اوراقی که سود تضمین شده دارند/ اوراق مشارکت را بیشتر بشناسید
بانک اول - کارشناس بازار سرمایه گفت: اوراق مشارکت ابزار مالی برای جلب مشارکت مردم در تأمین مالی طرحهای عمرانی، زیربنایی دولتی و طرحهای سودآور تولیدی هستند.
به اشتراک بگذارید:
به گزارش بانک اول مصطفی صفاری نحوه خرید اوراق مشارکت کارشناس بازار سرمایه، در پاسخ به این پرسش که، اوراق مشارکت در بازار سرمایه چیست؟، اظهار کرد: اوراق مشارکت، نوعی از اوراق بهادار است که توسط دولت، شهرداری، شرکتهای دولتی و خصوصی، برای تأمین اعتبار طرحهای عمرانی یا زیرساختی در کشور، منتشر میشوند.
او ادامه داد: اوراق مشارکت، اوراق بهاداری هستند که با مجوز بانک مرکزی برای تأمین بخشی از منابع مالی مورد نیاز، طرحهای سودآور تولیدی و خدماتی در چارچوب عقد مشارکت مدنی، منتشر میشوند، بر این اساس در هر برگه مشارکت، میزان سهم دارنده آن مشخص شده است.
او بیان کرد: به اوراق مشارکت سود ثابتی به طور علیالحساب تعلق میگیرد که در مقاطعی از سال پرداخت میشود. سود قطعی اوراق هم، در سررسید و از محل سود طرح مورد مشارکت و به تناسب قیمت اسمی و مدت زمان سرمایهگذاری در اوراق، تعیین و به دارندگان اوراق مشارکت پرداخت میشود.
کارشناس بازار سرمایه افزود: اگر سود طرح، کمتر از سود علیالحساب پرداخت شده، باشد یا طرح زیاندِه باشد، دستگاه صادرکننده اوراق مسئول آن است و سود علیالحساب پرداخت شده، قابل تعدیل یا استرداد نیست. صادرکنندگان اوراق، متعهد پرداخت سود علیالحساب در موعد مقرر و بازپرداخت اصل مبلغ اوراق در سررسید و سود قطعی آن در فاصله زمانی پنج ماه بعد از سررسید هستند.
او تصریح کرد: این تعهدات، در مورد اوراق مشارکت طرحهای عمرانی اعم از آنکه دولت و یا یکی از دستگاههای اجرایی مجری آن باشند، توسط دولت تعهد و تضمین میشود و در مورد اوراق مشارکت منتشر شده توسط دستگاههای عمومی (به استثنای طرحهای عمرانی) یا خصوصی، شخص حقوقی دیگری با عنوان ضامن، تعهدات ناشر را تضمین میکند. در مورد اوراق مشارکت بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، این بانک پرداخت اصل و سودهای متعلقه را در سررسیدهای مقرر، از طریق بانکهای عامل تضمین میکند.
صفاری در خصوص نحوه خرید اوراق مشارکت گفت: ناشران بورسی و غیر بورسی موظف هستند، یک بانک را بهعنوان بانک عامل معرفی کنند تا سرمایهگذاران از طریق آن بانک اقدام به خرید اوراق کرده و سودهای دورهای و اصل سرمایه در پایان دوره را نیز از همان بانک دریافت کنند. طی چند سال اخیر مبلغ ۱۰۰ هزار تومان بهعنوان مبلغ اسمی اوراق مشارکت شناساییشده است و عموماً شما بهعنوان یک سرمایهگذار باید حداقل ۱۰ ورقه معادل یک میلیون تومان را خریداری کنند تا اوراق به فرد واگذار شود.
کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به این پرسش که، اوراق مشارکت دارای چه ویژگیهایی است؟، اظهار کرد: اوراق مشارکت، با نام یا بینام است، اوراق بانام تنها به نام دارنده آن است و حتی در صورت سرقت یا مفقودی ورقه امکان فروش و بهرهمندی از مزایا وجود ندارد؛ اما اوراق بی نام، در حقیقت در وجه حامل است. ویژگی دیگر اوراق مشارکت این است که قیمت اسمی مشخصی دارد و سررسید آن مشخص است و به عبارتی مدت معین دارد.
او بیان کرد: بازپرداخت اصل اوراق در سررسید و پرداخت سود علیالحساب آن در مقاطع معین توسط ناشر، تضمین شده است، خرید و فروش اوراق از طریق شعب منتخب بانک عامل یا از طریق بورس اوراق بهادار (در صورت پذیرش) مجاز است، دارندگان اوراق به نسبت قیمت اسمی و مدت زمان مشارکت در سود حاصل از اجرای طرحهای مربوط، سهیم هستند.
صفاری افزود: هر ورقه نشاندهنده میزان قدرالسهم دارنده آن نحوه خرید اوراق مشارکت در طرح مورد سرمایهگذاری است، با فروش اوراق مشارکت رابطه وکیل و موکل بین ناشر و خریدار اوراق محقق میشود، اوراق مشارکت به عنوان وثیقه طرفهای معامله در قراردادهای مربوط به وزارتخانهها، مؤسسات و شرکتهای دولتی، شهرداریها و سایر دستگاههای اجرایی پذیرفته میشوند.
کارشناس بازار سرمایه در خصوص مقررات موجود در اوراق مشارکت گفت: اوراق مشارکت ابزار مالی برای جذب پساندازها و تجهیز منابع مالی و جلب مشارکت مردم در تأمین مالی طرحهای عمرانی و زیربنایی دولتی و طرحهای سودآور تولیدی، ساختمانی و خدماتی شرکتهای دولتی شهرداریها و مؤسسات و نهادهای عمومی، غیردولتی و شرکتهای وابسته به آنها و همچنین شرکتهای سهامی عام، خاص و شرکتهای تعاونی تولیدی هستند.
او بیان کرد: با توجه به سازوکار انتشار اوراق مشارکت، خرید اوراق مشارکت یک سرمایهگذاری بدون ریسک است و میتواند بهعنوان یک سرمایهگذاری ایمن آن را در پرتفوی سرمایهگذاری خود قرار دهد، زیرا، نسبت به بانک سود مناسبتری را محقق میکند.
صفاری در پایان گفت: همچنین از دید شرکتی، نیز این شیوه تأمین مالی مناسب ارزیابی میشود؛ زیرا حکم وام بلندمدتی را دارد که تنها بایستی بهره وام را طی عمر اوراق پرداخت کرد و این دریچه منابع مالی مناسبی را جهت توسعه فعالیت فراهم میکند./باشگاه خبرنگاران جوان
چقدر در مورد اوراق مشارکت اطلاع دارید؟
اوراق مشارکت چه نوع اوراق بهاداری هستند؟
اوراق مشارکت، اوراق بهاداری از نوع بدهی هستند که اساساً به شکل وام از طرف سرمایه گذاران به ناشر یا توزیع کننده آن پرداخت میشود. اوراق مشارکت بهوسیله دولت، شهرداریها، شرکت های سهامی و مؤسسات بزرگی نظیر دانشگاهها منتشر و توزیع میشود تا منابع حاصل از فروش اوراق مشارکت برای هزینه های عملیاتی، مصارف سرمایه ای و سایر سرمایه گذاری ها مورداستفاده قرار گیرد. وقتی شما در اوراق مشارکت سرمایه گذاری میکنید، پول خود را به ناشر اوراق قرض میدهید و در عوض یک پرداخت ثابت منظم بر اساس یک نرخ سود علیالحساب (بهره) به صورت ماهیانه یا سه ماه یکبار دریافت میکنید تا زمانی که اوراق مشارکت به سررسید خود برسد. در تاریخ سررسید سود حاصل از پروژه که منابع مالی با هدف تأمین مالی آن پروژه جمعآوری شد محاسبه میشود و چنانچه سود حاصلی بیشتر از سود علیالحساب باشد، مابهالتفاوت به همراه سرمایه گذاری اولیه، به سرمایه گذار عودت داده میشود.
به اوراق مشارکت سرمایه گذاری های با “درآمد ثابت” هم میگویند، چون ارزش اوراق مشارکت بر اساس نرخ های سود و ارزش اسمی اوراق (اگر تا سررسید نگهداری شوند) تعیین میشود. اوراق مشارکت میتواند با سررسید متنوعی عرضه شوند و معمولاً به دستههای کوتاه (۱ تا ۳ سال)، متوسط (۳ تا ۱۰ سال) و بلند (۱۰ سال و یا بیشتر) تقسیم میشوند.
به لحاظ علمی نرخ سود اوراق با درآمد ثابت تابعی از دو عامل است:
اول- نرخ سود غالب بازار برای یک سررسید معین: هرچه سررسید اوراق با درآمد ثابت بیشتر باشد، سرمایه گذاران بیشتری خواهان قرض دادن پولشان میشوند. پس اوراق ۳ ساله معمولاً نرخ سود کمتری از اوراق ۱۰ ساله خواهند داشت و اوراق ۳۰ ساله هم معمولاً از بالاترین نرخ بهره برخوردار خواهند بود. بااینحال در اقتصاد اسلامی به دلیل ربوی بودن نرخ بهره ثابت، از مفهوم و سازوکار نرخ سود علیالحساب استفاده میشود که نرخ واقعی سود بعد از فرارسیدن سررسید اوراق مجدداً محاسبه شده و اعلام میشود.
دوم- ارزش و اعتبار کیفی شرکت ناشر: هرچه ارزش و اعتبار توزیع کننده اوراق قویتر باشد، ممکن است نرخ سود کمتر باشد. اعتبار بهتر بدین معنی است که ریسک نکول و ورشکستگی کمتر بوده و درنتیجه سود اوراق کاهش بیابد و برعکس.
در کشورهای دیگر از اوراق قرضه استفاده میشود. معروفترین این اوراق، اوراق قرضه دولتی ایالاتمتحده آمریکاست که به آن “خزانه” هم میگویند. این اوراق دارای اعتبار بالایی بوده و درنتیجه دارای کمترین نرخ سود در بین همهی انواع اوراق قرضه است. اوراق قرضه شرکتی معمولاً نرخ سود بالاتری بسته به رتبه بندی اعتباری مخصوص به خودشان خواهند داشت. در کشور آمریکا رتبه بندی اعتبار بهوسیله آژانسهای رتبه بندی نظیر S&P 500، Moody’s و Fitch تعیین میشود.
در ایران اوراق مشارکت معمولاً توسط دولت، وزارتخانهها و شهرداریها منتشر میشوند و ضمانت بانک مرکزی و نهادهای اقتصادی دولتی را به همراه دارند. به همین دلیل ریسک اعتباری همه این اوراق یکسان است.
چرا آگاهی در مورد اوراق مشارکت اهمیت دارد؟
اوراق مشارکت یکی از مهمترین انواع مختلف دارایی ها به حساب میآید و میتواند متنوع سازی بیشتری برای سرمایه گذاران در یک فرآیند تخصیص دارایی فراهم کند. اگرچه اوراق مشارکت عموماً بهعنوان گزینهای با ریسک کمتر نسبت به سهام در نظر گرفته میشود، اما بهطور کامل هم عاری از ریسک نیست. این اوراق در معرض ریسک نرخ بهره قرار دارد. به این معنی که ممکن است بعد از سرمایه گذاری در اوراقی که نرخ بهره ۲۰ درصدی دارد، اوراق جدیدی با همان شرایط اوراق قبلی منتشر و توزیع شود که نرخ بهره ۲۲ درصدی به سرمایه گذاران میدهد.
چه تصمیمی در مورد اوراق بگیریم؟
اضافه کردن اوراق مشارکت را بهعنوان بخشی از استراتژی متنوع سازی سبد سهام در سرمایه گذاری خصوصاً برای اهداف کوتاه مدت، نظیر اهدافی که میخواهید در طول سه سال آینده به آنها دست یابید، در نظر بگیرید. همچنین برای افق های سرمایه گذاری بلندمدت تر میتوانید از اوراق مشارکت بهعنوان منبعی برای متنوع سازی کلی استفاده کنید.
سرمایه گذارانی که به دنبال سودهای مطمئنتری هستند میتوانند در صندوقهای سرمایه گذاری با درآمد ثابت سرمایه گذاری کنند. چراکه این صندوقها بهخوبی متنوع سازی شدهاند و ریسک سرمایه گذاری در اوراق مشارکت را به حداقل ممکن کاهش میدهند.
(پایان درس چهاردهم دوره آموزشی مفاهیم سرمایه گذاری)
اگر سؤال یا نظری دارید لطفاً در بخش نظرات مطرح کنید. همینطور با اشتراکگذاری این مقاله در شبکههای اجتماعی شما هم در توسعه دانش مالی و سرمایه گذاری شریک شوید
نحوه خرید اوراق مشارکت
021-28422720 همین حالا تماس بگیرید
اوراق مشارکت
اولین تعریفی که از اوراق مشارکت بشکل قانونی شد در تبصره 85 قانون برنامه دوم توسعه مصوب 20/9/1373 صورت گرفت که مطابق با آن، وزارت مسکن و شهر سازی مجوز صدور اوراق مشارکت را دریافت نمود. قسمت دوم همین تبصره مقرر میدارد که: « اوراق مشارکت به عنوان اوراق بهادار، به قیمت اسمی مشخص منتشر میشود و به سرمایه گذارانی که قصد مشارکت در اجرای طرحهای زیربنایی، تولیدی و ساختمانی را داشته باشند، فروخته میگردد. کسانی که این اوراق را خریداری مینماید، به نسبت قیمت اسمی در سود حاصل از اجرای طرحهای مزبور شریک خواهند بود.»
از مجموع متون قانونی و آیین نامه در رابطه با اوراق مشارکت نکات زیر مشهود است:
- می توانند با نام یا بی نام باشند؛
- نوعی اوراق بهادار محسوب میشوند؛
- با قیمت اسمی تعیین شده منتشر میشوند؛
- متضمن حق صاحب ورقه به قسمتی از سودی هستند که از پروژه اجرایی ناشر (دولت یا شرکت سهامی) حاصل میگردد.
تاریخچه اوراق مشارکت در ایران
در شهریور سال 1362، پس از انقلاب اسلامی و تصویب قانون بانکداری بدون ربا، عملیات بانکداری متعارف به جهت ربوی بودن غیر شرعی و ممنوع اعلام گردید. به تبع این امر، سایر ابزارهای مالی ربوی نیز ممنوع اعلام گردید که یکی از آنها اوراق قرضه بود. با ممنوعیت انتشار و فروش اوراق قرضه یک خلا در بازار اوراق بهادار بوجود آمد و نیاز به ابزارهای تامین مالی طرحها احساس میشد. به دنبال این امر کارشناسان فقهی و مالی به فکر طراحی ابزار جدیدی افتادند و بانکداری اسلامی را پیشنهاد دادند که به طراحی و انتشار اولین اوراق مشارکت در سال 1373 منتهی شد. اگر چه این اوراق از جهت نوع رابطه حقوقی و تعیین سود با اوراق قرضه متفاوت است اما از نظر تامین مالی طرحهای اقتصادی و پرداخت سود به صاحبان اوراق و قابلیت فروش در بازار ثانوی جایگزین مناسبی برای اوراق قرضه به شمار میروند.
تعریف اوراق مشارکت
در یک تعریف مجمع از اوراق مشارکت میتوان گفت اوراق بهادار با نام یا بینامی که مطابق با ماده 2 قانون و ماده 1 آییننامه، نحوه انتشار آنها با مجوز قانون خاص یا مجوز بانک مرکزی، برای تامین بخشی از منابع مالی مورد نیاز جهت ایجاد، تکمیل و توسعه طرحهای سودآور تولیدی، شرکتهای دولتی، شهرداریها و موسسات و نهادهای عمومی غیردولتی، موسسات عامالمنفعه و شرکتهای وابسته به دستگاههای مذکور، ساختمانی و خدماتی شامل منابع مالی لازم برای تهیه مواد اولیه مورد نیاز واحدهای تولیدی توسط دولت، شرکتهای سهامی عام و خاص و شرکتهای تعاونی انتشار مییابد و به سرمایهگذارانی که قصد مشارکت در اجرای طرحهای یاد شده را دارند، از طریق عرضه عمومی واگذار میشود.
شرایط و مقررات عمومی اوراق مشارکت
- بانک ملی بازپرداخت اصل وجه اوراق مشارکت و سود علیالحساب را با اعلام قبلی ضمانت میکند.
- متقاضیان میتوانند اوراق مشارکت خود را از طریق برگ درخواست نمونه 361، در نزد بانک ملی گذاشته تا از بابت نگهداری این اوراق سالانه طبق تعرفه حق الزحمه خود را دریافت نماید.
- متقاضیان اوراق مشارکت، براساس کوپنهای دریافتی در سررسیدها را با مراجعه به بانک، سود علیالحساب خود را دریافت مینمایند. متقاضیانی که اوراق مشارکت آنها نزد بانک بشکل عاریتی نگهداری میگردد، از طریق معرفی شماره حساب، سود مشخص به حساب آنها واریز میشود.
- خرید و فروش اوراق به طور مستقیم از طریق شعب منتخب بانک عامل یا در صورت فراهم شدن شرایط، از طریق بورس اوراق بهادار صورت میگیرد.
- صاحبان اوراق مشارکت به نسبت قیمت اسمی و مدت زمان مشارکت در سود حاصل از اجرای طرحهای مربوط سهم خواهند داشت.
- هر یک از اوراق مشارکت، بیانگر میزان سهم صاحب آن در مشارکت میباشد.
- با فروش اوراق مشارکت رابطه وکیل و موکل بین ناشر و خریدار اوراق تحقق مییابد.
- اوراق مشارکت به عنوان وثیقه طرفهای معامله در قراردادهای مربوطه به موسسات، وزارتخانهها و شرکتهای دولتی، شهرداریها و سایر دستگاههای اجرایی انجام میشود.
- سود قطعی اوراق مشارکت پس از سررسید و تایید صورتهای مالی، محاسبه میشود و ما به التفاوت آن با سودهای علیالحساب به دارنده اوراق پرداخت میگردد.
مدارک مورد نیاز و مراحل انجام کار برای اخذ اوراق مشارکت
- تکمیل فرم درخواست خرید اوراق مشارکت
- اخذ اوراق مشارکت و کوپنهای سود مربوطه
- پرداخت وجه مورد نیاز جهت خرید اوراق مشارکت
نحوه انتشار اوراق مشارکت
اوراق مشارکت به دو صورت منتشر میشود:
روش اول: ابتدا بخشی از سرمایه مورد نیاز تاسیس یک بنگاه اقتصادی توسط ناشر اوراق مشارکت تامین میشود و بخش دیگر سرمایه از طریق واگذاری اوراق مشارکت تامین میگردد. صاحبان اوراق مشارکت در واقع بصورت مشاع به همراه ناشر اوراق به تناسب سرمایه شان مالک بنگاه و فعالیت هستند و به تبع آن در سود حاصل نیز سهم دارند.
روش دوم: ناشر اوراق تنها به مدیریت پروژه و فعالیت اقتصادی میپردازد و همه سرمایه مورد نیاز شرکت را از طریق نشر اوراق تامین مینماید. در این روش ناشر، وکیل صاحبان اوراق مشارکت محسوب میشود که به نحو مشاع مالک اصل فعالیت و سود آن است و ناشر به عنوان وکیل، حق مدیریت دارد.
ارکان اوراق مشارکت
1- ناشر
طبق قانون و آئین نامه اجرائی، شهرداریها، موسسات و نهادهای عمومی، وزارتخانهها، شرکتهای دولتی، موسسات عام المنفعه، شرکتهای سهامی عام و خاص و شرکتهای تعاونی به موجب قانون با مجوز بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، میتوانند برای انتشار اوراق مشارکت اقدام کنند.
انتشار اوراق مشارکت از طرف دولت، صرفاً برای تامین منابع مالی مورد نیاز جهت اجرای طرحهای عمرانی انتفاعی دولت موضوع ماده 1 به میزانی که در قوانین بودجه سالانه کل کشور پیش بینی میشود، مجاز خواهد بود.
3- سرمایه، سود و زیان
منابع حاصل از فروش اوراق مشارکت به عنوان سرمایه نقدی طرح محسوب میشود که براساس ماده 10، هر نوع تصرف در وجوه حاصل از واگذاری اوراق مشارکت در غیر اجرای طرحهای مربوط، در حکم تصرف در وجوه و اموال عمومی خواهد بود.
مطابق با ماده آئین نامه اجرائی، تضمین بازپرداخت اصل و سود علی الحساب و سود تحقق یافته اوراق مشارکت توسط وزارت امور اقتصادی و دارایی از محل اعتبارات ردیفهای خاصی که توسط سازمان برنامه و بودجه به همین منظور در قوانین بودجه سالانه کل کشور پیش بینی میشود، صورت میگیرد.
4- عامل یا کارگزار
کارگزار بانکی کسی است که از طرف ناشر اقدام به عرضه اوراق برای واگذاری نموده است و مسئولیتهایی همچون پرداخت سود علی الحساب، سود قطعی و باز پرداخت اصل مبلغ اوراق مشارکت در سررسید را بر عهده دارد و طبق ماده 5 قانون، اگر ناشر در سر رسیدهای مقرر به تعهدات خود بی توجه باشد، بانک عامل میتواند با استفاده از تضمینهای پیش بینی شده خود این امر را بر عهده بگیرد.
5- امین
امین میتواند در قالب شخصیت حقیقی یا حقوقی باشد که از سوی بانک مرکزی مشخص میشود و منافع صاحبان اوراق مشارکت را از نقطه نظر نحوه مصرف وجوه، نحوه نگهداری حسابها و صورتهای مالی و عملکرد اجرایی طرح، حفظ میکند.
اوراق مشارکت چیست و چگونه اوراق مشارکت بخریم؟
در بورس و اوراق بهادار علاوه بر معاملات سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس و فرابورس تهران، اوراقی با نام اوراق مشارکت نیز خرید و فروش میشوند. برای هر سرمایه گذار و سهامدار مبتدی یا با سابقه ممکن است سوالات و ابهاماتی در زمینه اوراق مشارکت ایجاد شود. تیم آموزشی کالج تی بورس علاوه بر تهیه مقالات آموزش بورس ، در این مقاله تلاش شده است تا آنچه فعالین بازار در مورد اوراق مشارکت نیاز دارند، به طور مختصر بررسی و توضیح داده شود.
اوراق مشارکت چیست و انواع آن؟
درنظر بگیرید یک شرکت تولیدی برای راه اندازی و ایجاد خط تولید جدید، به ۱۰۰ میلیارد تومان سرمایه و تامین مالی جدید نیاز دارد و طبق کارشناسی های انجام شده، درصورت راه اندازی این خط تولید، سرمایه ای که صرف شده ظرف مدت ۵ سال پس از راه اندازی، از طریق فروش محصولات جدید جبران میشود.
درآمد و سودآوری شرکت طی این ۵ سال، سالانه ۳۰ تا ۴۰ درصد افزایش خواهد یافت (به عبارت دیگر طرح دارای توجیه اقتصادی میباشد) به این ترتیب شرکت تولیدی با فروش اوراق مشارکت به سرمایه گذاران، منابع مالی موردنیاز خود را از آنها تامین کرده و سرمایه گذاران نیز در این مشارکت به نسبت سرمایه خود، در منافع حاصل از راه اندازی خط تولید جدید شریک خواهند بود.
دارندگان اوراق مشارکت اطمینان دارند که سود مشخص و تضمین شدهای را به عنوان سودعلی الحساب، در فواصل زمانی معین و مشخص (یکماهه،سهماهه و…) دریافت میکنند.
طبق ماده ۲ قانون انتشار اوراق مشارکت مصوب ۳۰/۰۶/۱۳۷۶ مجلس شورای اسلامی و ماده ۱ آیین نامه اجرایی قانون نحوه انتشار اوراق مشارکت مصوب ۱۸/۰۵/۱۳۷۷ هیئت وزیران، اوراق مشارکت چنین معرفی شده است:
اوراق مشارکت در واقع اوراق بهادار با نام یا بی نامی است که به موجب قانون یا مجوز بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به قیمت اسمی مشخص برای مدت معین و برای تامین بخشی از منابع مالی مورد نیاز طرح های عمرانی-اقتصادی دولت مندرج در قوانین بودجه سالانه کشور، منتشر میشود.
یا برای تامین منابع مالی لازم برای تهیه مواد اولیه مورد نیاز واحد های تولیدی توسط دولت، شرکت های دولتی، شهرداری ها و موسسات عامالمنفعه و شرکت های وابسته به دستگاه های مذکور، شرکت های سهامی عام و خاص و شرکت های تعاونی تولید منتشر میشود. به سرمایه گذارانی که قصد مشارکت در اجرای طرح های یاد شده را دارند از طریق عرضه عمومی واگذار میگردد.
نکاتی که از تعریف فوق در مورد اوراق مشارکت برداشت میشود به شرح ذیل است:
- اوراق مشارکت از جمله اوراق بهادار محسوب میشود و تابع قوانین آن است. بنابراین خرید و فروش آن نیازمند داشتن کد سهامداری (کد آنلاین و معاملاتی بورس) است.
- این اوراق ممکن است با نام یا بی نام باشد.
- قیمت این اوراق مشخص و مدت آن معین است.
- مورد مصرف آن مشخص است. (طرح های عمرانی-انتفاعی، تهیه مواد اولیه مورد نیاز واحد های تولیدی توسط دولت، شرکت های دولتی، شهرداری ها، موسسات و نهاد های عمومی غیردولتی، موسسات عامالمنفعه و شرکت های وابسته به دستگاه های مذکور، شرکت های سهامی عام و خاص و شرکت های تعاونی تولید)
- از طریق عرضه عمومی به سهامداران و سرمایه گذاران واگذار میشود.
با انواع اوراق مشارکت آشنا شوید
الف) اوراق بورسی
اوراقی که قابل معامله در بازار بورس و فرابورس هستند. اوراق مشارکت بورسی ممکن است:
- به کسر:اوراقی که به قیمت کمتر از قیمت اسمی آن توسط سهامدار و سرمایه گذار خریداری میشود و سود سرمایه گذار و سهامدار با مابهالتفاوت قیمت خریداری شده با قیمت اسمی اوراق در سررسید آن برابر خواهد بود. این اوراق یک سرمایه گذاری کوتاه مدت محسوب میشود.
- قابل تعویض با سهام:اوراقی که منتشر کننده آن شرکت های سهامی عام هستند و در سررسید نهایی با سهام سایر شرکت های پذیرفته شده در سازمان بورس و اوراق بهادار تعویض میشوند.
- قابل تبدیل به سهام:اوراقی که منتشر کننده آن شرکت های سهامی عام هستند و در سررسید نهایی یا در زمان تحقق افزایش سرمایه به سهام شرکت های موضوع طرح اوراق مشارکت، تبدیل میگردد.
ب) اوراق غیر بورسی:
اوراقی که صرفا با تایید بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران منتشر میشوند و قابل معامله در شعب بانک های عامل است.
کارمزد خرید و فروش اوراق:
کارمزد خرید و فروش تمامی اوراقها به ویژه اوراق مشارکت، تقریبا یک هفتم (۱/۷) سهام عادی بازار بورس و اوراق بهادار است.
کارمزد دقیق خرید و فروش اوراق مشارکت به شرح جدول ذیل میباشد:
لازم به ذکر است بنا به ماده ۷۳ دستورالعمل نحوه انجام معاملات، در عرضه اولیه اوراق مشارکت، کارمزد خرید و فروش به عهده ناشر پذیرفته شده است.
زمان مناسب برای خرید و فروش اوراق:
اوراق دارای سود ثابت علیالحساب است. بنابراین معمولا به عنوان ابزاری برای کاهش ریسک سبد سهام در بازارهای ریسکی در نظرگرفته میشوند. سرمایه گذاران با توجه به ریسک پذیری و شرایط موجود بر بازار بخشی از سرمایه خود را به خرید اوراق مشارکت اختصاص میدهند.
یکی از زمان های مناسب برای خرید اوراق زمانی است که روند بازار (شاخص کل) و اکثر سهام، خنثی و نزولی است. این اوراق برخلاف سهام های ریسکی موجود در بازار که نیازمند به دوره آموزش بورس و تحلیل بنیادی، تحلیل تکنیکال و … هستند، به تحلیل خاصی نیاز ندارند و فقط توجه به چند نکته برای انتخاب اوراق با بازدهی بیشتر برای سرمایه گذار و سهامدار کافی است.
نکات مهم در خرید و فروش اوراق مشارکت:
۱- در حال حاضر سود اغلب اوراقی که در کشور منتشر میشود توسط بانک ها، موسسات مالی و ارگان های دولتی تضمین میشود.
۲- اوراق مشارکت با توجه به اینکه بازدهی تضمین شدهای دارند و ریسکی را متوجه سهامدار و سرمایه گذار نمیکنند، در نتیجه بازده مورد انتظار آنها در مقایسه با سایر انواع اوراق بهادار کمتر است.
۳- سود اوراق مشارکت برای دوره یک ساله معمولا بین ۲۰ الی ۲۲ درصد است. هر چه درصد سود اعلام شده بیشتر باشد، خرید آن اوراق برای سهامداران جذاب تر است.
۴- سررسید پرداخت سود در اوراق مشارکت یک ماهه، سه ماهه و… است. هرچه دوره پرداخت سود کوتاه تر باشد، برای سرمایه گذار و سهامدار از جذابیت بیشتری برخوردار خواهد بود.
۵- در بعضی موارد به دلیل کمبود نقدینگی و رقابت برای جذب منابع با بانکها برخی از ناشران اوراق علاوه برسود اعلام شده، سود سه درصدی برای یک سال را برروی تابلو معاملاتی تضمین میکنند.
۶- سود حاصل از اوراق، برای سرمایه گذار معاف از پرداخت مالیات است و این جذابیت دیگری برای سرمایهگذاری در اوراق به حساب میآید.
۷- خرید و فروش اوراق مشارکت از طریق شعب منتخب بانک های عامل یا از طریق کارگزاران بورس اوراق بهادار (پذیرفته شده در بورس) مجاز است.
۸- اوراق مشارکت همانند سهام براساس قیمتی که در بورس برای آن متقاضی وجود داشته باشد، فروخته خواهد شد. سود دارنده اوراق نیز از بابت تسویه زودتر از موعد کاهش نمییابد.
۹- اوراق مشارکت، قابلیت معامله (خرید و فروش) پیش از سررسید را دارند.
۱۰- قیمت اسمی هر واحد اوراق مشارکت یک میلیون ریال است.
۱۱- سود تحقق یافته به سهامدار و سرمایه گذار، از طریق شرکت سپرده گذاری مرکزی (در تاریخ سررسید پرداخت سود) به حساب بانکی معرفی شده از جانب سهامدار واریز میگردد.
۱۲- تمامی اوراق از قابلیت نقدشوندگی خوبی برخوردارند. به نحوی که بازارگردان اوراق موظف است تا تمامی سفارش های فروش به مبلغ اسمی را در هر روز خریداری نماید.
۱۳- باتوجه به آئین نامه اجرایی قانون نحوه انتشار اوراق، دارندگان اوراق به نسبت قیمت اسمی و مدت زمان مشارکت، در سود حاصل از اجرای طرحهای مربوطه سهیم هستند.
۱۴- اگر سهامدار و سرمایه گذار در میان دوره و پیش از سررسید پرداخت سود اقدام به خرید اوراق نماید، با پرداخت مابهالتفاوت سود روزهای گذشته (از ابتدای دوره تا زمان خرید اوراق)، در پایان دوره سود کل دوره به حساب بانکی وی واریز خواهد شد.
برای مثال شما خریدار اوراق هستید و این اوراق در تاریخ ۳۰ شهریورماه آخرین نوبت بازپرداخت سود خود را پرداخت کرده است و شما در تاریخ ۱۵ مهرماه میخواهید اوراق مشارکت بخرید. خریدار علاوه بر پرداخت بابت قیمت تابلو (قیمت اسمی) باید سود مربوط به پانزده روز گذشته (از یک مهر الی پانزدهم مهرماه) را به دارنده قبلی (فروشنده) بپردازید.
در مقابل، در تاریخ بازپرداخت سود بعدی (۳۰ مهرماه) کل سود یک ماه را دریافت خواهید کرد که درواقع شما سود ۱۵ روز آخر ماه مهر که اوراق در مالکیت شما بوده است را به صورت خالص دریافت خواهید کرد.
نحوه خرید و فروش اوراق:
برای خرید و فروش اوراق بورسی، هر فردی که دارای کد بورسی آنلاین باشد، میتواند از طریق سامانه معاملاتی آنلاین و از طریق ثبت سفارشگذاری اینترنتی اقدام به خرید نماد اوراق مشارکت کند. این اوراق چنانچه در بازار فرابورس و بازار پایه عرضه شوند، خرید و فروش آن از طریق ثبت سفارشگذاری اینترنتی میسر خواهد بود. در صورتی که سرمایه گذار کد سهامداری داشته باشد اما کاربر غیرآنلاین باشد، باید به صورت حضوری درخواست خرید یا فروش خود را به کارگزاری مورد نظر اعلام نماید.
نتیجه گیری
در بازار بورس و اوراق بهادار تهران سه نوع اوراق عمده وجود دارند که مورد معامله (خرید و فروش) قرار میگیرند:
همانطور که با چگونگی و سازوکار انتشار و خرید و فروش اوراق مشارکت آشنا شدید، میدانید که خرید اوراق یک سرمایه گذاری بدون ریسک محسوب میشود و میتوان آن را به عنوان یک سرمایه گذاری ایمن در پورتفوی (سبد سهام) خود قرار داد به این دلیل که نسبت به بانک سود مناسب تری را محقق و بازپرداخت میکند.
امیدوارم که مطالعه این مقاله در زمینه تمامی اوراق علیالخصوص اوراق مشارکت برای فعالین بازار بورس و اوراق بهادار و همراهان عزیز کالج تی بورس مفید واقع شده باشد.
در پایان لطفا نظرات و سوالات خود را در بخش دیدگاه سایت(در ذیل مقاله) مطرح بفرمایید تا بنده به آنها پاسخ دهم.
مدارک لازم برای خرید اوراق مسکن
خرید اوراق از طریق بورس اوراق بهادار و مدارک لازم برای خرید اوراق مسکن
نحوه خرید اوراق در بورس اوراق بهادار توسط متقاضی به این صورت است که در ابتدا متقاضی با حضور در یکی از شعب کارگزاری های مجاز بورس اوراق بهادار اقدام به تکمیل فرم های مربوطه می نماید.
این فرآیند خرید اوراق برای دریافت وام مسکن که احراز هویت نامیده میشود. برای دریافت کد بورسی طی ۲۴ ساعت ضروری است.
پیشنهاد ویژه به متقاضیان وام مسکن
اگر در سال ۱۳۹۸ قصد دریافت وام مسکن دارید توصیه می کنیم قبل از هر اقدامی دفترچه راهنمای وام بانک مسکن را دانلود و مطالعه نمایید
- آموزش از ۰ تا ۱۰۰ دریافت وام مسکن مطابق با قوانین سال جدید
- آموزش از ۰ تا ۱۰۰ دریافت سریع وام تعمییر مسکن
- ارائه راهکار های ویژه جهت پرداخت اقساط
- دریافت وام مسکن تنها در چند روز .
- و ده ها آموزش کاربردی دیگر
این فایل با مشاوره مدیران بانک مسکن گردآوری شده است
جهت دریافت اطلاعات بیشتر بر روی لینک زیر کلیک کنید
پس از طی مراحل احراز هویت و دریافت کد بورسی، متقاضی باید مراحل واریز وجه و پر کردن فرم خرید اوراق وام مسکن انجام دهد.
خرید اوراق وام مسکن ۵ روز در هفته طی می کشد. این مرحله از شنبه تا چهارشنبه، از ساعت ۹ صبح تا ۱۲ و ۳۰ دقیقه بعد از ظهر طول می کشد.
پس از واریز وجه و ارائه فرم خرید پر شده به کارگزاری فرآیند خرید توسط شخص معامله کننده مجاز کارگزاری صورت میگیرد.
اوراق خریداری شده در مدت ۲۴ تا ۴۸ ساعت به خریدار واگذار می شود.
نتیجه می شود مراحل خرید اوراق وام مسکن به مدت ۳ الی ۴ روز طول می کشد.
مدارک لازم برای خرید اوراق مسکن
مدارک لازم برای خرید اوراق مسکن از طریق بورس
- ارائه کپی شناسنامه و کارت ملی
- شمارهحساب بانکی بانک مسکن
کارمزد خرید اوراق تسهیلات مسکن
سازمان بورس و اوراق بهادار، کارمزد خرید و فروش اوراق وام مسکن شامل کارمزد کارگزاران، کارمزد شرکت فرابورس، حق نظارت سازمان و کارمزد شرکت سپرده گذاری مرکزی در نظر گرفته است.
مراحل خرید اوراق و مدارک لازم برای خرید اوراق مسکن:
- مرحله اول: به همراه داشتن مدارک لازم برای خرید اوراق
- مرحله دوم: مشخصات کامل خانه ای که شخص با وام مسکن می تواند خریداری کند.
- مرحله سوم:به همراه داشتن کد معاملاتی خود.
فرد برای خرید اوراق تسه به کد معاملاتی نیاز دارد. در نتیجه باید از یک کارگزاری بورس کد معاملاتی بورس دریافت کند.
وام گیرنده برای گرفتن کد معاملاتی خود دو راه دارد که شرح زیر است:
- راه حل اول: متقاضی به بانک مسکن مراجعه کند و کد معاملاتی را از بانک دریافت کند.
در این مرحله زمان زیادی طی می شود. زیرا خود بانک باید به کارگزاری بورس این بانک بگوید تا برای متقاضی کد معاملاتی صادر کند. - گزینه دیگر این است که متقاضی خود یکی از کارگزاریهای بانک مسکن را پیدا کند. این شرایط برای فرد کمی سخت می باشد.
سه تا از کارگذاری های بانک مسکن در خیابان سهروردی، میدان آرژانتین و خیابان طالقانی قرار دارد.
کارگزاریهای دیگر در شهرهای کرج، مشهد، رشت، تبریز و اصفهان نیز قرار دارند.
دسترسی به کار گذاری برای متقاضی کمی سخت است. متقاضی باید دقت داشته باشد که نیازی به مراجعه به کارگذاری های بانک مسکن ندارد زیرا فرد می تواند به کارگذاری هایی که مجوز فعالیت در بورس را دارند مراجعه کند. این گونه کارگذاری ها بیش از ۱۰۰ مرکز هستند.
مدت دریافت کد معاملاتی بین ۴۸ تا ۷۲ ساعت زمان میبرد.
مرحله چهارم: متقاضی بعد از مرحله سوم باید به وبسایت فرا بورس مراجعه کند. پس از دریافت کد معاملات بورس وقت خرید اوراق تسه از وبسایت فرا بورس که در آن اوراق نشان داده میشود می رسد.
متقاضی مراحل زیر را بعد از ورود به وب سایت فرا بورس انجام می دهد:
- در سمت راست صفحه روی لینک دیدهبان بازار کلیک کنید.
- در بالای صفحه مربوطه تیک گزینههای بازار اول، بازار دوم، بازار سوم، بازار پایه و بازار پایه توافقی را باید برداشته شود و گزینه «تسهیلات مسکن» را زده شود.
- بعد از انتخاب گزینه تسهیلات مسکن فهرستی برای شخص باز خواهد شد. در این لیست تسه ماههای مختلف دیده میشود. برای هر یک از ارواق تاریخی تعیین شده است. بانک مسکن با شرایط نیاز بازار، هرماه اوراقی را منتشر خواهد کرد.
مرحله پنجم: در این مرحله متقاضی به کارگزاری سفارش خرید اوراق تسه را می دهد.متقاضی با در نظر گرقت قیمت تسه های موجود، تسه خود را انتخاب می کند. بعد از آن با توجه به مبلغ وام مسکن، اوراق تسه به کارگزاری سفارش داده شود.
به طور مثال: برای دریافت ۶۰ میلیون تومان وام مسکن به همراه ۱۰ میلیون تومان وام جعاله تعمیرات مسکن باید به ازای هر ۵۰۰ هزار تومان وام یک ورقه تسه خریداری شود. در نتیجه برای ۷۰ میلیون، ۱۴۰ ورقه تسه مورد نیاز خواهد بود و شخص می تواند از کارت بانک خود پرداخت کند. زمان مرحله سفارش تا خرید قطعی اوراق چند روز طول می کشد.
اگر به دنبال دریافت وام در کم تر از یک روز کاری بدون نیاز به ضامن هستید توصیه می شود بر روی لینک زیر کلیک کنید
در اخر کارگزاری برگهیی نشاندهنده خرید قطعی اوراق تسه به متقاضی می دهد. این فرآیند ۷۲ ساعت طول می کشد.
مرحله ششم و مدارک لازم برای نحوه خرید اوراق مشارکت خرید اوراق مسکن : متقاضی به یکی از شعب بانک مسکن مراجعه می کند.
برگه یی که از کارگذاری گرفته را به بانک تحویل می دهد. در این مرحله مشخصات خانه موردنظر را که قبلاً هماهنگ شده را ذکر کرده و در این مرحله کار خرید اوراق تمام خواهد شد.
حال متقاضی باید نحوه خرید اوراق مشارکت مراحل بانکی را طی کند.
مرحله هفتم: شخص در این مرحله به دفترخانه مراجعه کرده و روز و ساعت قطعی امضای سند را مشخص خواهد کرد. تاریخ و ساعت قطعی را به اطلاع بانک می رساند.
در روز عقد قرارداد باید دفتردار، فروشنده و خریدار در محل حضور داشته باشند. هم چنین بانک یکی از نمایندگان خود را به محل دفترخانه می فرستد. هم زمان مبلغ وام به حساب مالک مسکن ریخته می شود.
پیشنهاد ویژه به متقاضیان وام مسکن
اگر در سال ۱۳۹۸ قصد دریافت وام مسکن دارید توصیه می کنیم قبل از هر اقدامی دفترچه راهنمای وام بانک مسکن را دانلود و مطالعه نمایید
دیدگاه شما