلاعات موجود در صورت‌های مالی باید قابل مقایسه با دوره‌های پیشین باشد. هدف از تهیه صورت‌های مالی، ارائه و مقایسه کمیت‌ها برای بهبود کیفیت است.

نرم افزارها و ابزارهای حسابداری مالی

انجام کارهای حسابداری مالی در شرکت‌های بزرگ بسیار دشوار است. ثبت و نگهداری تمامی اسناد و مدارک حسابداری، علاوه بر زمان دقت هم می‌خواهد. با استفاده از نرم افزارهای حسابداری مالی می‌توان تا حد زیادی از بروز خطا و اشتباهات جلوگیری کرد. انجام محاسبات و تهیه گزارش‌های مالی به شکل دستی کاری زمان بر است. در کنار آن احتمال بروز خطای انسانی و اشتباهات فردی وجود دارد. اما نرم افزار حسابداری مالی تمامی محاسبات را به سرعت و بدون خطا انجام می‌دهد. مزیت استفاده از نرم‌افزار حسابداری مالی در تهیه گزارش‌های خودکار است. شما نیازی به بررسی‌های فراوان و جمع‌آوری اسناد برای هر گزارش نخواهید داشت. نرم افزار می‌تواند در زمان و هزینه‌های شما صرفه جویی کند. با در نظر گرفتن امکانات و قابلیت‌هایی که در نرم‌افزار حسابداری وجود دارد، گزارش‌ها می‌تواند مطابق با استانداردهای سازمانی تهیه شود. تجزیه و تحلیل گزارش‌های به دست آمده بسیار راحت خواهد بود. عملاً زمانی که شما صرف می‌کنید تنها برای بررسی و نتیجه گیری از گزارش‌های است. در این بین فقط باید تجزیه و تحلیل مالی چیست؟ از حسابداری کمک گرفت که با نرم افزارهای مختلف آشنا باشد. وظیفه حسابدار مالی، کار با نرم افزارهای مختلف برای مدیریت عملکرد حسابداری و مالی سازمان است. هر نرم افزاری که شامل امکانات زیر باشد می‌تواند حسابداری مالی را برای شما انجام دهد:

• ثبت و طبقه بندی اسناد مالی
• شماره گذاری خودکار اسناد توسط کاربران مختلف
• تعریف حساب‌های مختلف مالی
• جستجو در بین اسناد طبق بازه‌های زمانی مختلف
• ثبت اعلامیه های بدهکار و بستانکار
• تجزیه، تحلیل و آنالیز حساب‌های مالی
• ارائه گزارش‌های مختلف
• ارائه و ثبت سند سود و زیان
• و.

آموزش حسابداری مالی موسسه حسابداران خبره

آموزش حسابداری مالی را از کجا شروع کنیم؟

گذراندن آموزش حسابداری مالی برای مدیران مالی مفید خواهد بود. علاوه بر آن کسانی که می‌خواهند از حسابدار پایه بودن خلاص شوند، می‌توانند به سراغ حسابداری مالی بروند. آموزش‌های حسابداری مالی اگرچه در راستای مفاهیم اولیه حسابداری است اما ارتقای شغلی برای شما خواهد داشت. آموزشگاه حسابداری حسابداران خبره برگزار کننده دوره‌های مختلف حسابداری مالی است. شما می‌توانید آموزش‌های خود را به شکل حضوری و مجازی دنبال کنید. در صورتی که زمان کافی برای شرکت در کلاس‌های حضوری را ندارید، آموزش مجازی برای تان مناسب خواهد بود. رشته حسابداری مالی را می‌توانید به شکل آکادمیک و تجربی بیاموزید. اما تنها آموزش‌های آکادمیک برای کار در این حوزه کافی نیست. گذراندن دوره‌های نظری دانشگاهی و آموزشگاهی، به شما می‌آموزد که حسابداری مالی چیست و به چه دردی می‌خورد. اما این که چطور از آن در کار استفاده کنید، نیاز به مهارت و توانایی دارد. دوره‌های کاربردی و عملی در این زمان به شما کمک می‌کنند. دروس حسابداری مالی، می‌تواند شامل شاخه‌های زیادی باشد. تنها به یک دوره و یک آموزش نمی‌توان اکتفا کرد. حسابدار مالی باید علاوه بر تسلط کافی روی مباحث مختلف حسابداری، آموزش‌های مستمر را ادامه دهد. دوره‌هایی مانند دوره مالیات بر درآمد، دوره صورت جریان‌های نقدی، دوره استانداردهای جدید حسابداری، تسعیر ارز، استانداردهای گزارش‌های مالی، تهیه صورت‌های مالی تلفیقی و دوره کار با نرم افزار حسابداری به عنوان اساسی‌ترین دوره‌های مورد نیاز پیشنهاد می‌شود. آموزشگاه حسابداری پکت با داشتن سالیان تجربه فراوان و کادر آموزشی مجرب، شما را برای قدم‌های بعدی آماده می‌کند.

ساختار سرمایه و سیاست ها

اگر شما سرمایه‌گذاری هستید که به سهام شرکت‌هایی با اصول بنیادی خوب علاقه دارید، هنگام جستجوی فرصت‌های سرمایه‌گذاری باید یک ترازنامه قوی را در نظر بگیرید. با استفاده از سه نوع اندازه گیری گسترده - سرمایه در گردش، عملکرد دارایی و ساختار سرمایه - می توانید قدرت ترازنامه یک شرکت و در نتیجه کیفیت سرمایه گذاری در آن را ارزیابی کنید.

استفاده عاقلانه یک شرکت از بدهی و حقوق صاحبان سهام، شاخص کلیدی ترازنامه قوی است. اجزای سرمایه یا ساختار سرمایه سالم که نشان دهنده سطح پایین بدهی و مقدار بالای حقوق صاحبان سهام باشد، نشانه مثبتی از کیفیت سرمایه گذاری است. این مقاله بر تجزیه و تحلیل ترازنامه بر اساس اجزای سرمایه یک شرکت تمرکز دارد.

اصطلاحات ساختار سرمایه

ساختار سرمایه

ساختار سرمایه ترکیبی از سرمایه بلند مدت یک شرکت تجزیه و تحلیل مالی چیست؟ را توصیف می کند که از ترکیبی از بدهی و حقوق صاحبان سهام تشکیل شده است و نوعی تامین مالی دائمی است که از رشد شرکت و دارایی های مرتبط حمایت می کند. به عنوان یک فرمول، اجزای سرمایه یک شرکت برابر است با تعهدات بدهی به اضافه کل حقوق صاحبان سهام:

Capital Structure = DO + TSE

که در این فرمول:

DO = تعهدات بدهی

TSE = کل حقوق صاحبان سهام

حقوق صاحبان سهام

تعریف بخش حقوق صاحبان سهام ساده است. حقوق صاحبان سهام شامل سهام عادی و ممتاز شرکت به اضافه سود انباشته است. این سرمایه ی سرمایه گذاری شده در نظر گرفته می شود و در بخش حقوق صاحبان سهام ترازنامه ظاهر می گردد.

بسیاری از تحلیلگران جزء بدهی اجزای سرمایه را به عنوان بدهی بلندمدت ترازنامه تعریف می کنند. با این حال، این تعریف بسیار ساده است. در عوض، بخش بدهی اجزای سرمایه باید شامل وام‌های کوتاه‌مدت، بدهی بلندمدت و دو سوم (طبق یک قاعده سرانگشتی) مبلغ اصلی اجاره‌های عملیاتی و سهام ممتاز قابل بازخرید باشد.

هنگام تجزیه و تحلیل ترازنامه یک شرکت، سرمایه گذاران باتجربه از رقم کل بدهی به صورت جامع استفاده می کنند.

نسبت های اعمال شده به ساختار سرمایه

به طور کلی، تحلیلگران از سه نسبت برای ارزیابی قدرت اجزای سرمایه یک شرکت استفاده می کنند. دو مورد اول معیارهای رایج هستند: نسبت بدهی (کل بدهی به کل دارایی ها) و نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام (D/E) (کل بدهی به کل حقوق صاحبان سهام). با این حال، نسبت سومی وجود دارد که نسبت سرمایه است - (بدهی بلندمدت تقسیم بر مجموع بدهی بلندمدت و حقوق صاحبان سهام) - که بینش های کلیدی را در مورد وضعیت سرمایه یک شرکت ارائه می دهد.

با در نظر گرفتن تعریف نسبت بدهی، مقدار بالا برای این نسبت، نشان دهنده بدهی های بیشتر و حقوق صاحبان سهام کمتر است و بنابراین موقعیت اهرمی بیشتری را نشان می دهد. مشکل این اندازه گیری این است که دامنه آن بسیار گسترده است و به همه ی انواع بدهی وزن یکسانی می دهد.

همین انتقاد در مورد نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام نیز وجود دارد. بدهی های عملیاتی جاری و غیرجاری به ویژه تعهدات اخیر نشان دهنده تعهداتی است که برای همیشه با شرکت خواهد بود.

از سوی دیگر، نسبت سرمایه مؤلفه بدهی بلندمدت را با مؤلفه حقوق صاحبان سهام یک شرکت مقایسه می کند. بنابراین، تصویر واقعی تری را ارائه می دهد. این رقم به صورت درصد بیان می‌شود. مخرج این نسبت، دارای یک بخش حقوق صاحبان سهام است که همیشه مقدار بالاتر آن نسبت به بدهی مطلوب‌تر است.

رابطه بهینه بین بدهی و حقوق صاحبان سهام

متأسفانه، هیچ نسبت قطعی بدهی به حقوق صاحبان سهام وجود ندارد تا بتوان از آن به عنوان راهنما یا مرجع استفاده کرد. آنچه ترکیب سالم بدهی و حقوق صاحبان سهام را تعریف می کند، بر اساس نوع صنعت، خط کسب و کار و مرحله توسعه شرکت متفاوت است. با این حال، از آنجایی که سرمایه گذاران بهتر است پول خود را در شرکت هایی با ترازنامه قوی قرار دهند، منطقی است که ترازنامه بهینه به طور کلی باید سطوح پایین تر بدهی و سطوح بالاتری از حقوق صاحبان سهام را منعکس کند.

در امور مالی، بدهی نمونه کاملی از ضرب المثل شمشیر دو لبه است. استفاده هوشمندانه از اهرم (بدهی) خوب است و تعداد منابع مالی در دسترس یک شرکت برای رشد و توسعه را افزایش می دهد.

نکته: نه تنها بدهی بیش از حد باعث نگرانی است، بلکه بدهی بسیار کم نیز می تواند باعث نگرانی شود. این می تواند نشان دهنده این باشد که یک شرکت بیش از حد به سهام خود متکی است و به طور مؤثر از دارایی های خود استفاده نمی کند.

با استفاده از اهرم، فرض بر این است که شرکت می تواند از وجوه استقراضی بیش از آنچه که به عنوان هزینه بهره و کارمزد این وجوه پرداخت می کند، سود کسب کند. با این حال، برای حمل موفقیت آمیز مقدار زیادی تجزیه و تحلیل مالی چیست؟ از بدهی، یک شرکت باید سابقه ای قوی در انجام تعهدات مختلف وام های خود داشته باشد.

مشکل اهرم بیش از حد

شرکتی که دارای اهرم بسیار زیاد است (بدهی بیش از حد نسبت به حقوق صاحبان سهام) ممکن است متوجه شود که در نهایت طلبکارانش آزادی عمل او را محدود می کنند؛ یا ممکن است در نتیجه پرداخت هزینه های شدید بهره، کاهش سودآوری را تجربه کند. علاوه بر این، یک شرکت ممکن است در پرداخت بدهی های عملیاتی خود در دوره های شرایط نامطلوب اقتصادی دچار مشکل شود؛ یا اگر بخش تجاری به شدت رقابتی است، شرکت های دیگر می توانند از این مزیت که شرکت رقیب دارای بدهی زیادی می باشد، برای تصاحب سهم بیشتری از بازار بهره ببرند. البته، بدترین سناریو ممکن است این باشد که یک شرکت نیاز به اعلام ورشکستگی داشته باشد.

آژانس های رتبه بندی اعتباری

در بسیاری از کشورها منابع عالی وجود دارد که می توانند به تعیین اینکه آیا یک شرکت ممکن است بیش از حد اهرمی باشد یا خیر، کمک کنند. به عنوان مثالی از مؤسسات رتبه‌بندی اعتباری اولیه میتوان به Moody's، Standard & Poor's (S&P) و Fitch اشاره کرد. این نهادها ارزیابی‌های رسمی ریسک را از توانایی شرکت در بازپرداخت اصل و بهره تعهدات بدهی، عمدتاً روی اوراق قرضه و اوراق تجاری انجام می‌دهند.

رتبه‌بندی اعتباری یک شرکت از این آژانس‌ها باید در پاورقی‌های صورت‌های مالی آن ها نشان داده شود. بنابراین، به‌عنوان یک سرمایه‌گذار، باید مشاهده ی رتبه‌بندی با کیفیت بالا در مورد بدهی شرکت‌هایی که به عنوان فرصت‌های سرمایه‌گذاری در نظر می‌گیرید را به عنوان امتیاز مثبت حساب کنید. همچنین، اگر رتبه‌بندی ضعیفی را در شرکت‌هایی که در نظر دارید مشاهده کردید، باید در مورد آنها بیشتر محتاط باشید.

سخن پایانی

ساختار سرمایه یک شرکت ترکیبی از حقوق صاحبان سهام و بدهی در ترازنامه آن است. اگرچه هیچ سطح خاصی از هر یک وجود ندارد که تعیین کند یک شرکت سالم چیست، سطوح پایین تر بدهی و سطوح بالاتر حقوق صاحبان سهام ترجیح داده می شود. نسبت‌های مالی مختلف به تجزیه و تحلیل ساختار سرمایه یک شرکت کمک می‌کند و این امکان را برای سرمایه‌گذاران و تحلیلگران آسان می‌کند تا ببینند چگونه یک شرکت و وضعیت مالی آن در صنعت با همتایان خود مقایسه می‌شود. رتبه‌بندی‌های ارائه‌شده توسط آژانس‌های اعتباری همچنین به روشن کردن ساختار سرمایه یک شرکت کمک می‌کند.

تحلیل صورت های مالی چگونه انجام می‌شود؟

صورت‌های مالی سوابق مدونی هستند که اطلاعاتی در خصوص فعالیت‌های مالی و شرایط یک کسب‌‌وکار یا سازمان ارائه می‌دهند. هدف از تحلیل صورت های مالی، بررسی اطلاعات مالی سازمان به مختصرترین و شفاف‌ترین شکل ممکن برای اعضای داخلی و خارجی سازمان است. در ادامه به معرفی انواع صورت های مالی و نحوه‌ی تحلیل آنها می‌پردازیم. با ما همرا باشید.

انواع صورت‌های مالی

صورت‌های مالی مجموعه گزارش‌هایی هستند که به تشریح نتایج مالی، شرایط مالی و جریانات نقدی یک سازمان می‌پردازند. یک کسب‌وکار برای مستندسازی نتایج ماهانه و بررسی وضعیت مالی و عملیاتی به این صورت‌های مالی نیاز دارد. تهیه‌ی این صورت‌های مالی به‌تنهایی فایده‌ی چندانی ندارد و باید بتوان آنها را به‌درستی تجزیه‌وتحلیل کرد. به همین دلیل بسیاری از کسب‌وکارها این تحلیل‌ها را به کمک مشاوره مالی تحلیلگران حرفه‌ای انجام می‌دهند. تحلیلگران مالی با تکیه بر داده‌های مالی و عملیاتی شرکت به تحلیل عملکرد، پیش‌بینی و جهت‌گیری آینده‌ی قیمت سهام شرکت می‌پردازند. همچنین بسیاری از کسب‌وکارها باید این صورت‌های مالی را به‌عنوان گزارش به سرمایه‌گذاران یا مؤسسات وام‌دهنده ارائه کنند. به کمک صورت‌های مالی می‌توان:

• توانایی‌های کسب‌وکار برای ایجاد نقدینگی و منابع و مصارف آن را تعیین کرد؛
• توانمندی کسب‌وکار در پرداخت بدهی‌ها را تعیین کرد؛
• نسبت‌های مالی لازم برای تحلیل عملکرد کسب‌وکار را محاسبه کرد؛
• جزئیات تراکنش‌های خاص کسب‌وکار را بررسی کرد.

مهم‌ترین صورت‌های مالی عبارتند از صورت سود و زیان، ترازنامه و صورت جریان وجوه نقد که در ادامه به توضیح آنها می‌پردازیم.

ترازنامه

ترازنامه تصویری لحظه‌ای از دارایی‌ها، بدهی‌ها و حقوق صاحبان سهم است. تاریخِ قرارگرفته در بالای ترازنامه برای ما مشخص می‌کند که این عکس لحظه‌ای از سازمان، چه زمانی ثبت شده است که البته معمولا پایان سال مالی است. معادله‌ی ترازنامه که با نام معادله حسابداری نیز شناخته می‌شود برابر است با:

دارایی‌ها= بدهی‌ها+حقوق صاحبان سهام

ترازنامه «چگونگی تأمین مالی» چه از طریق بدهی و چه از طریق حقوق صاحبان سهام را شناسایی می‌کند. دارایی‌ها در ترازنامه به ترتیب نقدینگی فهرست می‌شوند و بدهی‌ها براساس موعد پرداخت مرتب می‌شوند. انتظار می‌رود بدهی‌های کوتاه‌مدت یا جاری در طی یک سال تسویه شوند در حالی که بدهی‌های بلندمدت یا غیرجاری دیونی هستند که انتظار می‌رود بازپرداخت‌شان بیش از یک سال طول بکشد.

نمونه‌ای از ترازنامه (برگرفته از کتاب مدیریت مالی دکتر تهرانی) را در جدول زیر مشاهده می‌کنید:

صورت سود و زیان

برخلاف ترازنامه، صورت‌های سود و زیان برای یک بازه‌ی زمانی مشخص صادر می‌شوند. این بازه‌ی زمانی بسته به نیاز شما مشخص می‌شود و می‌تواند از یک روز تا چند ماه یا چند سال را در بگیرد. اما معمولا به‌صورت سه ماهه، شش ماهه و یک ساله تنظیم و ارائه می‌شود. صورت سود و زیان، یک بررسی اجمالی از عایدی‌ها، هزینه‌ها، درآمد خالص و سود هر سهم به دست می‌دهد. این صورت معمولا داده‌های ۲ تا ۳ سال را برای مقایسه گردآوری می‌کند.

نمونه‌ای از صورت سود و زیان (برگرفته از کتاب مدیریت مالی دکتر تهرانی) را در جدول زیر مشاهده می‌کنید:

صورت جریان وجوه نقد

صورت جریان وجوه نقد حاصل تلفیق ترازنامه و صورت سود و زیان است. بنابر یک قرار حسابداری، درآمد خالص را می‌توان از هم‌ترازی با جریان نقدی خارج کرد. این صورت مالی، صورت سود و زیان را با ترازنامه در سه فعالیت عمده‌ی کسب و کار اعم از فعالیت‌های عملیاتی، سرمایه‌گذاری و تأمین مالی وفق می‌دهد. فعالیت‌های عملیاتی شامل جریان‌های نقدی حاصل از عملیات‌ منظم کسب‌وکار می‌شود. فعالیت‌های سرمایه‌گذاری عبارت است از جریان‌های نقدی حاصل از اکتساب و انتقال دارایی‌هایی از قبیل ملک و تجهیزات. فعالیت‌های تأمین مالی نیز دربرگیرنده‌ی جریان‌های نقدی حاصل از بدهی و سرمایه‌گذاری سهام است.

نمونه‌ای از صورت جریان وجوه نقد (برگرفته از کتاب مدیریت مالی دکتر تهرانی) را در جدول زیر مشاهده می‌کنید:

نحوه‌ی تحلیل صورت های مالی

هدف از تجزیه و تحلیل صورت‌های مالی ارزیابی عملکرد گذشته، جاری و آینده و اطمینان از میزان سلامت مالی سازمان است. به‌عنوان مثال سرمایه‌گذاران، ذی‌نفعان و مدیران مایلند بدانند که شرکت با درآمد فعلی خود چگونه می‌تواند بدهی‌هایش را تسویه کند. تحلیلگران این کار را با تقسیم «بدهی‌های حاصل از ترازنامه» بر «درآمد خالص حاصل از صورت سود و زیان» به‌دست می‌آورند. همین‌طور، بازگشت دارایی و بازگشت سرمایه، و درآمد خالص برگرفته از صورت سود و زیان را با دارایی‌ها و حقوق صاحبان سهام حاصل از ترازنامه مقایسه می‌کنند.

تجزیه و تحلیل صورت‌های مالی یک شرکت در بردارنده‌ی ارزیابی سه ویژگی است: نقدینگی، سودآوری و توانایی پرداخت بدهی‌ها.

یک اعتباردهنده (بستانکار) کوتاه‌مدت، برای مثال بانک، قبل از همه به نقدینگی شرکت (توانایی وام‌گیرنده برای پرداخت تعهدات شرکت در سررسید) توجه دارد. نقدینگی متقاضی وام، یک عامل بسیار بااهمیت در ارزیابی توانایی بازپرداخت وام محسوب می‌شود. یک بستانکار بلندمدت، برای مثال، دارنده‌ی اوراق مشارکت شرکت، بر معیارهای سودآوری و توانایی پرداخت بدهی توجه دارد. این دو دسته از معیارها، توانایی شرکت را برای ادامه‌ی حیات در بلندمدت نشان می‌دهند. بستانکاران بلندمدت، این معیارها را از طریق اندازه‌گیری مقدار بدهی در ساختار سرمایه‌ی شرکت و توانایی شرکت در پرداخت بهره، به‌دست می‌آورند. به صورت مشابه، سهامداران به توانایی پرداخت بدهی و سودآوری شرکت توجه دارند. این گروه، امکان پرداخت سود سهام توسط شرکت و رشد احتمالی قیمت سهام را ارزیابی می‌کنند.

در ادامه چند تکنیک پرکاربرد برای تحلیل صورت های مالی را با هم مرور می‌کنیم.

۱. تجزیه و تحلیل افقی

تجزیه و تحلیل افقی که تحلیل روند نیز نامیده می‌شود، تکنیکی برای ارزیابی مجموعه‌ای از اطلاعات مالی در طی یک دوره‌‌ی زمانی است؛ به طوری که تغییرات هر مؤلفه به‌صورت جداگانه در بازه‌های زمانی مشخص نسبت به همان مؤلفه در زمان مبنا بررسی می‌شود. این تغییر ممکن است در قالب مبلغ یا درصد بیان شود. برای مثال، آخرین ارقام فروش خالص شرکت ایران خودرو به‌صورت زیر است:

اگر فرض شود سال ۱۳۸۷، سال مبناست می‌توان درصد افزایش یا کاهش خالص در دیگر سال‌ها را نسبت به سال مبنا اینگونه بیان کرد:

مبلغ سال مبنا/(مبلغ سال مبنا – مبلغ سال جاری)= تغییر نسبت به سال مبنا

برای مثال، می‌توان بیان کرد که فروش خالص شرکت ایران خودرو در سال ۱۳۸۸ نسبت به سال ۱۳۸۷ تقریبا ۶ درصد افزایش داشته است. به‌صورت مشابه می‌توان گفت فروش خالص از سال ۱۳۸۷ تا سال ۱۳۸۹ تقریبا ۷/۵ درصد افزایش داشته است.

۲. تجزیه و تحلیل عمودی

تجزیه و تحلیل عمودی که همچنین تجزیه و تحلیل هم‌اندازه نیز نامیده می‌شود، تکنیکی است که هر قلم از صورت‌های مالی را در قالب درصدی از یک مبلغ مبنا بیان می‌کند. معمولا در ترازنامه مبلغ مبنا برابر با کل دارایی‌ها و در صورت سود و زیان مبلغ مبنا برابر با کل درآمد فروش است. مثلا اطلاعات مالی زیر را در نظر بگیرید:

در این نمونه فرمول مورد استفاده برابر است با دارایی‌های جاری تقسیم بر کل دارایی‌ها و دارایی‌های ثابت تقسیم بر کل دارایی‌ها. در نتیجه با محاسبه بر اساس این فرمول می‌توان بیان کرد دارایی‌های جاری، ۲۲٪ کل دارایی‌هاست یا دارایی‌های خالص ۸۶٪ کل دارایی‌هاست.

۳. تجزیه و تحلیل نسبت‌ها

نسبت‌های مالی در حقیقت رابطه بین اقلام منتخب داده‌های هریک از صورت‌های مالی را بیان می‌کند. این رابطه در قالب درصد، نرخ یا یک تناسب ساده بیان می‌شود. این نسبت‌ها می‌توانند سرنخ‌هایی درباره‌ی وضعیت یک شرکت فراهم آورند در حالی که درک این شرایط از طریق مشاهده‌ی اقلام مجزای صورت‌های مالی امکان‌پذیر نیست.

طبقه‌بندی‌ نسبت‌های مالی عبارتند از:

• نسبت‌های نقدینگی: توانایی کوتاه‌مدت شرکت در ایفای تعهدات خود در سررسید و برطرف ساختن نیازهای غیرمنتظره به وجه نقد؛
• نسبت‌های سودآوری: سود یا موفقیت عملیاتی شرکت برای یک دوره‌ی زمانی معین؛
• نسبت‌های توانایی پرداخت بدهی‌ها: توانایی ادامه‌ی حیات شرکت برای دوره‌های زمانی بلندمدت.

اما تحلیل یک نسبت به‌تنهایی کارساز نیست. بنابراین، اغلب یکی از مقایسه‌های زیر نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد:

• مقایسه‌های درون شرکت؛
• مقایسه‌های مبتنی بر میانگین صنعت؛
• مقایسه‌های بین شرکتی.

تحلیل افقی اساسا به‌منظور مقایسه‌های درون‌شرکتی استفاده می‌شود. دو ویژگی صورت‌های مالی منتشر شده، این نوع مقایسه‌ها را تسهیل می‌کند: نخست، تمامی صورت‌های مالی اساسی، داده‌های مالی را به‌صورت مقایسه‌ای و حداقل برای دو سال ارائه می‌دهند. دوم، خلاصه‌ای از برخی اطلاعات مالی برای مجموعه‌های زمانی پنج تا ده ساله ارائه می‌شوند. تحلیل عمودی در هر دو مقایسه‌های درون شرکتی و بین شرکتی مورد استفاده قرار می‌گیرند. تحلیل نسبت‌ها در هر سه نوع مقایسه، استفاده می‌شوند.

راه‌حلی ساده برای تنظیم و تحلیل صورت های مالی

از آنجایی که تنظیم و تحلیل این نوع گزارش‌های مالی نیازمند تجربه و اشراف کامل به اصول مالی و حسابداری است، اکثر کسب‌وکارهای کوچک و متوسط این کار را به یک مؤسسه‌ی ارائه‌دهنده خدمات مالی مانند تدبیرحساب، می‌سپارند. کارشناسان خبره و حرفه‌ای این مؤسسه، با ارائه‌ی خدمات حسابداری، مالی و مالیاتی، می‌توانند شما را در تهیه و تحلیل انواع گزارش‌ها و صورت‌های مالی همراهی کنند، به طوری که متناسب با شرایط صنعت و کسب‌وکارتان بتوانید بهترین تصمیم‌ها را بگیرید. همچنین می‌توانید از مشاوره مالیاتی متخصصان این مؤسسه کمک بگیرید تا با پرداخت حداقل مالیات ممکن، در مسیر امن مالیاتی حرکت کنید.

برای آشنایی بیشتر با تدبیرحساب و دریافت مشاوره‌ی مالی، کافی است روی لینک زیر کلیک کنید.

هشدار! این مطلب صرفا برای آشنایی شما با کسب‌وکار مهمان منتشر شده است و سایت چطور هیچ مسئولیتی را در رابطه با آن نمی‌پذیرد. اطلاعات بیشتر